Психикалықдамудыңнегізгізаңдылықтары. Баланың психикалық дамуындағы биологиялық факторлардың ролі.
Бала психологиясы дамуына əлеуметтік факторлардың əсері.
Психикалық дамыту жəне үйрету.
Балалардың психикалық дамуының даралық ерекшеліктері.
Өзіндік бақылау сұрақтары
1. Жас ерекшелік психологиясының шығуы жəне дамуы туралы қысқаша мəлімет беріңіз? 2 .Балалар психологиясындағы эволюциялық идеялар қашан қалыптасты?
Балаларды кезеңдерге бөлу мəселелері.
Жас кезеңдерге бөлуге байланысты теориялар
№ 6 дəріс Пренатальды даму жəне нəрестенің дүниеге келуі
Тақырыбы:
Дəрістің мазмұны
Пренатальды даму, кезеңдері мен триместрлер,нəрестенің дүниеге келу процесі.
. Нəрестелік шаққа жалпы сипаттама
3 .Нəрестелік шақтағы денелік жəне моторлық даму
Нəрестелік шақтағы сенсорлық даму
Нəрестелік шақтағы когнитивтік даму
Мақсаты: ұрықтық даму кезеңдерін жəне нəрестенің дүниеге келу үрдісін, осы кезеңнің маңызын, болашақ ана денсаулығын болашақ нəресте үшін маңызын ұғындыру.
Пренатальды даму кезеңі деп- тұқымқуалау арқылы берілген потенциалдың қалыптасуы. Пренатальды даму ұрықтанудан бастап дүниеге келген кезеңді қамтиды. Пренатальды кезеңде ана ағзасына түскен инфекция екі жол арқылы плацент жəне жыныстық жолмен амнитикалық сұйықтық арқылы ағзаны улайды. Бұл ауру түрлеріне венералогиялық аурулар соның ішінде ең қауіптісі СПИД..Теротегендердің ұрыққа əсері ішкі жəне сыртқы факторлармен байланысты. Мысалы егер ана диабетпен ауырса ұрықта инсулген жетіспеушілік етеді.Соңғы айларда ағза инсулгенді өндіре алса ұрыққа инсулген жеткілікті болады. Резус-фаторы ұрықтың дамуында үлкен маңызы бар. Кейде ана мен оның ағзасында дамып келе жатқан ағзаның қандары сыйымсыз болады. Белоктың қанда 85% болуы қолайлы фактор да болмауы жағымсыз резус. Бұл екі резус типі ұрпақтан- ұрпаққа беріліп отырады. Ал егер ананың резусы жағымсыз, баланың қанының резусы жағымды болса ол сыйымсыз. Ана ағзасындағы қанның жартысы қан жүйесіне толықтырылады да ана ағзасында антитела пайда болады. Ол ана ағзасына қауіп төндіріп қана қоймай дүниеге келетін балаға да қауіп төндіреді. Ананың жасы да пренатальды кезеңге көп əсерін тигізеді. Пренатальды ақаулық пен анамалиялар алғашқы жүктілікте 35 жастан үлкен аналар жəне 19 жастан кіші аналар жағдайында кездеседі. Қауіпсіздендіру факторының бірі жүктілік кезіндегі ананың денсаулығының жоғары деңгейде болуы.
Нəрестенің ана құрсағынан сыртқы ортаға шығу сəтінде-ақ оның алғашқы айқайы дыбыс шығаруы, бұл өмірдің басталуының дəстұрлі белгісі. Қалыпты нəрестенің салмағы 2,5 кг нан 4,3 кг,ал бойы 48-ден 56 см болуы керек.Нəресте дүниеге келе салысымен төрт түрлі жүйені яғнитынысалу, қанайналым, асқорыту, жəне терморегуляцияны өздігінен реттеуге үйренеді. Бұл қадам өте маңызды болып саналады. Алғашқы ауаның жұтылуынан өкпе алғаш рет үріліп тыныс алу жүйесін жұмысқа кірістіреді. Баланың əрі қарай дамуы сол қоғамның, отбасының күтуіне соған байланысты міндеттерді орындауы, сол туралы хабардарлығына алдағы күнге сенімділігіне əсер етеді. Сонымен қатар бала дүниеге келісімен дағдарысқа кезігеді.Л.С. Выготскийайтқандай