Мақал — нақыл сөз. Ол өмірдегі түрлі құбылысты жинақтап, түйіп, ықшамдап беріп, бір не екі тармақтан тұратын, алдыңғы жолдарында пайымдап, соңғы жолдарында қорытылған ой айтатын халықтық бейнелі поэтикикалық жанрдың бір түрі,

Әзілің жарасса;

Ауру қалса да,

Балаға байқап сөйлесең,

Өлімнен ұят күшті.

Алдыңғы көш қайдан жүрсе,
Соңғы көш сонан жүрер.

Қарағайға қарап тал өсер,

Су ішкен құдығыңа түкірме!

Балапан ұяда не көрсе,
Ұшқанда соны алады.

Келінім, саған айтам,

Сабыр түбі сары алтын.

Сырлы аяқтың сыры кетсе де,
Сыны кетпейді.

Бала тәрбиесі бесіктен.

Ұлық болсаң — кішік бол.

Жүзден - жүйрік,

Ананың ізін қыз басар,

Отаны бірдің жүрегі бір,

Жүрегі бірдің тілегі бір.

Азат елдің аспаны ашық.

Туған жердей жер болмас, туған елдей ел болмас

Отан елдің анасы, Ел ердің анасы.

Ел іші - алтын бесік.

Отансыз адам — ормансыз бұлбұл

Отан оттан да ыстық,
жалыны бар шоқтан да ыстық.

Отан отбасынан басталады.

Отан қадіріне жетпеген
өз қадіріне жетпейді.

Отан елдің анасы,

Жауда қалған бұлбұлдан

Бұлбұл гүлзарын сүйеді,

Отансыз адам — ормансыз бұлбұл.

Опасызда oтан жоқ.

Отан — отбасынан басталады.

Білетінің бір тоғыз,
Білмейтінің тоқсан тоғыз.

Білмесең үндеме,

Білім гауһар, бағасы жоқ.

Киіміне қарап қарсы алады,

Күш - білімде, білім - кітапта.

Қына тасқа бітеді,
Білім басқа бітеді.

Білегі күшті бірді жығады,

Өз білмегеніңді кісіден сұра,

Ақыл - тозбайтын тон,

Білім арзан, білу қымбат.

Жаста оқыған оқуың - тасқа жазғанмен бірдей,
Егде тартқанда оқыған оқуың - мұзға жазғанмен бірдей.

Екпей егін шықпас,

Наданмен дос болғанша,

Мың малың болғанша, бір балаң ғалым болсын.

Ғылыммен жақын болсаң, қолың жетер,
Залыммен жақын болсаң, басың кетер.

Білімнің басы - бейнет, соңы - зейнет.

Сыртқы жаудан ішкі жау жаман.

Айрылыссаң - азарсың, қосылсаң - озарсың.

Айрылғанды аю асайды, бүлінгенді бөрі асайды.

Алтау ала болса, ауыздағы кетеді,

Алты бақан, ала ауыз.

Әрне көрсең тірлікте, сыйласқан жақсы бірлікте.

Байлық, байлық емес, бірлік байлық.

Бөлінгенді бөрі жейді, жарылғанды жау жейді.

Бір жеңнен қол шығар, бір жағадан бас шығар.

Бірлік бар жерде - тірлік бар.

Бірлігі жоқтың тірлігі жоқ.

Біреуің бас, біреуің аяқ бол, біреуің құйрық, біреуің қанат бол.

Біріккен жүз, бытыраңқы мыңды алады.

Бірлік жоқ болса, ұйым жоқ,
Ұйым жоқ болса, күйің жоқ.

Құлаққа кірген суық сөз, көңіліңе барып мұз болар.

Ми ойлағанды тіл тындырады.

Сөз қадірін білмеген - өз қадірін білмейді.

Ұстаны соққан пышағынан таниды.

Ата өнері - балаға мұра.

Аузы құлып сандықты тіс ашпаса, тіл ашады.

Тіл жүйрік емес, ой жүйрік.

Көнектей басыңа шүмектей тілің жау.

Ашынған тілді болар, ашыққан ұры болар.

Жақсы тауып айтар, жаман қауып айтар.

Ішімдегінің бәрі тілімде, тілімдегінің бәрі түрімде. 

Тіл ақылдың - өлшемі.

Тіл сүйексіз болса да, сүйектен өтеді.

Тіл - өлшеусіз қазына, өрісі кең әлем. Тілден тілдің кеңдігі болмағанымен, кемдігі жоқ.

Тілі өлген ел - тірі өлген ел.

Арманы жоқ жігіттің дәрмені жоқ. 

Жет қырлы балықты, сегіз қырлы жігіт алады.

Ерді намыс өлтірер,

Қоянды қамыс өлтірер.

Күш атасын танымас.

Ер қанаты — ат.

Ер қартайса, қазаншы болады,

Бүркіт қартайса, тышқаншы болады.

Ылдисыз өр болмайды,

Табыссыз ер болмайды.

Оқ жетпес жерге қылыш суырма.

Бөрі азығы мен ер азығы жолында.

Айлалы батыр алдырмас.

Ерлік білекте емес, жүректе.

Ерегісте ер өлер,

Екі батыр егессе,

Екеуінің бірі өлер.

 Бас жарылса, бөрік ішінде,

 Қол сынса, жең ішінде.

  

Бөріктінің намысы бір.