Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар

1. 
   Геометриялық оптика заңдары және олардың қолданылуы.
   
2. 
   Линзаның сипаттамалары. Жұқа линза өрнегін қорытып шығару.
   
3. 
   Юнг әдісімен алынған интерференциялық жолақтар енінің өрнегін қорытып шығару.
   
4. 
   Жұқа қабыршықтағы интерференциялық бейнені есептейтін өрнектерді қорытып шығару
   
5. 
   Ньютон сақиналарының радиустерін есептейтін өрнектерді қорытып шығару.
   

2. Жарық сәулесінің жолына қалыңдығы 4 мм шыны пластина қойылса, онда оптикалық жол ұзындығы қалай өзгереді? Шынының сыну көрсеткіші 1,5. А)1 мм-ге артады; B)2 мм-ге артады; C) 3 мм-ге артады; D) 0,1 см-ге артады; E) 0,2 см-артады; F)0,3 см-ге артады; G)0,02 дм-ге артады; H) 0,01 дм-ге артады.

3. Егер көк ( =0,5 мкм) жарық фильтрін қызыл ( _қыз= 0,65 мкм) жарық фильтріне ауыстырсақ, онда екі когерентті жарық көздерінің интерференциясы кезінде экрандағы екі көршілес интерференциялық жолақтардың арасы қалай өзгереді?

A) 2,6 есе артады; B) 3,9 есе артады; C) lne^2,6 ; D) 1,3 есе артады; E) lne^3.9 есе артады; F) lne^1,3 есе артады; G)lg10^1,3 есе артады; H)lg10^3.9 есеартады.

4. Жарық күші 100 кд шам, радиусы 1 м дөңгелек столдың орталығынан 1 м биіктікте ілулі тұр. Стол шетінің жарықталынуын табу керек. А) 100 лк; В) 50 лк; С) 25 лк; D) 100 cos45⁰ лк лк; E) 50 cos45⁰лк; F) 25sin45; G) 100sin45⁰; H) 50sin45⁰ лк.

5. Юнг тәжірибесінде толқын ұзындығы 0,6 мкм монохромат жарықпен бір-бірінен 0,3 мм қашықтықта тұрған екі саңылау жарықтандырылған. Интерференциялық жолақтың ені 1 мм-ге тең болғанда саңылаудан экранға дейінгі қашықтықты қандай? A)0,5 м; B)0,6 м; C) 0,7 м; D) 5 дм; E) 50 см; F) 6 дм; G) 7дм; H) 60 см .

Барлық толқындардың қорытқы амплитудасын анықтау үшін Френель толқын шебін сақиналық зоналарға бөлу әдісін ұсынды. Кейін бұл әдіс Френельдіңзоналар әдісі деп аталды. Егер толқын жазық толқын емес, сфералық толқын болып, оның центрінен (толқын көзінен) W толқын шебіне дейінгі арақашықтық R болса, онда сфералық беттегі сақинаның зона радиусы былай анықталады:

Бұл өрнектен болғанда алдыңғы ( ) өрнек шығады. Торға оның жазықтығына перпендикуляр параллель торлардың 1мм-інде сәулелер шоғы тік түссін дейік. Дифракциялық бейнені екі саңылау мысалында қарастырайық. Саңылау саны көбейген сайын дифракциялық бейне әлдеқайда айқын бола түседі. Екі саңылаудың шеткі сәулелерінің жүріс жол айырымы мынаған тең: δ=сsinφ, мұндағы c=a+b- саңылаудың a ені мен саңылаулардың арасын-дағы в енінің қосындысына тең тор тұрақтысы (периоды). Дифракциялық тор спектрлік прибор болып табылады. Ол бұрыштық дисперсиямен және ажыратқыштық қабілетпен сипатталады. Бұрыштық дисперсия D спектрдің бұрыштық енін анықтайды.

Егер жарық толқынындағы электр өрісінің кернеулік векторы толқынның таралу бағытына перпендикуляр болатын барлық мүмкін бағыттар бойынша тербелсе, онда жарық табиғи жарық деп аталады. Егер кернеулік векторы жарық сәулесіне перпендикуляр болатын тек бір ғана бағытта тербелсе, онда жарық жазық поляризацияланған жарық деп аталады. Егер сыну көрсеткіштері n₁ және n₂ болатын екі диэлектриктің бөліну шекарасына түскен сәуленің түсу бұрышы α нөлге тең болмаса, онда шағылған және сынған сәулелер жартылай поляризацияланған болып шығады.

Шағылған сәуледе түсу жазықтығына перпендикуляр тербелістер, ал сынған сәуледе түсу жазықтығындағы тербелістер басым болады. Поляризация дәрежесі α түсу бұрышына байланысты. Мына шартты қанағаттандыратын түсу бұрышында шағылған сәуле толық, ал сынған сәуле жартылай поляризацияланады: tg α_толық=n₂₁.

Поляризацияланған жарықты алуға қолданылатын құрылғыны поляризациялық призмадеп атайды. Поляризациялық призма анализатор қызметін де атқарады. Никольдың поляризациялық призмасын көбінесе жай ғана Николь деп те атайды. Ол параллелепипед пішінді, және исланд шпатынан жасалады. Егер анализаторға поляризация жазықтығы анализатордың поляризация жазықтығымен α бұрыш жасайтын поляризацияланған сәуле түссе, онда анализатор арқылы өткен сәуленің қарқындылығы Малюс заңымен анықталады:

.

Қатты денелерде поляризация жазықтығын бұрудың φ бұрышы жарықтың денеде жүріп өткен l жолына тура пропорционал:

φ = [α]l.