Саулықтарды ұстау және азықтандыру гигиенасы. Саулықтарды және қошқарларды шағылысуға дайындау. Қозылату гигиенасы

Аналық қойларды азықтандырудағы жіберілген кемшіліктер, әсіресе буаздықтың екінші жартысында, төлдің дені сау туына үлкен әсерін тигізеді.

Саулықтың буаздық мерзімі 150 тәулікке созылады. Бұл мезгіл аралығында ұрықтың өсіп-дамуына және аналықтың денесінде көректі заттардың қоры жиналуға ерекше күтім қажет болады. Сондықтан саулықтардың осы мерзімде рационындағы құнарлы заттардың жетіспеушілігі, оларда зат алмасу процесстерінің бұзылуына байланысты көптеген аурулардың (кетоздар, гиповитаминдер; макро-микро элементтерден туатын аурулар т.б.) шығуына себепші болады да, көбінесе аналықтардың қысыр қалуына, әлсіз, шала төлдер тууына (тірі салмағы 3,5 ег кем), кейде саулықтардың буаздығының екінші жартысында көтерем болып, өлім-жітімге ұшырауына апарып соғады. Буаз саулықтардың зат алмасу процесстерін бақылау үшін, олардың қандарын биохимиялық зерттеуден өткізеді.

Әр аймақтардың ерекшеліктеріне (биогеохимиялық) байланысты сауылқтардың рационына макро-микроэлементтердің (йод, кабольт, темір, цинк, мыс т.б.) және витаминдердің жинағын қосады. Буаз саулықтардың, әсіресе азыққа қосып, ұнтақтап берген ас тұзына сұранысы жоғары болады (15-20 г тәулігіне), ал кесек жалауға қойылған тұздан тәулігіне 5 г, яғни сұранысының 30 % ғана қамтамасыз ете алады.

Саулықтардың буаздығының екінші жартысында, олардың рационындағы сүрлемнің мөлшерін азайтады (0,1-0,5 кг дейін), ал тууына 30-40 күн қалғанда толықтай рацонның құрамынан сүрлемді шығарып тастайды. Қозылы саулықтардың рационына туғаннан соң 20 тәулік өткеннен кейін ғана кіргізеді. Саулықтарды серуен алаңдарында азықтандырып, олардың қозғалыстарын шектемеу қажет.

Туған төлдің алғашқы айда өсіп-дамуы, оның енесінің сүттілігіне тікелей бойланысты болады. Сондықтан қозылы аналықтар орта және ортадан жоғары күйі болу үшін толық құнарлы азықтармен көректендіру керек. Әр саулықты азықтандыру, бауырындағы қозысының санына байланысты, жеке жүргізіледі.

Ұзақ уақыт қозылардың саулықтың бауырында болып (4-5 ай) еміп жүруі аналықтың салмағының төмендеп, арып, жүнінің өсуі нашарлауына апарып соғады.