Бордақылайтын шошқаларға арналған қораларда да топтап ұстайтын станоктармен 2-4 қатарлы қылып жабдықталады (сурет 6). Әр станоктың сиымдылығы 25-30 басқа дейін болады. Азық науаларының ұзындығы әр басқа шаққанда 30-32 см кем келмеуі керек. Бірақ, бордақы малдарын станокта 12-15 бастан артық топтамаған жағдайда, олар бір-бірін жиі мазаламай, жақсы дем алып, қоң жинап, сақталу пайызы жоғарлайды және малдардың ауруы азайып, лажсыз сою кемиді.
Станоктардың қабырғаларының биіктігі 1,1 м кем болмай, екі тіркелес станоктардың бөлігі тұтас, ал азықтанатын бөлігінде, көң түсетін арықтың үстіндегі қабырға тор көзді болып 10-12 см саңылау размері жасалады. Бордақылаудағы жас шошқалар үшін станоктың ауданы бір басқа 0,5, ересектерге 0,7-0,8 шаршы метр есептеледі. Станоктың ені мен ұзындығы 3,5 м артық болмайды.
Бордақыда тұрған шошқалардың қораларының ауасының температурасын малдардың өсуіне байланыстырып қалыптап отырады.
Бордақыдағы малдардың ауа температурасының тәуліктік тосын ауытқуына жол бермеу керек. Ондай температураның ауытқуы кезінде бордақыдағы шошқалар оған тек қосымша азық пайдалану арқылы ғана бейімделеді. Төменгі температура кезінде шошқалар бейімделіп үлгере алмай, салмағын төмендетеді. Ауа температурасы 10ºС төмендегенде шошқаның әр киллограмм қосқан салмағына азық шығыны 20-30 % артады. Шошқаларды бордақылайтын қораларда әр центнер салмағына шаққанда алмастыратын ауаның сағат сайынғы мөлшері қыс айларында – 35-45 куб.м., ал жазда – 60 куб.м. болуы керек. Сондықтан жазғы айларда қорада бордақылайтын шошқалар тығыз орналасқан кездерде ауа температурасы 28-30ºС көтеріліп, дұрыс ауа алмастырылмаған жағдайда, малдардың жылу алмасу жүйесінің жұмысы бұзылып, тыныс алу, ас қорыту органдарының аурулары пайда болып, соның нәтижесінде малдардың өсуі тежеліп, салмағы төмендейді. Бордақыдағы шошқалардың организмдерінде зат алмасу процесстерінің жүруі жоғары болады да, қораның ауасына жылу көп бөлініп, температурасын жоғарлатып жібермеу үшін қораның ауа алмастыруын арттыру қажет. Ол үшін көбінесе есік терезелерді ашып, өтпе жел (свозняк) туғызбай желдету жүйесінің жұмысын механикалық түрде арттырып, қорадағы ауа қозғалысының жылдамдығын жаз айларында 1 м/сек, одан да жоғарлатады.
Бордақылау аяқталғаннан соң, қораны шошқаларды шығарып, тазалап және дезинфекциялаудан өткізеді де, 5-7 тәулікке, қора бөлшектерінің беттеріне дезинфекциялау ертінділерін толықтай сіңіп, микроорганизмдерді залалсыздандыру үшін, қораға мал қамамайды. Содан кейін келесі партия бордақылау шошқаларын кіргізбес бұрын қораның микроклиматын қалыпқа келтіріп алады. Бордақылау малдарын қабылдауға қораны дайындағаннан кейін бір тәулік ішінде станоктарды толтырып, өте ұсақ шошқаларды бөлек күтімге алу үшін жеке станокқа қамайды да, алғашқы 2-3 күн қосымша құрама азықтармен құрғақ сүт, балық майын және антибиотиктер береді.
Азықтандыру кезінде малдардың азық жеуін қадағалайды. Азықтан бас тартып, жемеген шошқаларды мал дәргерлік қараудан өткізіп шараларын жүргізеді.
Достарыңызбен бөлісу: |