Маркшейдерлік іс және Геодезия кафедрасы
Лес Гулайна экономика курсавой
| Материалдық-заттайнысаныатауы
| ||
|
Құндықнысаны | ||
|
Қабылданатынесептемелер |
Кәсіпорынбойынша | |
|
Жұмыскүші |
Еңбекақықоры |
Айнымалыкапитал |
|
Еңбек құралы (машина, жабдықтар) |
Негізгі қорлар |
Негізгі капитал |
|
Еңбек заттары(шикізат, материалдар) |
Айналым қорлары |
Айналым капиталы |
|
Дайын өнім |
Айналысқоры |
Айналыс қорындағы айналым капиталы |
|
Өндірістіңтабиғижағдайы (жер, пайдалы қазба байлықтары, т,б.) |
Айналымдағыақша (есептесу шоты, есептесу,касса) |
Ақшанысанындағы айналыскапиталы |
Кәсіпорын қызмет түрлеріне байланысты да өнеркәсіптік, ауыл шаруашылығы,құрылыс,сауда,байланыс,материалдық-техникалыққолдау жәнт.б бойынша салаларға бөлінеді.Негізгіқұралдар функционалдық атауы бойынша өнеркәсіпті-өндірістік,өндірістік және өндірістік емес болып бөлінеді.Өндірістік негізгі құралдарына өндіріс процесіне қатысушы еңбек құралдары(еңбек машиналары,құрал-жабдықтар,күшті машиналар және басқада өнім өндіруге арналған еңбек құралдары),сонымен қатар өндіріс барысында қолданылатын құрал-жабдықтардың орындары(ғимараттар, қоймалар және т.б)жатады. Өндіріссіз құралдарға өндірістік емес нысандары, яғни тұрғын үйшаруашылығы, өндірістік емес ғимараттар,мәдениет,ғылым жатады.
Өнім деп анықталған қажеттіліктерді қанағаттандыруға арналған сапалы түрдегі қызметтердің заттандырылған нəтижесі болып табылады. Өнімнің сапасы – тағайындалуына сəйкес анықталған қажеттіліктерді қанағаттандыруға жарамдылығын шарттайтын өнімнің қасиеттерінің жиынтығы. Осы түсінік техника-экономикалық болып табылады, бірақ сонымен қатар сапа басқа аспектілерге – философиялық, эстетикалық жəне т.б. ие болады. Себебі өнімнің сапасы – күрделі жəне көпқырлы түсінік. Өнімнің қасиеті - өнімді жасау, қолдану немесе эксплуатациялауды мүмкіндендіретін объективті ерекшеліктер. Өнімнің сапа көрсеткіші - өнімнің қасиеттерінің мөлшерлік сипаттамасы. Өнімнің сапасын басқару — бұл белгілеу, қамтамасыз ету жəне сапаның қажетті деңгейін қолдау мақсатындағы құру жəне пайдалану немесе өнімді тұтыну кезіндегі жүргізілетін іс-əрекет.
Соңғы кездерге дейін кəсіпорындарда сапа мəселесін шешу кезінде нарықтық қажеттілік есепке алынбай өнім сапасы техникалық деңгейге бағытталды. Сапаны басқару мəселелерімен техникалық бақылау жəне сапаны талдау бөлімдері айналысады. Олардың функцияларына бұйымдар параметрлерін (белгілеу) тексеру, өндірістік процестердің əрбір амалдарында қолданылатын шикізаттар, материалдар, жабдықтардың дəлдік жұмыстары, өнімде табылған кемістіктер, оларды талдау жəне оларды белгілеу кіреді.
Өнімнің сапасын басқаруды жетілдіруде отандық өндірушілердің алдына қойған негізгі мəселелері, олар:
өнімнің сапалылығын басқару жүйесіне маркетинг қызметі механизмін қосу;
тұтынушыға жəне барлық өндірістік қызметтерде сапаны басқару жүйесін қалай бағыттау;
өнімнің өмірлік кезеңінің барлық белестеріндегі сапаны басқару жүйесіндегі механизм əсерлерін күшейту.
Сапаны басқару жүйесін енгізу кəсіпорында мынадай міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
жоғары сапалы өнімнің тұрақтылығын қамтамасыз ету;
өнім көлемін ұлғайту жəне оны сататын нарықты (рынокты) табу;
жоғары бағада сататын өнімді көбейту мүмкіншілігін қарастыру;
өнімнің бəсекеге жарамдылығы жəне қаржы жағдайының тұрақтылығы жөніндегі мəселелерді шешу.
Сонымен, өнімнің сапасын басқару əрбір кəсіпорындарда жүйелі түрде іске асқан жөн.
Кəсіпорындарда шығарылатын өнімдердің сапасы - нарықтық жағдайда қызметтің негізгі факторы болып табылады, себебі, нарықтық салымды кеңейтуді, кəсіпорынды жаңдандыруды, пайданың артуын қамтамасыз етеді.
Халықаралық тəжірибе көрсеткендей, сапалылықты арттыру қызметі жүйелік басқару шеңберінде жүргізілуі мақсатқа сай болғаны дұрыс, өйткені, ол жобалаудан бастап жұмысшыларға жəне кəдеге жаратуға дейін өнімнің барлық өміршеңдік кезеңін қамтиды.
Өнімнің сапасын басқару стандарттауға негізделеді. Ол ұлттық шаруашылықтың, халықтық қорғаныстың, экспорттың қажеттілігі үшін дайындалатын өнімдерге үдемелі талаптарды анықтайтын нормативтік- техникалық негізі болып табылады.
Дайындалған өнімнің сапасының түпкілікті бағалылығы сертификат көмегімен жүзеге асырылады, өнімге тиісті сертификат беруді, бағалау сынағының көмегінен кейінгі өндірістің жағдайы үшін өнімді таңбалауды жəне бақылауды білдіреді.
Өнімнің сапасын басқаруда нормативтік актілерді іске асыру сапаны жəне өнім қауіпсіздігі заңдылығын қамтамасыз етуде тиімді жүйені ұйымдастыруды талап етеді. Шетелдік жəне отандық практиканы еске ала отырып, құрылған.
Өнімнің сапасын бақылаудың нормативтік-құқықтық базасы Қазақстан Республикасының аумағында адамдардың жəне жеке тұлғалардың құқықтарының бұзылуында құқықтарын жəне мүдделерін қорғаудан тұрады.
Сапа басқару - өнімнің пайда болуынан бастап, оның белгілі деңгейдегі сапасын қамтамасыз ету, сақтау, пайдалану мақсатында жүргізілетін əрекеттер.
жүктеу/скачать 326,43 Kb.
Достарыңызбен бөлісу:
