Бір вагонда қанша орын болғанын біле тұра, біз олардың бес вагонда қанша болғанын таба аламыз ба?
Біз мұны қандай амалмен табамыз? (көбейту)
4 вагонда қанша орын болғанын біз қалай таба аламыз?
Ойланыңыз және айтыңыз, ал басқа тәсілмен біз сұраққа жауап бере аламыз ба?
Тапсырманы шешудің басқа әдісін жұпта талқылауды және жауапты параққа жазуды ұсыныңыз. Есептерді шешуде көбейтудің қандай қасиеті қолданылатынын сұраңыз. Тапсырма шешілгеннен кейін жұптардан жауаптарын көтеруді сұраңыз. Барлық жұптар дұрыс жауап жаза алды ма? Жұптар басқа жұптардың шешіміне қарап сұраңыз. Барлық жауаптар жауаптар дұрыс болды ма? Дұрыс емес жауаптары бар жұптар болса, тапсырманы шешу үшін тақтаға шақырыңыз.
(Т) Оқушыларға топтарда көбейту амалдарының ұқсас қасиеттеріне мысалдар келтіруді және құрастыруды ұсыныңыз (үлестірімділік қасиетін еске түсіру).
«Үзілген алқа» ойынын өткізіңіз. Ойын
жүзінде қолдану дағдыларын дамыту мақсатында, кейін ауызша санауға ұқсас мысалдарды енгізген жөн, сонда балалар мысалдың нақты ерекшеліктерін ескеріп, есептеулерді жеңілдету үшін оларды жиірек қолданатын болады. Мысалда үштен артық қосылғыш болса, оны тақтаға жазу керек.
Ондай дайындық жұмыс оқушыларға көптаңбалы сандарды қосу және азайтудың жазбаша тәсілдерін өз беттерінше түсіну мүмкіндігін береді.
Оқушыларға «статистика» терминін түсіндіріңіз.
Мұндай жағдайды елестетіңіз : Сізді көшеде газет тілшісі тоқтатып, сұрақ қояды (сізде қалам да, калькулятор да жоқ) "2013 жылы Астана қаласында тұрған 814 435 тұрғындары, оның 1/ 5 тұрғындары балалар құрайды?»
814 435 саны 5-ке қалай бөлінеді?
Біз тілшінің сұрағына бірден жауап бере аламыз ба?
Бүгін сабақта не білуіміз керек?
5 көбейту кестесін еске түсіріңіз. Тақтаға барлық сандарды 5-ке бөлінетін ретімен жазуды сұраңыз. Оқушыларға сабақ тақырыбы бойынша өз бетінше тұжырымдарға жауап беретін бірқатар сұрақтар ұсыныңыз:
Сіз жазған сандарға мұқият қараңызшы.
Сіз не байқадыңыз? (0 немесе 5-ке аяқталады)
5-ке бөлінетін сандар қатарын одан әрі жалғастыруға тырысыңыз.
Сіз қорытынды жасай аласыз-қандай сандар 5- ке бөлінеді?
5-ке бөлу белгісін айтыңыз.
Енді біз тілшінің сұрағына жауап бере аламыз ба?
Математикалық диктант жазуды ұсыныңыз (тек жұп сандарды жазу):
1256, 10 860, 2 725, 12 345, 10 000, 153, 141987,
62448, 128716, 877, 9714, 1 000 000, 999 998, 347
(Т) «Жоғалған сандар» ойынын топтарда ойнауды ұсыныңыз. Мысалдар:
а) 302* санына 2-ге бөлінетіндей етіп, жұлдызшаның орнына сан қой.
а) 302** санына 2-ге бөлінбейтіндей етіп, жұлдызшалардың орнына сан қой.
Ж. Жұптарда келесідей тапсырмаларды
5-ке бөлінгіштік белгілері:
Натурал сан 5-ке тек сан жазуындағы соңғы сан 0 немесе 5 болған жағдайда ғана бөлінеді.
10-ға бөлінгіштік белгілері:
Натурал сан 10-ға ол 0-гне аяқталған жағдайда ғана бөлінеді.
Оқушыларға әртүрлі деңгейдегі тапсырмалар беріңіз. Мотивациясы жоғары оқушыларға тапсырма беруге болады:
Мектеп "Таза қала" экологиялық акциясына қатысты. Бірінші күні төртінші сынып оқушылары 263 пластикалық бөтелке, ал бесінші сынып оқушылары 26 бөтелке аз жинады. Екінші күні төртінші сынып оқушылары
186 бөтелке, ал бесінші сынып оқушылары 2 есе көп жинады . Барлық
жиналған бөтелкелерді екі контейнерге
https://ziatker.kz/pptx/235910_sandaryna_bolingistik_belgileri_asyq_sabaq_5 synyp_11474.html «Сандар жоғалып қалды» ойынына арналған карточкала р
орындауды ұсыныңыз: бірінші оқушыға «2-ге бөлінетін үш бес таңбалы санды ойлап көр»; «2- ге бөлінбейтін үш бес таңбалы санды ойлап көр».
ҰӨ «Жанды сандар» ойыны барысында 5-ке бөлінгіштік белгілерін құрастырыңыз.
Оқушыларға көптаңбалы сандар бар тақтайшалар беріледі. Мұғалім бұйрық береді:
«5-ке бөлінетін сандар, ретімен тұрыңдар!» Ойын қатысушылары сапқа тұрып, олардың сандары неге 5-ке бөлінетінін түсіндіру керек.
Сол сияқты 10-ға бөлінгіштік белгілерін құрастыруға болады.
Т. Топтарда зерттеу жүргізіп, келесіні дәлелдеуді ұсыныңыз:
а) кейбір 5-ке бөлінетін сандар 2-ге бөлінбейді; б) кейбір 5-ке бөлінетін сандар 2-ге бөлінеді; в) 10-ға бөлінетін сандар жұп сандар.
(Ж) Оқушыларға келесі тапсырмалар түрлерін жұпта орындап, білімін бекітуді ұсыныңыз:
1. Көптеген 2475, 3410, 15897, 5897, 6782,
28170, 75446 сандар арасынан келесі сандарды жаз:
а) 2-ге бөлінетін;
б) 2-ге және 5-ке бөлінетін; в) 10-ға бөлінетін;
г) 2-ге де 10-ға да бөлінбейді.
5-ке бөлінетін, бірақ 2-ге бөлінбейтін ең үлкен төрт таңбалы санды жаз.
810* санындағы жұлдызшаның орнына санды келесі шарттар орындалатындай етіп қой:
а) сан 5-ке бөлінеді, бірақ 2-ге бөлінбейді; б) сан 2-ге де 5-ке де бөлінбейді.
5-ке бөлінетін, бірақ 2-ге бөлінбейтін ең кіші төрт таңбалы санды атаңыз.
тең бөлуге бола ма?
Қосындысын табыңыз: 10-ға бөлінетін және 1 және 25 сандар арасында орналасқан екі санның барлық ықтимал сомасын табыңыз
Тапсырма дифференциация ретінде берілген. Оқушылар қосу кезінде дөңгелек Сан алатын сандар қатарынан таңдау керек
(Ж) Цифрларының қосындысы 22-ге тең алты таңбалы санды таңдауға тырысыңыз, сондай-ақ сан 10-ға бөлінуі тиіс. Тапсырмада өз шартыңды ойлап табыңыз.
Топтарда жұмысты ұйымдастырыңыз. Оқушыларға сандарды таңдап алуға болатынын түсіндіріңіз. Жауаптар әртүрлі болуы мүмкін.
Ең бастысы, цифрлардың қосындысы 22-ге тең. Оқушылар жауап тапқаннан кейін, оларды тапсырмаға өз шартыңызды ойлап табуды сұраңыз. Мысалы, цифрлардың қосындысы 15-
ке тең.
1.2
Сандарме н амалдар орындау
4.1.2.6 10, 100,
1000-ға қалдықсыз және қалдықпен бөлу
