Механика пәні. Материялық нүктенің кинематикасы, Айналмалы қозғалыс кинематикасы
Тақырып:“Гармониялық тербелістерді қосу” Дәріс мазмұны
жүктеу/скачать 110,45 Kb.
|
Механика пәні. Материялық нүктенің кинематикасы, Айналмалы қозға-emirsaba.org
16.02 ашық тәрбие сағатының тақырыбы, 1501-19 Лесбекова Элнура, 1501-19 Лесбекова Элнура, элнур, Кристалдард ішкі құрылымы №2, Оптика сессия жауаптары, 21-Қатты дене, Жолдау, Қаз тар лек 2013, түрік лек, Сопылы ілімні алыптасуы, file ru
- Бұл бет үшін навигация:
- 13 дәріс Тақырып
| Тақырып:“Гармониялық тербелістерді қосу”
Дәріс мазмұны: “Бағыттары және жиіліктері бірдей тербелістерді қосу. Соққы. Айнымалы ампилитуда. Пульсация графигі. Перпендикуляр тербелістерді қосу және өзара әсерлесуі” Екі өлшемді осцилятор. Бағыттары жəне жиіліктері бірдей тербелістерді қосу. Векторлық диаграмма. Соққы. Айнымалы ампилитуда. Пульсация графигі. Перпендикуляр тербелістерді қосу жəне өзара əсерлесуі. Материялық нүктенің бір өлшемді гармониялық тербелістер жағдайында оның координатасы мынадай заң бойынша өгереді: 1. Бағыттары мен жиіліктері бірдей гармоникалық тербелістерді қосу. Тербелетін денеде бірнеше тербелмелі процестер жүруі мүмкін. Сондықтан осындай тербелістердің қорытқы амплитудасын анықтау керек болады. Жиіліктері мен бағыттары бірдей гармоникалық тербелістерді қосу үшін векторлық диаграмма әдісін қолданады (9 сурет). 9-сурет
(31) мұндағы (32) Бастапқы фаза (33) Қорытқы гармоникалық тербелістің амплитудасы фаза айырымына тәуелді болады. Енді (32), (33) теңдеулерді талдайтын болсақ, онда 1) Қорытқы тербелістің амплитудасы жеке тербелістердің амплитудаларының алгебралық қосындысына тең болады: 2)
. Бір бағытта тербелетін қосылатын екі тербелістің жиіліктері бір-бірінен сәл өзгешелеу . Қорытқы тербелістің амплитудасы периодты түрде өзгереді, мұндай тербелісті соғу (10 сурет) деп атайды. 10- сурет Сонда
мұндағы - өшу коэффициенті, - ортаның кедергісі болмағанда ( ) жүйенің жасайтын еркін тербелістерінің жиілігі. Тербеліс теңдеуі: мұндағы - өшетін тербелістің амплитудасы, Ао— бастапкы амплитуда (11-сурет). 11 - сурет
Амплитуда е ~2,7 есе кемитін (релаксация уақыты) уақыт ішінде жүйе тербеліс жасап үлгереді. Тербелмелі жүйені сипаттау үшін сапалық (Q) деп аталатын шама енгізеді: Өшетін тербелістің периоды мен жиілігі мынаған тең: Орта кедергісі аз болған жағдайда, яғни . “Сыртқы периодты күш. Диференциялдық теңдеудің жалпы және дербес шешуі.Векторлық диаграма,резонанс. Резонанс амплитудасы. Резонанс жиілігі. Резонанс амплитудасының жиілікке тәуелділігінің графигі” Мəжбүр тербелістер деп сыртқы периодты күштің əсерінен тербелмелі жүйенің қозғалысын айтады Еріксіз тербелістер деп тербелмелі жүйеде периодты түрде өзгеретін күштің әсерінен пайда болатын өшпейтін тербелістерді айтады. Серіппелік маятниктің қозғалысының дифференциалдық теңдеуі былай жазылады: мұндағы -сыртқы әсер ететін күш жиілігі. дифференциалдық теңдеулер теориясынан біртекті емес теңдеудің жалпы шешімі оған сәйкес келетін біртекті теңдеудің жалпы шешімі мен біртекті емес теңдеудің дербес шешімінің қосындысына тең. ( ) қосылғышы тербелістің орнығуы деп атайды (12- сурет), ол бастапқы кезеңде ғана роль атқарып, уақыт өткен сайын кемиді, оны ескермеуге де болады. 12- Сурет Сонымен (y) функциясы орныққан еріксіз тербелістерді сипаттайды: Еріксіз тербелістің амплитудасы мәжбүр теуші күштің амплитудасына пропорционал және оның жиілігіне тәуелді: . Еріксіз тербелістер фазасы бойынша мәжбүр теуші күштен қалып қояды да, әрі қалу шамасы мәжбүр етуші күш жиілігі -ға тәуелді. Сыртқы күштің жиілігі жүйенің меншікті жиілігіне жақындағанда еріксіз тербеліс амплитудасының ең үлкен мәніне жету құбылысы резонанс деп, ал оған сәйкес келетін жиілік резонанстық жиілік деп аталады. № жүктеу/скачать 110,45 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|