|
Баллистикалық маятник болып ұзын жіптерге ілінген, массасы “М” цилиндр тәрізді дене болып табылады (сурет). Цилиндр түбінде көрсеткіш орнатылған, цилиндрге оқ түскеннен кейін, ол горизонталь шкала бойымен S қашықтыққа ауытқиды. Егер маятник массасы М оқ массасынан m көп үлкен болса, онда маятник инерттілігі үлкен, яғни “маятник-оқ” жүесін тұйық деп санауға болады және оған сақталу заңдарын қолдануға болады.
Маятник пен оқтың әсерлесуі серпімсіз болады, сондықтан импульстің сақталу заңы келесі түрде жазылады
 (3)
мұндағы V - әсерлескенге дейінгі оқтың жылдамдығы,  - әсерлескеннен кейінгі жүйенің жылдамдығы. (2) теңдеуінен оқ жылдамдығы
 (4)
1 – маятник орнының көрсеткіші; 2 – горизонталь шкала; 3 – серіппелі пистолет; 4 – оқ; 5 – баллистикалық маятниктің цилиндрі.
Әсерлескеннен кейін цилиндр және оқ  бұрышқа ауытқиды, ал олардың ауырлық орталығы h биіктікке көтеріледі (сур). Цилиндр максималды ауытқыған кезде оның жылдамдығы нөлге дейін кемиді де кинетикалық энергия потенциалдық энергияға ауысады.
Достарыңызбен бөлісу: |
