Байланыстың реакциясы денеге әсер етіп жатқан күштен п.б.
Кез келген күштер жүйесi түсiп тұрған
қатты дененi ерiктi дене ретiнде қарастыру үшiн дененi ойша байланыстардан босатып, әсерлерiн олардың
байланыс реакцияларымен есепке алуға болады.
Байланыс реакциясы – байланыстың берілген денеге әсер күші; модулі берілген
денеге әсер еткен күшке тең,
Байланыс реакциясының бағыты байланысқа байланысты.
1.3 Үйкеліс күшін есепке алмаған жағдайдағы байланыстың негізгі түрлері 1.Жылтыр бет . (1.6 сурет) Берiлген есеп шартында үйкелiс күштерiн есепке
алмауға болатын болса, онда дене сүйенiп тұрған беттi жылтыр бет ретiнде қарастыруға
болады. Мұндай байланыстар бетке жүргiзiлген жанама бойымен қарсы әсер
етпек,сондықтан олардың реакциялары тек қана жанасу нүктесiнен жүргiзiлген ортақ
нормаль бойымен бағытталады.
1.6 сурет
2 .Дене
қозғалмайтын тірек жазықтығына (1.7а,б сурет) тіреліп тұрса және
үйкеліс күші есепке алынбаса, онда нормаль реакция күші дене мен тірек
жазықтығының түйісу нүктесі арқылы жүргізілген ортақ нормаль бойымен
бағытталады.
1.7 сурет
3. Дене қайыс, арқан, шынжыр, жіптер (немесе арқан ) (1.8 сурет) көмегінде
байланыста болса, сондай-ақ салмақсыз қатты стержень арқылы шарнир көмегінде
басқа денеге біріктірілген болса, осы байланыстардың реакция күштері қайыс,
шынжыр, жіп немесе салмақсыз стержень бойымен бағытталады.
1.8 сурет
4.Дене цилиндрлік шарнир, немесе подшипник көмегінде байланыста болса,
байланыс реакциясы әрқашан айналу өсіне перпендикуляр болады (1.9 сурет).
Денеге бірнеше күш әсер ететін болса,шарнир реакциясының мөлшері және бағыты
белгісіз. Бұл жағдайда белгісіз реакция
-ді координата өстері бойымен
бағытталған
және
құраушыларға жіктейді.
Дененің тепе-теңдік шарттарынан
және
-ті анықтағаннан соң, шарнир
реакциясының модулі R төмендегідей формуламен анықталады:
1.9 сурет
