Тақырып 2.Инклюзивті білім берудің нормативтік-құқықтық негіздері Дәріс тезистері. Инклюзивті білім берудің халықаралық стандарттары.
Шетелде инклюзивті білім беруді дамытудың тарихи аспектісі. Инклюзивті білім беруді енгізудің халықаралық тәжірибесі. Инклюзивті білім берудің халықаралық стандарттары. Адам құқықтары мен бостандықтары туралы халықаралық құқықтық құжаттар. Мүмкіндігі шектеулі адамдарға қатысты халықаралық құқықтық құжаттар. Ерекше қажеттіліктері бар адамдардың білім беру саласындағы қағидаттары, саясаты және практикалық қызметі туралы Саламанка декларациясы (Саламанка, Испания, 1994 жылғы 7-10 маусым).
ҚР инклюзивті білім беруді нормативтік - құқықтық қамтамасыз ету.
Қазақстан Республикасының инклюзивті білім беруге, мүгедек адамдарға, мүмкіндігі шектеулі балаларға қатысты саясаты. ҚР-да мүмкіндігі шектеулі тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарын бекітетін құқықтық құжаттар. Инклюзивті білім беру жағдайында жалпы білім беретін мектептегі оқу-тәрбие процесін нормативтік реттеу. Білім беру мекемесінің нормативтік-құқықтық құжаттар пакетін қалыптастыру.
2
Тақырып 3.Инклюзивті білім беру әдіснамасы: жүйелі тәсіл. Д.Митчелл формуласы. Формула компоненттерінің сипаттамасы Дәріс тезистері. Дэвид Митчелл өзінің «арнайы және инклюзивті білім берудің тиімді педагогикалық технологиялары» атты кітабында инклюзивті білім беру формуласын ұсынды: инклюзивті білім беру = К + А + 5К + Қ + Рс + Б
Формула келесі компоненттерді қамтиды:
К-Көрініс;
А-бұл мектепке анықтама;
ИБ-дің 5к - 5 компоненті: бейімделген оқу жоспары, бейімделген бағалау, бейімделген оқыту, бейімделген қолжетімді орта, ИБ - ғе құқықты тану;
Қ-Қолдау;
Рс-Ресурстар;
Б-Басшылық.
К-Көрініс. Инклюзивті білім беру жүйенің барлық деңгейлеріндегі мұғалімдер тарапынан оның негізгі қағидаттарын ұстануды және оны жүзеге асыруға дайын болуды талап етеді.
А-бұл мектепке Анықтама. Оқушының жасына сәйкес жалпы білім беру сыныбын анықтау инклюзивті білім беру үшін қажетті (бірақ жеткіліксіз) талап болып табылады. Инклюзивті білім беру одан әрі қарай жүреді — ерекше білім беру қажеттіліктері бар оқушылар сынып ішінде белгілі бір сегрегация құра отырып, қабілеттері бойынша топтарға бөлінбеуі өте маңызды.
Ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалар жалпы оқу процесіне "аралас қабілеттер" топтарында да, қабілеттері бойынша топтарда да, мүмкіндіктері бойынша да жеке тәсілмен тартылуы қажет.
5к-инклюзивті білім берудің 5 компоненті. Бейімделген оқу жоспары, бейімделген бағалау, бейімделген оқыту, бейімделген қолжетімді орта, ИБ құқығын тану;
Қ-Қолдау.
Рс-Ресурстар. Инклюзивті білім беру ресурстармен қамтамасыз етудің жоғары деңгейін көздейтіні түсінікті. Бұл арнайы мектепте ерекше білім беру қажеттіліктері бар баланы оқытудан артық ресурстарды қажет етпейді. Басқаша айтқанда, ресурстарды көптеген елдердегідей «ресурстар оқушының соңынан ереді» қағидаты негізінде қайта бөлу қажет.
Б - Басшылық. Инклюзивтік білім берудің жоғарыда аталған барлық құрамдас бөліктерінің жұмыс істеуі үшін барлық деңгейлерде: үкіметтік, өңірлік, жергілікті, сондай-ақ мектеп директорлары мен мұғалімдер деңгейінде басшылық қажет. Процестің барлық қатысушылары инклюзивті білім берудің идеологиялық негізін түсініп, түсіндіре білуі керек, сондай-ақ өз іс-әрекеттерімен инклюзивті білім беруді табысты жүзеге асыруға бейілділігін көрсетуі керек.
Әдебиеттер: Дэвид Митчелл Эффективные педагогические технологии специального и инклюзивного образования. – М.: Перспектива, 2011.
