Абайдың әні «Желсіз түнде жарық ай». Орындайтын Казенова Ұлболсын
Сөз әділқазылар алқасына беріледі.
І орынға иеленген 5 «А» сынып оқушысы Айтмуханова Наргиз.
ІІ орынға иеленген 6 «А» сынып оқушысы Смирнова Марина
ІІІ орын иеленген 5 «Б» сынып оқушысы Абай Лаура
Жүргізуші: Сайысымызды Сағынғали Сейітовтың « Кім?» өлеңімен аяқтаймыз.
Жүрегін шырақ етіп жандырған кім?
Жырымен жан сусынын қандырған кім?
Өзіне өзі орнатып ескерткішті
Мұра ғып кейінгіге қалдырған кім?
Ерте оянып, ойланып ержеткен кім?
Талабын тас қияға өрлеткен кім?
Құба жон, құбақан құм құла қырды
Өлеңнің бесігінде тербеткен кім?
Соқтықпалы, соқпақсыз жерде өскен кім?
Үнінен әділдіктің лебі ескен кім?
Арманын аттандырған келешекке
Біздермен осы күнді тербеткен кім?
Тайсалмай мыңмен жалғыз алысқан кім?
Өзендей құйған барып көк теңізге
Лермонтов, Пушкиндермен табысқан кім?
Көрікті көңілде жыр, қолда қалам
Өмірдің өріне өрлей басқан қадам
Қазақтың өлеңінің ұлы атасы,
Ол – Абай, Ұлты – қазақ, Аты – Адам.
Абай Әлемін бүкіл дүниеге таратушы кемеңгер Ұлы Мұхтар Әуезов «Мен Абай тереңінен шөміштеп қана іштім» деген екен. Ал біз Ұлы ғұлама тереңіне бас қойғанымызбен тек қана сол тереңнен дәм таттық қой деп ойлаймын. Сол себептен оқудан, білуге ұмытушылықтан, ізденуден жалықпайық.
Жоспар бойынша 1-11 қазақ және орыс сыныптарында «Көптілділік-болашаққа салар сара жол» тақырыбында сынып жетекшілері тәрбие сағатын өткізді.
«Степногорск қаласының білім бөлімі» мемлекеттік мекеме
Сынып сағаты
Өткізген: физика
мұғалімі Калеева Ү.А.
«№2 Ақсу орта мектебі» мемлекеттік мекеме, 2015 жыл
Мақсаты: Оқушыларға мемлекеттік тілдің өркендеп, оянуына, мемлекеттік тілімізді сүюге, мемлекеттік тілді аяққа баспай, мәртебесін биік ұстау жөнін-де, әр ұлттың өзіндік ерекшеліктері, салт-дәстүрі, діні, тіл ерекшелігі болаты-нын түсіндіру. Оқушылардың ой-өрісін, дүниетанымын кеңейту, сөздік қо-рын молайту, жұрт алдында еркін ауыз екі сөйлеуге баулу.
Түрі: Дәстүрлі
Әдісі: Екі топ арасындағы сайыс
Көрнекілігі: Нақыл сөздер, кроссворд
Кіріспе
Мұғалімнің сөзі: Қазіргі ең таза, ең бай, ең табиғи және бұзылмай, бұрынғы қалпында сақталып қалған тіл болса, ол да – қазақ тілі және қазақ әдебиеті, шын ғылым үшін біз мұны ашық айтуымыз керек. Құрметті оқушылар! Баршамызға Тіл мерекесі құтты болсын! Тіл – әрбір ұлттың заңы сезімнің, ойдың жанды бейнесі. Қазақ халқы – сөзге шешен, ойы ұшқыр, мақалдап сөйлейтін халық. Кез-келген дауды атақты билеріміз бір ауыз сөзбен шеше білген. Осыншама жылдар бойы жеңілмей келе жатқан тіл. Республикамызда мемлекеттік тілдің қолдану аясын кеңейту – бүгінгі таңдағы өзекті мәселе. Тәуелсіз Қазақстанда тіл мәселесіне айтарлықтай көңіл бөлініп келеді. Мемлекет болған жерде оның мемлекеттік тілі болуы да керек. 1997 жылғы 11 шілдедегі Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы Тіл туралы» Заңы қабылданғаннан бері қарай Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі болып – Қазақ тілі белгіленеді. Осы Заң Қазақстан Республикасында тілдердің қолданылуының құқықтық негіздерін, мемлекеттің оларды оқып-үйрену мен дамыту үшін жағдай жасау жөніндегі міндеттерін белгілейді, Қазақстан Республикасында қолданылатын барлық тілге бірдей құрметпен қарауды қамтамасыз етеді. Оқушы: Язык-это общественное явление, которое действует на протяжении всего существования человечества. История не знает ни одного человеческого коллектива, который бы не пользовался языком. И это понятно. Человек существует только в обществе. Он постоянно связан с другими людьми. Средством общения служит язык. При помощи языка люди передают свои мысли,желания,чувства.
Язык связан с мышлением, сознанием людей. Он возник в глубокой древности. Он тесно связан с жизнью общества.
Знать язык сегодня стало Лишь один, не скрою, мало. Если два- вопросов нет, Ты для всех – авторитет.
Тех, кто три прекрасно знают, Все за гениев считают. Ну, а, если все четыре- Нет людей богаче в мире. Оқушы: English is a West Germanic language that was first spoken in England and is now the most widely used language in the world. Kazakh is the official state language of Kazakhstan, in which nearly 10 million speakers are reported to live. It is the third most common native language in the world, after Mandarin Chinese and Spanish. It is widely learned as a second language and is an official language of the European Union. Approximately 375 million people speak English as their first language. Мұғалім: Қазақстан Республикасының тіл туралы заңдары: 4-бап. Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі-қазақ тілі. Мемлекеттік тіл-мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі. Үкімет, өзге де мемлекеттік, жергілікті өкілді және атқарушы органдар: Қазақстан Республикасында мемлекеттік тілді барынша дамытуға, оның халықаралық беделін нығайтуға; Қазақ диаспорасына ана тілін сақтауы және дамытуы үшін көмек көрсетуге міндетті.
Тілім барда қазағым бар, халқым бар, Дәстүрім бар, ата жолы салтым бар, Кең даладай жиналмаған шалғайы Аңқау ашық мінезім бар, аңқылдар Туған тілде сыры терең жаным бар, Туған тілде әнім менен сәнім бар , Туған тілім тіл болудан қалса егер Жүрегімді суырып -ақ алыңдар!
11 бап. Азаматтардың өтініштеріне қайтарылатын жауап тілі Мемлекеттік және мемлекеттік емес ұйымдардың азаматтардың өтініштері мен басқа да құжаттарға қайтаратын жауаптары мемлекеттік тілде немесе өтініш жасалған тілде беріледі.
12 бап. Қарулы Күштер мен құқық қорғау органдарындағы тіл
Оқушы: Сен ана тіл жүрегісің анамның,
Жүрек ана мен өзіңнен жаралдым. Сағат сайын саулығыңды тілеймін, Сенсіз маған керегі жоқ ғаламның. Сенің арқаң қанып ішсем тұнықтан, Сенің арқаң дүниеден сыр ұқсам. Анашымды ұтытқаным емес пе, Ана тілім егер сені ұмытсам?
Оқушы: В основном законе государства- Конституции РК- записано, что русский язык является языком межнационального общения. Во всех школах дети изучают кроме родного языка ещё и русский.
Русский язык, один из мировых языков. Его изучает, знает почти все население Казахстана. Знание русского языка сближает народы нашей независимой республики, укрепляет дружбу с народами других республик и зарубежных стран
Но как родной люблю язык я русский:
Он нужен мне, как небо, каждый миг.
На нем живые трепетные чувства открылись мне.
И мир открылся в них.
Оқушы: Жүзімнің нәзік, нәрлі сабағындай, Тіліңді мәпелей біл, ала қылмай. Аямай арам шөбін отап отыр, Таза сақтап көзіңнің жанарындай. Әрбір тілде сөйле әлемді таң қылып,
Қазақ тілін білмеу қандай заңдылық,
Өсер балаң байтақ далаң тұрғанда,
Қазақ тілі жасау керек мәңгілік.
Оқушы: Знание английского языка помогает стать грамотным, эрудированным специалистом во всех отраслях науки и техники.
A lot of people speak English in China, Japan, India, Africa and other countries. It is studied as a foreign language in many schools. So it is very useful to learn foreign languages. Knowledge of foreign languages helps us to develop friendship and understanding among people.
Қазақ тілінен асыл, қазақ тілінен бай тіл жоқ. Егер қазақ тілін білсе, дін де осында, ғылым-білім де осында. Дүниедегі ең асыл тіл – араб тілі, одан кейін түрік тілі, түрік тілінің ішіндегі гауһары – қазақ тілі. Ендеше: «Адамға екі нәрсе тіректегі, бірі-тіл, бірі-ділің жүректегі»-деп, Ж.Баласағұн айтқандай, қазақ тілінің көсегесін көгерту алдымен өзін қазақпын деп санайтындар ғана емес, Қазақстан топырағында тұратын таза ниетті әрбір азамат, мемлекеттік тіл - қазақ тілін өзіне тірек етіп, ол тілді жүрегімен сүюі тиіс. Елбасы айтқандай, «Қазақстанның болашағы-қазақ тілінде» екенін ұмытпайық. На земном шаре много языков: Русский, казахский, английский, немецкий, французский и др. Особую роль в развитии человечества сыграли так называемые мировые языки. Таких языков 6: английский, французский, русский, испанский, китайский, арабский. На любом из этих шести языков проводятся международные встречи, совещания на мировом уровне. Балалар, тіл туралы біз не білеміз? Ойларымызды ортаға салайық.
Жауап: Халық бар жерде тіл бар.Тіл бар жерде өнер бар.Өнер бар жерде жанкүйер бар.Әр халықтың ана тілі- оның бақыты, оның қуанышы.
Жауап: Туған тілің мақтан ету, оны таза сақтау, оның өрлеп, өсе түсуіне еңбек сіңіру- әрбір қазақ отбасының жүрегі.
Жауап:: Халықтың қуаты- тілдің қуаты. Біз ана тілімізді ең айтқыш, ең білгір, ең бай тілдердің біріне айналдыруымыз керек.
Тіл – халықтың автопортреті...
Тіл жоқ жерде ұлт жоқ.
Шыңғыс Айтматов
Егер ертең туған тілім жоғалар болса, мен бүгін өлуге даярмын.
Расул Ғамзатов
Қасиетін сезем деп ана тілдің,
Қауырсыны қалмады қанатымның
Мұқағали Мақатаев
“Орысша оқығандар орыс сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген, ноғайша оқығандар ноғай сөзінің жүйесіне дағдыланып үйренген. Қазақ сөздерін алып, орыс я ноғай жүйесімен тізсе, әрине, ол нағыз қазақша болып шықпайды. Сондай кемшілік болмас үшін әр жұрт баласын әуелінде өз тілінде оқып, өз тілінде жазу-сызу үйретіп, өз тілінің жүйесін білдіріп, жолын танытып, балалар әбден дағдыланғандығын кейін басқаша оқыта бастайды. Біз де тіліміз бұзылмай сақталуын тілесек, өзгелерше әуелі ана тілімізбен оқытып, сонан соң басқаша оқытуға тиіспіз”
Ахмет Байтұрсынов
“Ана тілі — халық болып жасалғаннан бері жан дүниесінің айнасы, өсіп-өніп, түрлене беретін мәңгі құламайтын бәйтерегі”.
Жүсіпбек Аймауытов
Бірінші сайыс «Мақал сөздің мәйегі» деп аталады. Екі топтан бір оқушыдан шығып мақалдың басын бастаса екінші топтың ойыншысы мақалды аяқтауы тиісті. Мақалдар тақырыбы тіл, сөз қадірі жайлы болмақ.
Достарыңызбен бөлісу: |