Мектепте Lesson Study-ді қалай өткізуге болады?



Дата10.03.2017
өлшемі31,73 Kb.
#11310
түріСабақ

Мектепте Lesson Study-ді қалай өткізуге болады?

  • Тошия Чичибу,
  • старший научный работник
  • Национального института научных исследований в области образования Японии
  • chichibu@nier.go.jp

Lesson study/зерттеу сабағы

  • Зерттеу сабағы қарапайым идея болып табылады. Егер оқытуды жақсартқыңыз келсе, сабақ туралы бірлесе ойласу, жоспарлау және бақылау бойынша басқа мұғалімдермен ынтымақтасудан маңызды не болмақ?
  • (Lewis, 2002)

Глоссарий

  • Lesson Study: сабақты жоспарлауды, сабақ жоспарын талқылауды, өтілген сабақты зерттеуді, сабақтан кейінгі талқылауды қамтитын сабақтың сапасын жақсарту үдерісі.
  • Сабақты зерттеу: Lesson Study аясында сабақты бақылау.
  • Сабақтың жоспарын талқылау: бақылаушылар арасында бақылау нәтижесімен бөлісу мақсатында талқылау немесе сабақты жақсарту бойынша жаңа идеялар ұсыну.

Оқытуды жақсарту

  • Сабақ жоспарын талқылау
  • Сабақ жоспарын жақсарту
  • Сабақты зерттеуді талқылау
  • Директордың немесе сыртқы эксперттердің коучингі
  • Сыртқы эксперттер (бақылауылар, зерттеушілер, университет оқытушылары)
  • Lesson Study әдісі
  • Сабақты зерттеуді өткізу

Айырмашылығы қандай?

  • Ашық сабақ
  • Lesson study
  • Бақылау
  • Ерікті, жоспарлы
  • Міндетті, жылдық жоспар бойынша
  • Сабақ жоспары
  • Жаттығу/тапсырма
  • Жаттығу/тапсырма және оқушылардың жауабы
  • Фокус
  • Назар мұғалімге аударылады
  • Назар оқушыға аударылады
  • Сабақтан кейінгі талқылау
  • Сабақты бағалау
  • Өзіндік даму

Lesson Study тәсілінің мақсаты үш аспектіде анықталады: мұғалім, бақылаушы және мектеп

  • Lesson Study №1 сценарийі «Оқыту мен оқудың тәсілдерін жақсарту»
  • Lesson Study №2 сценарийі «Бақылау дағдыларын дамыту»
  • Lesson Study №3 сценарийі «Мектеп мәдениетін қалыптастыру»

Қадам 1: команда қалыптастыру

  • Қаншалықты жиі кездесу керекпіз?
  • Біз кездесулерімізді қалай жазамыз?
  • Нені басшылыққа аламыз?
  • Бізге сабаққа қатысушылардың хабарландырылған келісімі керек пе?

Нұсқаулық

  • Команда 3-6 мұғалімнен құралады.
  • Әрбір мұғалім топтық кездесуге дейін сабақты зерттеу бойынша нұсқаулықпен танысуы керек.
  • Бірінші отырыста кеңестің барысын жазып отыратын адам анықталып, рольдер бөлінуі тиіс.
  • Кездесудің нақты уақытын белгілеп, сабаққа дейін 2 ден 6 ға дейін кездесулер жоспарлаңыздар.
  • Алынған мәліметтерді қолдану үшін сабаққа қатысушылардың толық келісімі керек.

Мектеп басшыларынң дайындығы

  • Ашық сабақ
  • Lesson study
  • Өз еркімен
  • Міндетті, жылдық жоспарға сай

Мектепті басқару жүйесі

Lesson Study өткізу кестесі

  • Сабақты өткізуге жауапты
  • Сабақты өткізу мерзімі
  • Сабақты талқылау уақыты
  • қырк
  • қазан
  • қар
  • желт
  • қаңтар
  • ақпан
  • наурыз
  • сәуір
  • мамыр
  • Дүйс
  • Сейс
  • Сәрс
  • Бейс
  • Жұма
  • 1
  • математика
  • 2
  • естеств. дисципл.
  • 3
  • общественные науки
  • 4
  • Мектептегі түскі ас
  • 5
  • 6
  • Кесте
  • LS бойынша талқылау аптаның белгіленген күндері өткізіледі.
  • LS өткізуге немесе талқылауға арналған сабақтан бос уақыттар бөлінеді..

Қадам 2: оқыту мақсаттарын анықтау

  • Оқу мақсаты мен оқыту мақсаты бірдей ме?
  • Мақсаттың қойылуы нәтижеге қалай әсер етеді?
  • Мақсаттар тек академиялық білімге шоғырландырылған ба?

Өзіңізге жетелеуші сұрақтар қойыңыз

  • Сабақ қандай тақырыпқа арналады? Неге оосы тақырыпты таңдадыңыз?
  • Сабаққа қандай дамыту (білік, дағды, бейімділік, сезім) мақсаттары қойылады?
  • Қандай нақты оқу мақсаттарын (нақыт мазмұнға немесе дағдыға шоғырлану) жоспарлап отырсыз? Жоспарға білім алушылардың сабақ нәтижесінде білетіндері мен жасай алатындары жазылады.
  • Нұсқаулар

Қадам 3: Сабақты жоспарлау

  • Зерттеу сабағы оқыту әдістері мен стратегияларын міндеттеуі (ұсынуы) керек пе?
  • Қандай стратегиялар арқылы білім алушылардың ойлауын көре аламыз?
  • Өткізілген сабақты қолдануға бола ма?
  • Сабақ жоспары қаншалықты жан-жақты жасалуы керек?

5 сынып Жапониядағы математика сабағы

  • Сабақтың тақырыбы: “Ондық сандардың көбейтілуі”
  • Сабақтың мақсаты:
    • Бүтін сандардың көбейтілуі мен бөлінуі бойынша түсінгендерінің негізінде ондық сандардың көбейтілуі мен бөлінуін меңгеру.
  • Материалдар:
  • Сабақтың кезеңі/Уақыт
  • Оқушыларға арналған жаттығулар мен тапсырмалар
  • Кіріспе
  • Оқушыларға 6 сүт пакетін көрсетіңіз
  • Тақтаға негізгі сұрақты жазыр қойыңыз
  • “6 сүт пакеті 0.3 литрден тұрады. Жалпы қанша сүт бар”
  • Негізгі тапсырма 1
  • (10мин)
  • Сұрақ “Осы есапті қалай шешуді ойлан”
  • Болжамданған шешу жолдары
  • ・біз қосуды қолдана аламыз
  • 0.3+0.3+0.3+0.3+0.3+0.3=
  • ・Біз көбейтуді қолдана аламыз
  • 0.3×6
  • Сұрақ “Неге 0.3×6?”
  • Болжамданған жауап
  • ・Бір бірлікте (бір пакеттегі сүт)× (пакеттегі) бірлік сандар
  • Сабақтың кезеңі/Уақыт
  • Оқушыларға арналған жаттығулар мен тапсырмалар
  • Сұрақ “Есеп шығарудың сендер бұрын үйренгеннен қандай айырмашылығы бар?”
  • Оқушының жауабы
  • ・ондық сандарды қодану
  • Негізгі тапсырма 2
  • (10мин)
  • Сұрақ ”Сендер 0.3×6? ны қалай шығарасыңдар” Жеке ойланыңдар
  • Болжамданған идея
  • ・0.3 бұл 0.1 3 реттен
  • 3×6 = 18
  • 0.1 ×18=1.8
  • ・0.3×10=3
  • 3×6 = 18
  • 18÷10 = 1.8
  • Мұғалім барлық идеяларды тексеріп шығуы тиіс)
  • Сабақ кезеңі/Уақыт
  • Оқушыларға арналған жаттығулар мен тапсырмалар
  • Негізгі тапсырма 3
  • (15мин)
  • Қорытынды
  • (5мин)
  • Сабақтың қорытындысын шығарамыз:
  • 0.3 білдіреді 0.1 3 реттен
  • 3×6 = 18
  • 18, білдіреді 0.1 18 реттен
  • Сондықтан жауап 1.8
  • Оқулықтан практикалық есептер

Өзіңізге жетекші сұрақтар қойыңыз.

  • Сабақта қандай стратегиялар мен оқу материалдары қолданылады? Бірізділігі қандай?
  • Білім алушының әрекетін, оның ойлауын сабақта қалай көрінетін етуге болады?
  • Стратегиялар білім алушыларға оқу мақсатына жетуге қалайша көмектеседі? Сұрақтар мен тапсырмаларға білім алушылардың реакциясын болжамдаңыз.
  • Сабаққа дейін нені орындау қажет?
  • Нұсқаулық

Қадам 4: зерттеу жоспары

  • Қандай қосымша дәлелдер жинауға болады?
  • Сыртқы эксперттер шақыру керек пе, олар не істейді?
  • Оқушылардың үлгерімін бағалау үшін (сабаққа дейін, сабақтан кейін) тест ұсыну керек пе?

Өзіңізге жетекші сұрақтар қойыңыз.

  • Білім алушыларды бақылауға арналған жоспарыңыз қандай?
  • Бақылаудың қандай стратегияларын қолданасыз (мысалы, азат жолға жазу, координациялық сауалдар, бақылау сұрақтары)?
  • Білім алушылардың ойлауы мен мінез құлқының қандай типіне назар аударасыз?
  • Қандай қосымша дәлелдер жинайсыз (мысалы, оқушылардың жазбаша жұмысы, оның оқу мақсатымен байланысты өнімділігі)?
  • Нұсқаулық

Сабақты зерттеу мақсатында бақылау кезінде

  • Бақылау фокусы бойынша келісіңіздер.
  • Бақылаушылардың назарын шоғырландыратын оқушыларды таңдауға болады.
  • Әрбір оқушының қалай оқитынын бақылау қажет.
  • Барлық оқушыны бақылау үшін тұрып бақылаған жөн.
  • Бақылау нәтижесімен бөлісу үшін бірлестіктегі әріптестеріңізбен өткізгендеріңіз дұрыс.

Қадам 5: оқыту және бақылау

  • Мұғалім «шыдамды» болуы керек. Бұған қалай қол жеткізуге болады?
  • Бақылаушылардың қатысуы оқушылардың үлгеріміне жағымсыз әсер етпеуі керек?
  • Команда мүшелері сабақты бірге өткізе ала ма?
  • Мұғалім оқыту барысында сабаққа өзгерту енгізе ала ма?

Өзіңізге жетекші сұрақтар қойыңыз.

  • Хабарландырылған келісім формасына қол қойғаныңыға көз жеткізіңіз.
  • Сабақтың көшірмелерін, оқу материалдарын, нұсқаулықтарды бақылаушыларға таратып беріңіз.
  • Нұсқаулық

Сабақтан кейінгі талдау

  • Ашық сабақ
  • Lesson study
  • Сабақты бағалау
  • Өзіндік даму

Дискуссия немесе диалог

  • Дискуссия
  • Диалог
  • Мақсаты: шешімге келу
  • Мақсаты: әріптестерінің идеясын түсіну
  • Логикалық және сыни ойлау дағдылары
  • Тыңдау және есту білігі
  • Өз ұсыныстары айтылмайды
  • Өз ұсыныстары айтылады
  • Басқа қатысушылар оппонент болып табылады
  • Басқа қатысушылар оппонент болып табылмайды.
  • P. Senge (П. Синдж) известный человек, представивший идею развития организации. (“The Fifth Discipline”(1990) «Пятая дисциплина»).

Сабақты талқылау қалай өтеді?

    • Талқылаудың мақсаты:
    • Әрбір мұғалімнің жан жақты көруі (Расширенное видение каждого учителя)
    • Барлық қатысушылардың сабақ бойынша терең рефлексиясы
    • Сабаққа немесе мұғалімнің әрекетіне баға бермеу
  • Құрал-жабдықтар:
    • Стикерлер (шамамен 5×7мм, әр қатысушыға 10 парақ)
    • Постерлер (шамамен 80 см×100 см)
    • Маркерлер (әр түрлі)

Талқылау процедурасы (үлгі)

  • 2 мин
  • 5-6 мұғалімнен тұратын топ құрыңыз.
  • Топтың көмекшісін тағаайындаңыз.
  • 5 мин
  • Ойларыңызды стикерлерге жазыңыз.
  • 3 мин
  • Стикерлерді постерге жабыстырып қойыңыз, жоғарыда берілген формат бойынша (жағымды тұстары және нені жақсарту керек – мұғалімге байланысты, содан соң – оқушыға байланысты).
  • 30 мин
  • Стикерлерді тақырыптар бойынша топтаңыз.
  • Әр түрлі топтарға берілген тақырыпты талқылаңыз.
  • Постердегі тақырыптар сабаққа байланысты әр түрлі пікірлерді көрсетеді.
  • 20 мин
  • Сабақтың жағымсыз тұстарын қалай жақсартуға болатынын талқылаңыз.
  • Постерде сол туралы ескертпе жазып отырыңыз.
  • 30 мин
  • Әр топ өзіңіздің қорытындыңызды талқылаңыз
  • Мұғалім
  • Оқушы
  • Жағымды сәттер
  • Нені жақсарту керек
  • Зерттеу сабағынан кейінгі талқылау формасы
  • Discussion of Lesson Study
  • Lesson Studyды талқылау

Қадам 6: талдау және қайта қарау

  • Мәліметтерді ұйымдастыру мен интерпретациялаудың басқа үздік тәсіл бар ма?
  • Оқушылардың үлгерімі туралы біз не білуіміз керек?
  • Сабақты бір рет жоспарлап, бақылау жеткілікті ме?

Өзіңізге жетелеуші сұрақтар қойыңыз.

  • Мәліметтердегі негізгі заңдылық қандай? Негізгі ескертпелер мен мысалдарды талқылаңыздар.
  • Мәліметтер білім алушылардың ойлануы туралы ақпарат бере ме? Мысалы, олардың түсінбегендері, кедергілері, ерекше идеялары, т.б.
  • Неге білім алушылардың оқу мақсаттарына қолы жетті/ жетпеді?
  • Өз талдауыңыздың негізінде сіз сабақты қалай өзгертер/қайта қарар едіңіз?
  • Нұсқаулық

Көзқарастар (үлгі)

  • (сабақтың басы)
  • Сабақтың мақсаты анық
  • Оқушылар партада түзу отыра алады
  • Оқушылар сабаққа толық көңіл бөле алады
  • (негізгі бөлім)
  • Мұғалім материалды ұғынықты етіп түсіндіре алады
  • Мұғалім оқушылардың ықыласын аудара алады
  • Мұғалім оқушыларды өз ойын білдіруге ынталандыра алады
  • Мұғалім оқушыларды терең ойлауға мәжбүрлей алады
  • Мұғалім топтық жұмысты дұрыс қолдана алады
  • Мұғалім АҚТ құралдарын дұрыс қолдана алады
  • Мұғалімнің сабаққа дайындаған жұмыс парақтары, басқа да материалдары тиімді
  • Оқушылар қалай жазба жүргізеді
  • Оқушылар сабақ материалын қаншалықты түсінеді
  • Оқушылар өз ойларын нақты жеткізіп бере алады
  • Оқушылар бір бірін тыңдай алады
  • Мұғалім сұрақтарға, репликаларға және оқушылардың тәртібіне сәйкес жауап бере алады
  • (қорытынды)
  • Қорытынды сабақтың мақсатына сәйкестендіріледі

Оқыту аспектілері

Мектеп мәдениеті және оқыту дағдысы

  • Кәсіби қоғамдастық
  • Мектеп әкімшілігі
  • Мектеп мәдениеті
  • Оқыту дағдысы
  • Оқушылардың тест нәтижесі

LS кәсіби қоғамдастығы

  • Жетекші топ/
  • LS комитеті

LS 3 сценарийі

Өзара әрекеттестік үдерісі

  • Мектеп мәдениеті
  • 3 – 4 сынып оқушылары
  • 5 – 6 сынып оқушылары

Оока мектебі, Йокагама

Кавасаки мектебі, Кавасаки

Кавасаки мектебі

Фуджи мектебі, Токио



Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет