Национального института научных исследований в области образования Японии
chichibu@nier.go.jp
Lesson study/зерттеу сабағы
Зерттеу сабағы қарапайым идея болып табылады. Егер оқытуды жақсартқыңыз келсе, сабақ туралы бірлесе ойласу, жоспарлау және бақылау бойынша басқа мұғалімдермен ынтымақтасудан маңызды не болмақ?
(Lewis, 2002)
Глоссарий
Lesson Study: сабақты жоспарлауды, сабақ жоспарын талқылауды, өтілген сабақты зерттеуді, сабақтан кейінгі талқылауды қамтитын сабақтың сапасын жақсарту үдерісі.
Сабақты зерттеу: Lesson Study аясында сабақты бақылау.
Сабақтың жоспарын талқылау: бақылаушылар арасында бақылау нәтижесімен бөлісу мақсатында талқылау немесе сабақты жақсарту бойынша жаңа идеялар ұсыну.
Оқытуды жақсарту
Сабақ жоспарын талқылау
Сабақ жоспарын жақсарту
Сабақты зерттеуді талқылау
Директордың немесе сыртқы эксперттердің коучингі
Сыртқы эксперттер (бақылауылар, зерттеушілер, университет оқытушылары)
Lesson Study әдісі
Сабақты зерттеуді өткізу
Айырмашылығы қандай?
Ашық сабақ
Lesson study
Бақылау
Ерікті, жоспарлы
Міндетті, жылдық жоспар бойынша
Сабақ жоспары
Жаттығу/тапсырма
Жаттығу/тапсырма және оқушылардың жауабы
Фокус
Назар мұғалімге аударылады
Назар оқушыға аударылады
Сабақтан кейінгі талқылау
Сабақты бағалау
Өзіндік даму
Lesson Study тәсілінің мақсаты үш аспектіде анықталады: мұғалім, бақылаушы және мектеп
Lesson Study №1 сценарийі «Оқыту мен оқудың тәсілдерін жақсарту»
Lesson Study №2 сценарийі «Бақылау дағдыларын дамыту»
Lesson Study №3 сценарийі «Мектеп мәдениетін қалыптастыру»
Қадам 1: команда қалыптастыру
Қаншалықты жиі кездесу керекпіз?
Біз кездесулерімізді қалай жазамыз?
Нені басшылыққа аламыз?
Бізге сабаққа қатысушылардың хабарландырылған келісімі керек пе?
Нұсқаулық
Команда 3-6 мұғалімнен құралады.
Әрбір мұғалім топтық кездесуге дейін сабақты зерттеу бойынша нұсқаулықпен танысуы керек.
Бірінші отырыста кеңестің барысын жазып отыратын адам анықталып, рольдер бөлінуі тиіс.
Кездесудің нақты уақытын белгілеп, сабаққа дейін 2 ден 6 ға дейін кездесулер жоспарлаңыздар.
Алынған мәліметтерді қолдану үшін сабаққа қатысушылардың толық келісімі керек.
Мектеп басшыларынң дайындығы
Ашық сабақ
Lesson study
Өз еркімен
Міндетті, жылдық жоспарға сай
Мектепті басқару жүйесі
Lesson Study өткізу кестесі
Сабақты өткізуге жауапты
Сабақты өткізу мерзімі
Сабақты талқылау уақыты
қырк
қазан
қар
желт
қаңтар
ақпан
наурыз
сәуір
мамыр
Дүйс
Сейс
Сәрс
Бейс
Жұма
1
математика
2
естеств. дисципл.
3
общественные науки
4
Мектептегі түскі ас
5
6
Кесте
LS бойынша талқылау аптаның белгіленген күндері өткізіледі.
LS өткізуге немесе талқылауға арналған сабақтан бос уақыттар бөлінеді..
Қадам 2: оқыту мақсаттарын анықтау
Оқу мақсаты мен оқыту мақсаты бірдей ме?
Мақсаттың қойылуы нәтижеге қалай әсер етеді?
Мақсаттар тек академиялық білімге шоғырландырылған ба?
Өзіңізге жетелеуші сұрақтар қойыңыз
Сабақ қандай тақырыпқа арналады? Неге оосы тақырыпты таңдадыңыз?
Сабаққа қандай дамыту (білік, дағды, бейімділік, сезім) мақсаттары қойылады?
Қандай нақты оқу мақсаттарын (нақыт мазмұнға немесе дағдыға шоғырлану) жоспарлап отырсыз? Жоспарға білім алушылардың сабақ нәтижесінде білетіндері мен жасай алатындары жазылады.
Нұсқаулар
Қадам 3: Сабақты жоспарлау
Зерттеу сабағы оқыту әдістері мен стратегияларын міндеттеуі (ұсынуы) керек пе?
Қандай стратегиялар арқылы білім алушылардың ойлауын көре аламыз?
Өткізілген сабақты қолдануға бола ма?
Сабақ жоспары қаншалықты жан-жақты жасалуы керек?
5 сынып Жапониядағы математика сабағы
Сабақтың тақырыбы: “Ондық сандардың көбейтілуі”
Сабақтың мақсаты:
Бүтін сандардың көбейтілуі мен бөлінуі бойынша түсінгендерінің негізінде ондық сандардың көбейтілуі мен бөлінуін меңгеру.
Стикерлерді постерге жабыстырып қойыңыз, жоғарыда берілген формат бойынша (жағымды тұстары және нені жақсарту керек – мұғалімге байланысты, содан соң – оқушыға байланысты).
30 мин
Стикерлерді тақырыптар бойынша топтаңыз.
Әр түрлі топтарға берілген тақырыпты талқылаңыз.
Постердегі тақырыптар сабаққа байланысты әр түрлі пікірлерді көрсетеді.
20 мин
Сабақтың жағымсыз тұстарын қалай жақсартуға болатынын талқылаңыз.
Постерде сол туралы ескертпе жазып отырыңыз.
30 мин
Әр топ өзіңіздің қорытындыңызды талқылаңыз
Мұғалім
Оқушы
Жағымды сәттер
Нені жақсарту керек
Зерттеу сабағынан кейінгі талқылау формасы
Discussion of Lesson Study
Lesson Studyды талқылау
Қадам 6: талдау және қайта қарау
Мәліметтерді ұйымдастыру мен интерпретациялаудың басқа үздік тәсіл бар ма?
Оқушылардың үлгерімі туралы біз не білуіміз керек?
Сабақты бір рет жоспарлап, бақылау жеткілікті ме?
Өзіңізге жетелеуші сұрақтар қойыңыз.
Мәліметтердегі негізгі заңдылық қандай? Негізгі ескертпелер мен мысалдарды талқылаңыздар.
Мәліметтер білім алушылардың ойлануы туралы ақпарат бере ме? Мысалы, олардың түсінбегендері, кедергілері, ерекше идеялары, т.б.
Неге білім алушылардың оқу мақсаттарына қолы жетті/ жетпеді?
Өз талдауыңыздың негізінде сіз сабақты қалай өзгертер/қайта қарар едіңіз?