Microsoft Word Отчёт по результатам исследования среди пожилых 2020 каз фин (1) (2). docx

55 
 
Сурет 35. «Сіздің бұндай зорлық-зомбылық әрекеттеріне шыдауыңызға не себеп?» 
сұрағы бойынша респонденттердің жауаптарын салыстырмалы талдау мәлеметтері 
(2008 жылы n=359, 2020 жылы n=178)
«Басқа» деген жауаптардың ішінде зорлық-зомбылыққа шыдаудың келесі себептері 
көрсетілген:

Мүмкіндігі шектеулі болғандықтан агрессияға күшпен жауап бере алмаймын;

Ол менің туған балам, мен не істей аламын?

Бір-бірімізге деген махаббат;

Менің жағдайым жақсы болуы үшін, балаларым маған күтім жасайды;

Тұрмыстық жанжалдар. 
16 респондент, бұл әртүрлі зорлық-зомбылыққа ұшырағандардың 9% құрайды (178), 
мұндай кқш көрсетулерден кейін оларға медициналық көмек қажет екенін атап өтті. 
Олардың жартысы (8 респондент) ауруханаға/емханаға/фельдшерге медициналық көмекке 
жүгінген. Олардың көпшілігіне «алғашқы» медициналық көмек көрсетілді (таңу, инъекция 
және т.б.) (5 респондент немесе 62,5%), үш респондент оларды «сала мамандары» 
тексергенін, ал үш респондент сонымен бірге бұл істі полицияға хабарлаған, бір респондент 
зорлық-зомбылық оқиғасынан кейін ол зорлықтың құрбаны болғанын дәлелдеу үшін 
айғақтар жинап, оларды сот-медициналық сараптама үшін анализдер тапсырғандығын 
айтқан.
Зорлық-зомбылық оқиғаларынан кейін көмекке мұқтаж, бірақ оған жүгінбеген 
респонденттерден (8 респондент): «Сіз дәрігерге баруыңыз керек дедіңіз, бірақ дәрігерге 
қаралмадым деп айттыңыз. Неге екенін айта аласыз ба?» деген қосымша сұрақ сұралды. Үш 
респондент мұндай жағдайда оларға көмектесетініне сенбейтіндіктерін атап өтті, тағы төрт 
9,0%
9,6%
10,7%
13,5%
15,2%
19,0%
19,1%
22,5%
20,0%
8,0%
29,0%
41,0%
15,0%
23,0%
15,0%
36,0%
Жалғыз қалуға деген қорқыныш
Басқа және таныс адамдар алдында ұялу 
сезімдері
Материалдық тәуелділік
Әдет
Балалар мен немерелер үшін уайымдау
Барлығы жақсы болатындығына үміт
Баспана мәселесі (баратын жер жоқ)
Ұзақ жылдар кезіндегі бауыр бастық
2008 жыл
2020 жыл

56 
респондент бұл сұраққа жауап беру қиынға соқты, бір респондент дәрігердің көмегіне 
жүгінбеуінің себебін, егер ол дәрігерге жүгінетін болсам жағдай мүлде нашарлайтын еді 
деп жауап берді. Зорлық- зомбылықтың құрбаны болған респонденттер мен жалпы адамдар 
өздеріне қатысты жасалынған зорлық-зомбылыққа аса көп мән бермейді, оның да өзіндік 
себептері де бар.
Зорлық-зомбылыққа ұшырағандардың тек 22 респонденті (12,4%) өздеріне қатысты 
қоқан-лоққыға немесе зорлық-зомбылыққа байланысты жергілікті полиция қызметкеріне 
немесе полиция бөліміне жүгінгендерін айтты. Оның ішінде 13 респондент (59%) 
полициядан көмек алғанын айтты. Алты респондент (3,4%) мемлекеттік мекемелерге 
жүгіну нәтижесінде әкімшілік немесе қылмыстық істер қозғалғанын, жеті респондентке заң 
мәселелері бойынша, үш респондентке әлеуметтік қызметкерден кеңес берілгенін көрсетті. 
Қоғамдық ұйымдарға көмек сұрауға тек екі адам ғана жүгінген, нәтижесінде олар 
психологтан кеңес алған, олардың бірі зорлық-зомбылықтың құрбандары болған адамдарға 
арналған дағдарыс орталығы/ҮЕҰ қызметтерін қолданғандықтарын айтқан. 
Зорлық-зомбылық деңгейін төмендету үшін респонденттердің пікірі бойынша келесі 
шараларды қабылдау қажет: 

Өмір сүру деңгейін жоғарлату (45% 2008 жылы және 36,5% 2020 жылы); 

Нашақорлық пен маскүнемдікке қарсы күрсет (2008 жылы 39% және 23% 2020 жылы); 

Отбасы мүшелерінің материалдық әл-ауқаттарын көтеру (2008 жылы 35% және 27,5% 
2020 жылы); 

Отбасы қарым-қатынастарында мәдениетті көтеру арқылы отбасында болатын 
тұрмыстық зорлық-зомбылықты болдырмау мүмкін деп ойлайтындар 2008 жылы 29% 
респондент болса, ал 2020 жылы бұл 27,5% көрсеткен; 

2008 жылы респонденттердің 21%, ал 2020 жылы респонденттердің 9% зорлық-
зомбылықты болдырмау үшін мемлекет тарапынан алдын алу шаралары қабылдануы 
керек деген – зорлық-зомбылыққа қарсы заңдар мен заңнамалық актілерді құру мен 
қабылдау;

Қоғамда гуманды және моральды құндылықтарды қалыптастыру (2008 жылы 19% және 
2020 жылы 16%); 

Адамдарды олардың құқықтары мен осындай жағдайға тап болған кездерде қандай 
мекемелерге барып қызметтер ала алатындықтары жайлы ақпараттандыру керек (2020 
жылы 10% және 2020 жылы 5%) ұсынған.
2020 жылғы сауалнамаға қатысушылар зорлық-зомбылық деңгейін төмендету 
бойынша қосымша шараларды ұсынды (жоғарыда көрсетілген шаралардан басқа): жалпы 
отбасылық бос уақытты өткізу (15%), балаларға зорлық-зомбылыққа жол берілмеуді 
үйрететін тәрбиені қалыптастыру (10%), агрессорлармен және зорлық-зомбылық 
бастамашыларымен мақсатты тәрбие жұмысын жүргізу (5%). 

жүктеу/скачать 6,51 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: