УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСТАНСКО РОССИЙСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ 16
привратникте бір қабатты цилиндр тəрізді көмкерілген эпителий.
*Шырышты қабықтың құрамындағы бұлшықеттік табағы/
lamina muscularis mucosae қатпар/
plicae gastricae түзеді. Қатпарлар əр түрлі бағытта
орналасқан. Осы қатпарлар ұлтабарға өтер жерде дөңгелек шырышты
жапқышты/
valvula pylorica құрайды.
кардиядан привратникке деиін, бұл асқазан жолы деп аталады.
Асқазан бетінде 35 млн. Шамасы асқазан бездері бар, олардың түтіктері,
шұңқыршалары/
foveolae gastricae айқын байқалады.
Асқазан бездері: кардиалді, күмбездік, пилорикалық
Асқазанның кілегей қабаты меншікті клеткалар түзеді: олар
а)
негізгі клеткалар ферменттер түзіп, қоректік заттарды ыдыратады,
- грандулоциттер деп аталады.
б)
қоршаушы клеткалар – тұз қышқылын түзеді,оларды париетальді
грандулоциттер деп атайды.
в)
қосымша клеткалар кілегей бөледі олар- мукоциттер деп аталады.
2. кілегей асты қабаты: асқазан шырыш асты негізі/tela submucosa
-қан тамырлар, лимфа, нерв торларына бай
3. бұлшық ет қабаты: үш қабатшадан тұрады,
а) сыртқы- ұзына бойы/ stratum longitudinale
*асқазанның кіші, үлкен иіндерінде, пилорикалық бөлігінде жақсы дамыған
б) ортаңғы- қиғаш / stratum obliqum
*кардиалды бөліктен басталып, үлкен иіннен аяқталады. Қызметі: асқазан
иіндерін жақындатып,тамақты қысып, төмен өтуін қамтамасыз етеді.
в) ішкі- циркулярлы/ stratum circulare
*асқазан мен ұлтабардың тұсында жақсы дамыған. Пилорикалық қысқышты
құрайды.
Қиғаш ет қабаты асқазан мен он екі елі ішектің арасында қысқыш, сфинктер
түзеді, ол- гастродуоденальді немесе Одди қысқышы деп аталады.
4.сыртқы қабаты - ішастар, интраперитонеальді қапталады, шыжырқай
болмайды
Ішастар асқазаннан оның маңындағы органдарға ауысқан кезде асқазанның
байламды аппаратын құрайды.
Асқазанның байламдық аппараты.
Асқазанның беткей жəне терең
байламдары бар. Беткей
асқазанның байламдары
фронтальды жазықтықта, ал терең
байламдар көлденең жазықтықта
жатыр. Беттік байламдар
асқазан бір-біріне тікелей өтіп,