49
игіліктер бағасының ӛзгерісін тудырған нақты табыс ӛзгерісінің
есебінен тұтынушы сұранысына тигізетін әсері.
Егер
тұтынушы
қалыпты тауарларды
сатып
алатын болса,
онда табыс әсері және ауыстыру тиімділігі қосылады және жалпы
тиімділікті алады. Бірақ қалыпты тауарлардың қатарында Гиффен
тауарлары және тӛменгі сапалы тауарлар деп аталатындар да бар.
Тӛменгі сапалы тауарлар
-
бұл тұтыну құрылымындағы
шамалы меншікті салмағымен орын алатын тауарлар. Бұл
жағдайда табыс әсері және ауыстыру ӛнімділігі тӛменгі сапалы
тауарлармен қосылмайды және бұл
ретте ауыстыру тиімділігі
табыс әсерінен асып түседі.
Гиффен
тауарлары - бұл оларға сұраныс барлық тең
жағдайларда тауар бағасының бағытында ӛзгеретін
халықтың
табысы аз жіктерінің бюджетінде үлкен орын алатын тауарлар.
Бұл Гиффен тауарларымен жағдайда ауыстыру тиімділігі және
табыс әсері қосылмайды, керісінше азайтылады, бұл ретте табыс
әсері ауыстыру тиімділігінен артық болады.
Ӛзін-ӛзі тексеруге арналған сұрақтар:
1.
Табыс әсері және ауыстыру тиімділігі нені білдіреді?
2.
Гиффен тауарлары нені білдіреді?
3.
«Табыс – тұтыну»
қисығын қалай құруға болады?
4.
Ӛнімдерге деген нарық
сұранысының қисығын қалай
құруға болады?
5.
«Баға - тұтыну» қисығы нені білдіреді?
6.
Қалыпты тӛмен сапалы және жоғары сапалы тауарлар
үшін Энгель қисығы қандай түрде болады?
