(oikos-грек сөзінен аударғанда – үй, тіршілік ету орны ) – микроорганизмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен өзара арақатынасын зерттейді. Микроорганизмдер топырақта, суда, ауада, өсімдіктерде, адам организмінде және жануарларда, тіпті космоста да табылады. Микроорганизмдер – биоценоздың құрамдас бөлшегі, яғни тіршіліктің біркелкі жағдайындағы су қойма немесе құрғақ аймақта орналасатын биотоп: жануарлар, өсімдіктер мен микроорганизмдер жиынтығы. Ортаның белгілі аймағында мекендейтін микроорганизмдер жиынтығын микробиоценоз деп атайды.
Қоршаған ортаның көптеген организмдері табиғатта заттардың айналым процесіне қатысады, тіршілігін жойған жануарлар мен өсімдіктердің қалдықтарын жояды, топырақтың өнімділігін арттырып, биосферада тепе-теңдікті ұстап тұрады. Олар адам организімінде қалыпты микрофлора ретінде бірқатар пайдалы қызметтер атқарады.
Адам микрофлорасы – бұл тері мен басқа да қабаттардағы микроағзалардың жиынтығы.Микрофлораның қалыпты жағдайы- эубиоз деп аталады. Микрофлораның басты функциясы ағзаның түрлі ауруларға төзе алушылық қабілетін қалыптастыру болып табылады.
Адам микрофлорасы – бұл тері мен басқа да қабаттардағы микроағзалардың жиынтығы.Микрофлораның қалыпты жағдайы- эубиоз деп аталады. Микрофлораның басты функциясы ағзаның түрлі ауруларға төзе алушылық қабілетін қалыптастыру болып табылады.
Адам денесінің қалыпты микрофлорасы
Адам ағзасында микроорганизмнің 500-ден астам түрі мекендейді. Олар адам ағзасының қалыпты микрофлорасын құрап, бір-бірімен және адам ағзасымен тепе- теңдік жағдайда мекендейді.
Тұрақты (резидентті) – микроорганизмдердің тұрақты құрамымен сипатталады; Транзиторлы (уақытша) – тері мен шырышты қабаттарға қоршаған ортадан келіп түсіп, ауруларды тудырмайды.
1. Тұрақты (облигатты): аэробты және анаэробты дифтероидтар; ашытқы саңырауқұлақтары; тері стафилококы. 2. Факультативті (транзиторлы): іріңді стафилококк пен стрептококк; фекальді стрептококк; ішек таяқшасы, т.б.
Дисбактериоз дегеніміз не?
«Дисбактериоз» термині 1916 жылы неміс ғалымы ішек микробтарының сандық қатынасын бұзуды анықтау үшін енгізілді, адамның ішекіндегі қалыпты жағдайында.
Дисбиоз (дисбиоз) – тәуелсіз ауру емес, бірақ бұл организмдегі бұзылулардың салдары болып табылатын, ауыр бұзылулар мен ауруларға әкелетін тұрақты күйзеліс жағдай. Дисбактериоз жиі туылған нәрестелерде және ерте нәрестелерде кездеседі, бұл асқазан-ішек жолдарының жетілмегендігі, ішек микробиоценозының қалыптасуы мен қалыптасуы.
Өкінішке орай, антибиотикалық терапия курсынан өтпеген кәмелетке толмаған балаларда диисейдің ұзаққа созылған диареяның себебі ретінде қате қабылданады және диареяның себебін білмей биологияны тағайындайды.
Ротавирус инфекциясы, тағамдық төзімсіздік, лактаза жетіспеушілігі және бұзылған ішек сіңіру синдромы (малабсорбция) сияқты басқа жағдайларда созылмалы диареяның орын алуы мүмкін екенін есте ұстаған жөн.
Лактаза жеткіліксіздігі – бұл сүт қантына төзбеушілік. глюкоза мен галактоза ішіне лактоза зылса ферментті тапшылығына байланысты. Клиникалық көрініс ішек ісіну, іштің ауыруы, қышқыл ішек наразылығын және қышқыл иісі бар жиі нәжіс тудыруы, су сіңуін тежейді.
Стерилизация
Стерилизация
дегеніміз – бұл аспаптарда, таңу материалдарында микроағзалар мен олардың спораларын толық жою болып табылады. Науқасты күту және емдеу кезінде қолданылатын кез-келген заттар толық стерилизацияланбаса басқа адамдарға ауру жұқтыра алады. Жеткіліксіз стерилизацияланған аспаптарды қолдану сарысу, гепатит, ЖИТС, стафилококк және басқа инфекцияларды дамыта алады.
Дезинфекция
Залалсыздандыру, дезинфекция – адам мен жануарларда, өсімдіктерде ауру қоздыратын микроорганизмдерді жоюға бағытталған шаралар жүйесі. Залалсыздандыру – жұқпалы аурулардың кең таралып кетуін болдырмау шараларының бірі. Қазақ халқы залалсыздандыру тәсілдерін ерте заманнан бері қолданып келген.
Механикалық залалсыздандыруда үй ішін шаңсорғышпен тазалап, сабындап жуып, желдетеді, мал қораны су шашып сыпырады, малдың тұрағының құрал-жабдығын тазартады.
Физикалық залалсыздандыруда ультракүлгін, радиациялық, лазерлік сәулелермен, ультрадыбыспен өңдейді, қайнату, өртеу, бумен немесе ыстық ауамен өңдеу, т.б. пайдаланылады.
Химиялық залалсыздандыруда қышқылдар мен сілтілер, формалин, хлор, хлорлы әк, натрий хлориді, хлорамин, фенол препараттары, тотықтырғыштар, т.б. қолданылады.
