Есеп № 55. Инфекциялық ауруханаға жоғары температурамен, бұлшық еттерінің жəне бел аймағаның ауыруы шағымдарымен науқас түсті. Теріде геморрагиялық бөртпе көрінеді. Бір ай бұрын ауыл шаруашылығы жұмыстарын жасауға өріске барған. Болжама диагноз: "Бүйрек синдромды геморрагиялық қызба" 1. Қоздырғышты атаңыз. Вирустың таксономиясын, биологиялық қасиетін көрсетіңіз.
Тұқымдастығы Bunyaviridae Туыстастығы Hantavirus. Құрамында вирустардын 250-ден астам серотиптері бар 5 туыстастық кіреді. Осы тұкымдастыкка
жататын вирустардын прототипi алғашкы рет
Орталык Африкада табылған, масалар арқылы берiлетiн Буньямвера вирусы болып табылады.
Осылай аталуы Уганда мемлекетiндегi Бунья вера деген жердiң атымен байланысты.
Вирионы сопакша емес, сфера пішінді диаметрі 80-120 нм. Ол үрделі РНК-геномды вирустар,
кұрамында симметриясы спираль типтi уш iшкi нуклеокапсидтен тұрады. Əрбір нуклеокап-
СИД Нуклеокапсидтік N нəруыздан, бiр тiзбектi минус- РНК-дан жəне транскриптаза ферментінен
(РНҚ-тəуелді РНК-полимераза) тұрады.Нуклеокапсидпен байланысқан РНҚ-ы үш сегментінің
мөлшері бойынша белгіленеді: L (long) - үлкен, М (medium) кішкентай. Буньявирустардың
құрамында М - нəруыз болмайды,орташа жəне S (short) -сондыктан олар өте жайсаң, жұмсак,
иілгіш (пластичны) болады. Рибонуклеопротеидтен (РНП) тұратын вирионнын жүрекшесі
липопротеидті
кабыкшамен
коршалған,
оның
беткейiнде
тікенекшелер
Gn
жəне
G
гликопротеиндері болады, олар РНК-нын М сегментiмен кодталады.
Антигендері. Нəруыз N топтык спецификалык антиген болып табылады, ол КБР-мен анықталады.
Гликопротеиндер (Gn жəне Gc) типтік спецификалык антигендер, БР жəне ГАТР-мен анықталады.
Олар протективті антигендер, вирус бейтараптаушы антиденелер өндірілуінің алдын алады.
Сонымен қатар, олар гемагглютининдер болып табылады. Гликопротеиндер патогендiлiктiң негiзгi
детерминанттары, вирустардын жасушалык органотроптылығына жəне олардың буынаяқтылар
аркылы берiлу тиімділігіне əсер етеді. Буньявирустардын репродукциялануы жасушаның
цитоплазмасында аткарылады.Вирустын бөлшектерi экзоцитоз жолымен, ал кейде жасуша
лизистенген кезде шығады.
Физикалық жəне химиялык факторлардың əсеріне төзімділігі. Буньявирустар эфирдің жəне
детергенттердің əсеріне сезiмтал, 56 °С-та 30 минкыздырганда белсендiлiгiн жояды, кайнатканда
бiрден кырылады, бiрактоңазытқыш жағдайында жукпалық қасиетін ұзак уакыт сақтайды.
Буньявирустар
ортанын
рН
6,0-9,0
туракты,
əдетте
олданылатын
дез.ертінділердің
əсеріненбелсендiлiгiн жояды.
