Министерство науки и высшего образования республики казахстан
«СОВРЕМЕННЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ И ТЕНДЕНЦИИ ХИМИИ И ХИМИЧЕСКОЙ ТЕХНОЛОГИИ В XXI ВЕКЕ»
жүктеу/скачать 7,98 Mb. Pdf көрінісі
|
XXI ҒАСЫРДАҒЫ ХИМИЯ ЖӘНЕ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ ЗАМАНАУИ ЖЕТІСТІКТЕРІ МЕН ТЕНДЕНЦИЯЛАРЫ-ХИМИЯ-2023-06-05 14 54 57pm
| «СОВРЕМЕННЫЕ ДОСТИЖЕНИЯ И ТЕНДЕНЦИИ ХИМИИ И ХИМИЧЕСКОЙ ТЕХНОЛОГИИ В XXI ВЕКЕ»
«XXI ҒАСЫРДАҒЫ ХИМИЯ ЖӘ НЕ ХИМИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯНЫҢ ЗАМАНАУИ ЖЕТІСТІКТЕРІ МЕН ТЕНДЕНЦИЯЛА РЫ» Мысалы, «Химиялық қосылыстар» тақырыбы бойынша жер қыртысында кездесетін пайдалы химиялық қосылыстар, бұл қосылыстар кен болып табылатынын түсіндіру арқылы үштілділікті дамытуға болады, оқушылардың жұптық, топтық жұмыстарын дамытуға болады. Тілдік мақсат ретінде химиялық қосылыстарды атағанда арнайы сөздік қорын дұрыс пайдалана отырып, оқушының сөйлеу, жазу қабілетін арттыруға мүмкіндік туады. Сонымен қатар студенттер практикалық жұмыстар арқылы пайдалы қазбалардың құрамын зерттеп, байқалған құбылыстарға сүйене отырып қорытынды жасауға үйренеді. Сабақ барысында белсенді оқыту мен оқуды, проблемалық оқытуды, топтық жұмысты, практикалық жұмыстарды қолдану өте тиімді. Сабақта рок үлгілерін, кілт сөздері бар карточкаларды, презентацияларды, бейнероликтерді пайдалануға болады. Диалог құру үшін үйге тапсырма ретінде «Қазақстанның пайдалы қазбалары» тақырыбына сұхбат дайындаған ыңғайлы. Сондай-ақ, «Ерітінділер мен еріткіштер» пәнінен сабақты үш тілде өткізу оқушының белсенділігін арттырып, оқу үлгеріміне оң әсер ететіні анық. Ал үштілділікті сыныптан тыс жұмыстарда қолданудың тиімділігі өте жоғары. Себебі, оқушылар диалог құрып, бір-біріне сұрақ қойып, шығармашылықпен жұмыс істеуге бейімделеді [2, 8 б.]. CLIL технологиясының әдістері пән мазмұнын, пән лексикасын және ағылшын тілін сәтті біріктіреді, осылайша білімге деген ынтасын арттырады. шетел тілі. Химия сабақтарында нақты коммуникативтік тапсырмаларды шешу арқылы ағылшын тілін табиғи жолмен меңгереді деп айтуға болады. Оқушыларды ғана емес, мұғалімдерді де дамыту қажеттігін атап өткен жөн. CLIL технологиясын қолдана отырып әзірленген сабақтар мектеп қауымдастығындағы әріптестер мен әртүрлі білім беру ұйымдарындағы әріптестер арасындағы ынтымақтастықты дайындау және дамыту үшін көбірек уақытты қажет етеді. Content and Language Integrated Learning (CLIL) – химия сияқты тілдік емес пәнді оқыту үшін екінші тілді пайдаланатын оқыту тәсілі. Мақсат – тілдік дағдыларды да, мазмұндық білімді де интеграцияланған және тұтас түрде жетілдіру. Химия сабақтарында CLIL технологиясын қолданудың кейбір мүмкін жолдары: 1 Виртуалды зертханалар: CLIL технологиясы студенттерге химиялық эксперименттерді имитациялайтын виртуалды зертханаларға қол жеткізуге мүмкіндік береді, бұл оларға қымбат зертханалық жабдықты қажет етпестен виртуалды химиялық реакцияларды қауіпсіз зерттеуге және басқаруға мүмкіндік береді. Бұл олардың химия ұғымдарын түсінуін жақсартып қана қоймайды, сонымен қатар олар үйреніп жатқан тілде құрбыларымен және мұғалімдерімен қарым-қатынас жасау барысында тілдік дағдыларын жақсартады. 2 Мультимедиялық ресурстар: CLIL технологиясын күрделі химия ұғымдарын түсіндіру үшін бейнелер, анимациялар және инфографика сияқты мультимедиялық ресурстарды қамтамасыз ету үшін де пайдалануға болады. Мұндай ресурстарды мақсатты тілде қамтамасыз ету арқылы студенттер тілмен танысады және тілді мағыналы контексте қолдану қиындығына тап болады. 3 Интерактивті тақталар: Интерактивті тақта мұғалімдерге химия ұғымдарын оқытылатын тілде ұсыну және түсіндіру үшін платформаны қамтамасыз етеді, бұл студенттерге контексте қолданылатын тілді көруге және естуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, студенттер интерактивті тақтаны бірлесіп жұмыс істеу және мақсатты тілде мазмұн жасау үшін пайдалана алады, бұл оқушыға бағытталған және интерактивті оқыту тәсілін алға тартады. 4 Онлайн талқылаулар мен форумдар: CLIL технологиясын студенттер өз құрдастарымен және мұғалімдерімен мақсатты тілде әрекеттесе алатын онлайн талқылаулар мен форумдарды жеңілдету үшін де пайдалануға болады. Бұл студенттерге тілді анағұрлым шынайы контекстте қолдануға және химия ұғымдарымен әрекеттесу кезінде тілдік дағдыларын жаттықтыруға платформа береді. Тұтастай алғанда, CLIL технологиясын химия сабақтарында қолдану мазмұндық білімді де, тілдік дағдыларды да жетілдіретін оқуға тереңірек және жан-жақты көзқарасты қамтамасыз ете алады [3, 58 б.]. Жалпы, пәнді үш тілде оқыту қазіргі таңда үлкен қолдауға ие болуда. Бұл қажеттіліктен пайда болды. Мектеп оқушылары халықаралық олимпиадаларға көп қатысады және бұл олимпиадалар мен ғылыми жобалар ағылшын тілінде қорғауды қажет етеді. Көп жағдайда химияны жақсы меңгерген студенттер ағылшын тілін білмегендіктен мұндай мүмкіндіктерге қол жеткізе алмайды. Осы кедергілерді жою үшін мектептегі пәндерді үш тілге негіздеп өткізу тиімді. Осыған орай елімізде ағылшын тілінде сабақ беретін ұстаздар дайындалуда. Қазақстанның көптеген мектептерінде пәндер ағылшын тілінде оқытылады. Осының барлығына сүйене отырып, химияны үш тілде синхронды түрде оқытудың маңызы зор [4, 125 б.]. |