Модуль психологиядағЫ Ұлттық сананы қалыптастыру контекстіндегі



бет38/68
Дата29.11.2023
өлшемі0,72 Mb.
#194076
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   68
Байланысты:
Модуль психологиядағЫ Ұлттық сананы-emirsaba.org

Өзін-өзі тану процесі - өзін тану, білу мақсатына жету әрекеттердің
ауысуы, ал өзін-өзі тану құралы - өзін-өзі бақылау, өзіндік талдау, өзін
басқалармен салыстыру. Өзін-өзі бақылау өз іс-әрекетін, қылығын, ішкі
жағдайларына бақылау жасау және ол мақсат-бағдарлы болып келеді. Өзін-өзі
бақылау – мінездік сипатын, қарым-қатынас ерекшелігін, тұлға қасиеттерін
анықтауға мүмкіндігін тудырады [10, б. 9-10 Столин В.В. Познание себя и
отношение к себе в структуре самосознания личности: Автореф].
Өзін-өзі талдау, өзін-өзі бақылау арқылы және бақылаудың соңында
талдау жасалынады. Алайда, адам өзін үнемі өзгелермен салыстырады, ал
салыстыру әдісі өзін-өзі тану компоненті ретінде өзін-өзі бағалауы
қалыптасады [6, б. 37-38. Маралов В.Г. Основы самопознания и саморазвития].
Моделдеу – бұл өзін-өзі танудың арнайы тәсілі. Мысалы, психологтың
көмегіне сүйену, алайда, психологпен әңгіме жүргізуде, қарым-қатынас жасауға
кез келген адам жете бермейді. Сондықтан өзіндік нәтижесін өңдеу жұмысын
дербес жүргізуге болады. Моделдеу - жеке дара қасиеттердің бейнеленуі.
Мұның қарапайым әдістері - өзін суреттеу, «Мен қазіргі шақта», «Мен
болашақта», «Мен дос ретінде», «Мен студент» т.с.с. сурет өзіндік талдауды
жеңілдетеді (мен қандаймын?, менде қандай қасиеттер басым?, мен нені қажет
етемін?, мен не істей аламын?). Егер суретте белгілер айқын көрсетілген кезде,
бұл тәсіл тиімді болады. Сондай-ақ, практика өзін-өзі тану процесін
жеңілдетеді және өзіне басқа жағынан қарауға көмектеседі. Мысалы, рөлдік
ойындар, психодрама [11, б. 38-39 Орлов Ю.М. Самопознания и
самовоспитание характера].
В.Г. Маралов бойынша өзін-өзі тану нәтижесінің негізі - өзі жайлы
білімнен келіп туады. Бұл білімдер жақындық принципі бойынша
топтастырылады. Сондықтан да өзін-өзі тану процесі аяқталмайды. «Мен»
концепциясын жете білу көбінесе адамның өзіне байланысты, яғни, өзін-өзі
қабілеттілігі, талпынысы және өзін-өзі тану жүйесімен айналысуы.
Өзін-өзі тану нәтижесі ретінде өзіне деген эмоционалды құндылық
қатынасы бойынша төмендегідей тұлғаның компоненттерін айтуға болады.
Олар ұқсастық, өзіндік қабылдау және өзін сыйлау [6, б. 42-43 Маралов В.Г.
Основы самопознания и саморазвития.].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   68




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет