Н. С. Ахтаева А. И. Абдигапбарова
Жеке қарым-қатынас компоненттерінің дара бағалары
жүктеу/скачать 1,92 Mb. Pdf көрінісі
|
Басқару психологиясы
| Жеке қарым-қатынас компоненттерінің дара бағалары
Есептеудің келесі сатысында нәтижелер бойынша әрбір ком- поненттің орташа бағасы анықталады. Мысалы, эмоционалды компонент үшін Сұраққа қатысушылар Эмоционалды компонент Когнитивті компонент Өзін-өзі ұстау компоненті 1. 2. 3. ... ... n Э = О'(+)−О'(−) , n мұндағы ∑ (+) − бағанадағы жағымды жауаптар саны, ∑(−) – жағымсыз жауаптар саны, n – зерттеуге қатысқан ұжым мүше- лерінің саны. Әрбір компонент үшін орташа баға −1-ден +1-ге дейінгі аралықта орналасады. Қабылданған үш мүшелі баға- ға сәйкес алынған орташалар жіктеледі. Бұл үшін мүмкін ба- ғалар континуумы (−1-ден +1-ге дейін) үш бірдей бөлік- ке бөлінеді; −1-ден −0,33-ке дейін; −0,33-тен +0,33-ке дейін; +0,33-тен +1-ге дейін. Бірінші аралыққа кіретін орташа баға- ларды жағымсыз, екіншіге – қарама-қайшылықты, анықталмаған, үшіншіге – жағымды деп есептейміз. Жүргізілген есептеулер қарастырылып отырған бөлім үшін ұжымға қарым-қатынас құрылымын анықтауға мүмкіндік бере- ді. Қарым-қатынас типі жоғарыда сипатталған процедураға сай анықталады. Әр компонент белгілерін ескере отырып, қарас- тырылып отырған қарым-қатынастың келесідей бірлесулері мүмкін: 420 1) толықтай жағымды; 2) жағымды; 3) толықтай жағымсыз; 4) жағымсыз; 5) қарама-қайшылықты, анықталмаған. Бірінші жағдайда ұжымдағы психологиялық ауа райы жа- ғымды; екіншісінде – жалпы жақсы; үшіншісінде – мүлдем қа- нағаттанарлықсыз; бесінші жағдайда тенденция қарама-қайшы- лықты және анықталмаған. Ұйымның құндылықты-бағдарлық бірлестік диагностикасы Жинақылық, құндылықты бағдарлық бірлестік – бұл баға- лардың сәйкестігінің, қойылымдардың, жұмысшылардың өзде- ріне маңыздырақ объектілерге қатысты позицияларының (адам- дарға, тапсырмаларға, идеяларға, оқиғаларға) дәрежесін көрсе- тетін, ұжымаралық байланыстар жүйесінің сипаттамасы. Сон- дықтан ұйымның ұйымшылдығын тексеруде басқарушы жұмыс- шылардың құндылықты-бағдарлығын ескеруге тиіс. Ұйымның бос уақыт саласындағы ҚББ бағалау дәрежесі әдістемесін қарас- тырайық. Бұл әдістемені басқа да іскерліктер саласында қолда- нуға болады. Ұйымның ҚОБ бағалау екі кезеңде жүреді: Бірінші кезең. Жұмысшыларға бос уақыт жағдайынан қан- дай да бір оң құндылықты параққа жазу ұсынылады (мысалы, теледидар, экскурсиялар, видеофильмдер, кітап оқу және т.б.). Содан кейін зерттеуші парақтарды жинап алып, ішінде көбі- рек кездесетін 15 құндылықтың алфавиттік ретпен тізімін жасайды. Екінші кезең. Бірнеше күннен кейін жүргізіледі. Зерттеуші 15 құндылықтың атын тақтаға жазып немесе оқып шығып, әрбір жұмысшыны осы 15-тің ішінен өзіне маңыздырақ бесеуін жазып алуын өтінеді. Содан соң парақтарды жинап алып, зерттеуші алынған мәлі- меттерді өңдеуге кіріседі. Жұмысшылардың таңдаған құнды- лықтары 15 атауы бар тізімімен тексеріледі. Қай құндылықтың 421 қанша рет таңдалғаны саналады. Содан кейін бөлім ҚОБ коэф- фициенті формула бойынша есептеледі: ҚОБ = П 1 −П 2 х 100%, Н мұндағы П 1 − топтағы ең танымал бос құндылықтарға берілген таңдау сомасы; П 2 − топтағы неғұрлым танымал бес құн- дылыққа берілген таңдаулар сомасы; Н − топпен жасалған бар- лық таңдаулар саны (сұрауға қатысқандарды беске көбейткенге тең). Егер ҚОБ коэффициенті 30-дан 50%-ға дейінгі аралықта бол- са, онда ұйымды орташа дәрежелі ұйымшылдықты топ ретін- де жіктеуге болады. Егер коэффициент 30%-дан төмен бол- са, бұл ұйымда ұйымшылдықтың төменгі дәрежесі қалыптас- қан. жүктеу/скачать 1,92 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|