6-сынып (А; Б)
Сабақ: 11
Мерзімі:
Тақырыбы: Ұсақ масштабты жалпы географиялық карталарда жер бетінің бейнелену ерекшеліктері.
Мақсаты:
Білімділік: Жер беті көлемінің бейнеленуі, жер бедерінің бейнеленуі, түрлі сулардың бейнеленуі, елді мекендердің бейнелену ерекшеліктерімен танысып, олардың ұсақ масштабты карталарда сипатталуы туралы білімді қалыптастыру.
Дамытушылық: Оқушылардың ой-өрісін, өткен тақырыптардан жинаған білім мен икемділіктерді одан әрі дамыту.
Тәрбиелік: Ұсақ масштабты карталарда бейнелену әдістерімен таныса келе география пәніне деген қызығушылықты ояту.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақты үйымдастыру формасы: фронтальді
Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру.
Құрал-жабдықтар: дүниежүзінің физикалық картасы.
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Үй тапсырмасын тексеру кезеңі
3. Жаңа тақырыпты меңгерту кезеңі
4. Жаңа тақырыпты бекіту кезеңі
5. Сабақты қорытындылау кезеңі
6. Бағалау кезеңі
7. Үйге тапсырма беру кезеңі
Сабақтың барысы
Сабақ-тың кезеңде-рі
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушылардың іс-әрекеті
|
1. Ұйымдастыру кезеңі
(2 мин)
|
Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.
|
Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.
|
2. Үй тапс-ырмасын тексеру кезеңі. (10 мин)
|
Үй жұмысы бойынша тест тапсырмасын алу:
1. Карта дегеніміз не?
А) сурет
В) табақ
С) глобус
2. Карталарды мазмұнына қарай нешеге бөлінеді:
А) 2
В) 3
С) 4
3. Тақырыптық карталарды тап:
А) топографиялық карталар
В) дүниежүзінің климат картасы
4. Масштабына қарай карталар нешеге бөлінеді?
А) 3
В) 4
С) 5
5. Ірі масштабты картаны тап:
А) 1: 90.000
В) 1: 200.000
С) 1: 150.000
6. Қандай картаның дәлдігі нақтырақ?
А) топографиялық шолу
В) топографиялық
7. Қандай карталар ұшқыштарға арналған?
А) шолу
В) топографиялық
С) топографиялық шолу
|
Тест тапсырмасына арнайы бір парақ қағаз дайындап, сұрақтарды мұқият тыңдап, жауап беру.
|
3. Жаңа мате-риалды меңгерту кезеңі
(13 мин)
|
Дүниежүзілік және жарты шарлар картасынан ешқандай қашықтықты өлшеу жұмыстары жүргізілмейді. Жер бедері қат- қабат бояулармен көрсетіледі.
0 метрден төмен- қою жасыл
0-200 метр- солғыл жасыл биіктік шкаласы
200-500 метр- сарғыш түс
Мұхиттар, теңіздер, көлдер көгілдір немесе көк түске боялады.
Тереңдікке байланысты өзгереді- тереңдеген сайын бояудың түсі де қоюлана береді. Ұсақ масштабты жалпы географиялық карталарда тек қана басты елді мекендер:
мемлекеттердің астаналары;
аса ірі өндіріс орталықтары;
тарихи қалалар;
Дөңгелек белгі қойылады. Қатынас жолдарының ең маңыздылығы, темір жолдар мен автомобиль жолдары, теңіз кеме қатынасы қамтылады.
|
Оқушылар дәптерлеріне мұғалімнің белгілегендерін жазып, өз ойларын ортаға салып, сұрақтарын қояды. Өзара және мұғаліммен пікір алмасады. Интерактивті тақтадағы суреттерді бірге талқылап, оларды түсіндіреді. Керек жерлерін жазып, сызып алады.
|
4. Жаңа тақы-рыпты бекіту кезеңі
(10 мин)
|
Атлас пен карталарды пайдаланып дүниежүзіндегі аса биік жерлер мен ең терең аймақтарды биіктік және тереңдік шкалалары арқылы анықта, биіктік пен тереңдік шамасында тап.
|
Оқушылар тапсырмаларды орындау барысында атласты, жарты шарлар картасын және дүниежүзінің физикалық картасын пайдаланады.
|
5. Сабақты қорытындылау кезеңі
(7 мин)
|
Тақырыпты қорытындылай келе фронтальды сұрақтар қою:
Картадағы түрлі-түсті бояулар не үшін қажет?
Биіктік шкаласы арқылы нені анықтаймыз және қалай анықтаймыз?
Д.ж. ең терең жер қайда орналасқан және қалай аталады?
Д.ж. ең биік жер қайда орналасқан және қалай аталады?
|
Мұғалімнің сұрақтарына өз немесе мұғалімнің қалауымен жауап береді.
|
6. Бағалау кезеңі
(2 мин)
|
Оқушыларды сабаққа қатысуларына, тапсырмаларды орындауларына қарай, жауаптарының дұрыстығына қарай 5 баллдық шкаламен бағалайды.
|
Өздеріне лайықты бағаларын алады. Ескертулері болса мұғалімге айтады.
|
7. Үйге тапсырма беру кезеңі
(1 мин)
|
§ 15 оқу.
|
Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.
|
6-сынып (А; Б)
Сабақ: 12
Мерзімі:
Тақырыбы: Географиялық картаны жергілікті жердің планымен салыстыру. Картаның маңызы.
Мақсаты:
Білімділік: План және карта бөлімінде алған білімді одан әрі бекіту, қайталау. План және карта арасындағы айырмашылықтары мен ұқсастықтарын салыстырып, білім беру. Картаның адам өміріндегі маңызы, оның қазіргі және ерте кездегі мәліметтермен салыстыру.
Дамытушылық: План және карталармен жұмыс істеу барысында алған білім мен икемділіктерді одан әрі дамыту.
Тәрбиелік: География пәніне деген қызығушылықты артыру.Географиялық мәдениетке баулу.
Сабақтың түрі: жаңа тақырып
Сабақты үйымдастыру формасы: фронтальді
Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап, түсіндіру.
Құрал-жабдықтар: дүниежүзінің физикалық картасы.
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Жаңа материалды меңгерту кезеңі
3. Жаңа тақырыпты бекіту кезеңі
4. Сабақты қорытындылау кезеңі
5. Бағалау кезеңі
6. Үйге тапсырмасын беру кезеңі
Сабақтың барысы
Сабақ-тың кезеңде-рі
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушылардың іс-әрекеті
|
1. Ұйымдастыру кезеңі
(2 мин)
|
Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.
|
Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.
|
2. Жаңа мате-риалды меңгерту кезеңі
(20 мин)
|
Жаңа тақырыпқа көшпес бұрын төмендегі сұрақтарды қою:
Карта дегеніміз не?
Оның қандай маңызы бар?
План дегеніміз не?
План мен географиялық картаның ұқсастықтары мен айырмашылықтары:
Масштаб айырмашылығы. План өте ірі масштабта сызылады: 1 см-5 м; 1 см-10 м.
Қамтитын аумағының үлкен- кішілігіне қарамастан, картада меридиандар мен параллельдер міндетті түрде сызылады. Меридиандар С-О; Параллельдер Б-Ш бағыттарды көрсетеді.
Планда осындай сызықтар болмайды. Планның дәл жоғарғы жағы- солтүстік, төменгі жағы- оңтүстік, сол жағы- батыс, оң жағы- шығыс бағыттарына тура кеелді.
3.Шағын ғана алқапты қамтитындықтан планда Жер шарының дөңестігі ескерілмей, жер беті жазық дәл есептелінеді. Оның кез- келген жерінде түрлі өлшем жұмыстарын жүргізуге болады. Бейнелейтін жердің көлеміне картадағы бұрмалау мөлшері артта түседі.
4.Шартты белгілердің айырмашылығы. Пландағы шартты белгілер бойынша көптеген заттардың нақты мөлшерін анықтауға болады. Картада ондай мүмкіндік жоқ.
Картаның біз үшін маңызы өте жоғары: 1. Зерттеу жұмыстарына; 2. Бағдар; 3. Танымдық; 4. Климат, ауа райы; 5. Болжам жасау; 6. Пайдалы қазбалар.
|
Оқушылар дәптерлеріне мұғалімнің белгілегендерін жазып, өз ойларын ортаға салып, сұрақтарын қояды. Өзара және мұғаліммен пікір алмасады. Интерактивті тақтадағы суреттерді бірге талқылап, оларды түсіндіреді. Керек жерлерін жазып, сызып алады.
|
3. Жаңа тақы-рыпты бекіту кезеңі
(10 мин)
|
«Картаның адам үшін маңызы» эссе жазу.
|
Эссе жазу. Қысқаша өз ой пікірлерін жазу, оқу.
|
4. Сабақты қорытындылау кезеңі
(10 мин)
|
Тақырыпты қорытындылай келе фронтальды сұрақтар қою:
Не себепті планда жер беті бұрмаланбай бейнеленеді?
План мен географиялық картаның ұқсастықтары неде?
Айырмашылықтары қандай?
Картаның күнделікті тұрмыстағы пайдасы туралы мысал келтіріңдер?
|
Мұғалімнің сұрақтарына өз немесе мұғалімнің қалауымен жауап береді.
|
5. Бағалау кезеңі
(2 мин)
|
Оқушыларды сабаққа қатысуларына, тапсырмаларды орындауларына қарай, жауаптарының дұрыстығына қарай 5 баллдық шкаламен бағалайды.
|
Өздеріне лайықты бағаларын алады. Ескертулері болса мұғалімге айтады.
|
6. Үйге тапсырма беру кезеңі
(1 мин)
|
§ 16 оқу. План және карта тарауын қайталап келу, кескін карта, атласты алып келу.
|
Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.
|
6-сынып (А; Б)
Сабақ: 13
Мерзімі:
Тақырыбы: Сарамандық жұмыс №1.
Мақсаты:
Білімділік: Өткен сабақта алған білім мен икемділіктерді одан әрі дамыту, білімді бекіту, қайталау.
Дамытушылық: Географиялық көзқарасты, дүниетанымын,картамен жұмыс істеуді одан әрі дамыту.
Тәрбиелік: Өз еліне деген патриоттық сезімді ояту. Географиялық мәдениетке баулу.
Сабақтың түрі: қайталау, бекіту.
Сабақты үйымдастыру формасы: фронтальді
Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап.
Құрал-жабдықтар: дүниежүзінің физикалық картасы.
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Білім мен икемділіктерді бекіту кезеңі.
3. Қорытындылау кезеңі.
4. Бағалау кезеңі.
5. Үйге тапсырмасын беру кезеңі
Сабақтың барысы
Сабақ-тың кезеңде-рі
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушылардың іс-әрекеті
|
1. Ұйымдастыру кезеңі
(2 мин)
|
Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.
|
Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.
|
2. Білім мен икемділіктерді бекіту кезеңі.
(40 мин)
|
Тапсырма 1.
Анықтама бер: азимут, ендік, бойлық, географиялық тор, глобус.
Тапсырма 2.
Карталар мен атластарды пайдалана отырып төмендегі координаттар бойынша географиялық объектілерді табыңдар:
60º с.е.-30º ш.б; 34º с.е.- 30º ш.б; 0º с.е.- 50º б.б; 34º с.е.- 20º ш.б.
Тапсырма 3.
Төмендегі мәтінді пайдалана отырып план құрастыр:
Туристер Арыс темір жол станциясынан бастап туристік жорыққа шықты. Темір жол азимуты 305º. Жолдың солтүстік- шығысында бұта аралас ағаштар тұр. Станциядан асфальт жол бойымен 50º бағытта 450 м жүре отырып шалғынды алаңға шығуға болады. Жолдың оң жағында телефон жүйесі, ал сол жағында шарбақ бар. Шалғынды алаңмен 750м жүріп су бөгеніне келіп жетеді. Бөгеннің шығысында кіші-гірім су қоймасы, батысында жел диірмен бар. Бірақ, туристер ол жол арқылы жүрмей 310º бағыттағы сүрлеу жолменен 500м аралас орман арқылы шалғын алаңына шықты. 200м жүрген соң Тихау өзені жағалауына жетті және ағаш көпір арқылы өзеннен өтіп 315º бағытта 300м қашықтықтағы Заречное ауылына жетті. Жолдың оң жағында терең жыра мен сай бар.
|
Атлас,карталарды пайдалана отырып оқушылар мұғалім берген тапсырмаларды орындауға кіріседі. Ол үшін транспортир, планшет, ақ қағаз, түрлі-түсті қарындаштарды пайдаланады.
|
3. Қорытындылау кезеңі.
(1 мин)
|
Тапсырмаларды аяқтап болғаннан кейін жинап алу.
|
Дәптерді мұғалімге тапсыру.
|
4. Бағалау кезеңі
(1 мин)
|
Сарамандық жұмысты тексергенен кейін тапсырманы орындау дәрежесіне лайықыт бағаларын қою.
|
Максималды баға алуға тырысу.
|
5. Үйге тапсырма беру кезеңі
(1 мин)
|
План және карта тарауын қайталап келу, кескін карта, атласты алып келу.
|
Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.
|
6-сынып (А; Б)
Сабақ: 14
Мерзімі:
Тақырыбы: І Жарты жылдық бақылау жұмысы.
Мақсаты:
Білімділік: Тоқсан бойы алған білімді қайталау, тексеру, еске түсіу және бекіту.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту. Танымдық қызығушылығын арттыру.
Тәрбиелік: Оқушылардың өз ойларын жеткізе білу, қарым- қатынас жасауды үйрету. Өздігінен жұмыс істеуді үйрету.
Сабақтың түрі: қайталау.
Сабақты үйымдастыру формасы: фронтальді
Сабақты жүргізу әдіс-тәсілдері: сұрақ-жауап.
Құрал-жабдықтар: интербелсенді тақта.
Сабақтың кезеңдері:
1. Ұйымдастыру кезеңі
2. Білім мен икемділіктерді бекіту кезеңі.
3. Қорытындылау кезеңі.
4. Үйге тапсырмасын беру кезеңі
Сабақтың барысы
Сабақ-тың кезеңде-рі
|
Мұғалімнің іс-әрекеті
|
Оқушылардың іс-әрекеті
|
1. Ұйымдастыру кезеңі
(2 мин)
|
Оқушылармен амандасу. Түгендеу. Сабаққа дайындығын тексеру.
|
Орындарынан тұрып мұғаліммен амандасу. Сабақта кім жоқ екенін анықтау. Сабаққа дайындалу.
|
2. Білім мен икемділіктерді бекіту кезеңі.
(41 мин)
|
І- нұсқа
1. Масштаб және оның түрлері.
2. Ежелгі заманғы географиялық зерттеулер.
3. Географиялық картаның адам өміріндегі маңызы.
4. Географиялық карта мазмұнына қарай нешеге бөлінеді? Мысал келтір.
ІІ- нұсқа
1. Жердің күн жүйесіндегі орны.
2. Орта ғасырлардағы географиялық зерттеулер мен ашылулар.
3. Географиялық карта масштабына қарай нешеге бөлінеді? Мысал келтір.
4. Картада жер бетінің бейнелену ерекшеліктері қандай?
|
Атлас,карталарды пайдалана отырып оқушылар мұғалім берген тапсырмаларды орындауға кіріседі. Ол үшін транспортир, планшет, ақ қағаз, түрлі-түсті қарындаштарды пайдаланады.
|
3. Қорытындылау кезеңі.
(1 мин)
|
Тапсырмаларды аяқтап болғаннан кейін жинап алу.
|
Дәптерді мұғалімге тапсыру.
|
4. Үйге тапсырма беру кезеңі
(1 мин)
|
План және карта тарауын қайталап келу, кескін карта, атласты алып келу.
|
Мұғалімнің тапсырмасын күнделіктеріне жазып, түсінбегендерін сұрайды.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
