Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Xalqaro polvonlar bellashuvi turizmi. Vatanimizda xalq polvonlari o‗yinlari va xalqaro polvonlarning bellashuviga qiziqish. Hayot uchun xavfli
| Ilim h
á m jámiyet. №2.2023 50 haykaltaroshlik. 4. Milliy folklor turlari. Tabiiy – tarixiy tasvirlar turizmi. Tabiat muzeylari va tabiat haykallari, tog‗qoyatoshlaridagi qadimiy rasmlar, o‗lkashunoslik va milliy xalq hayoti tarixiy muzeylariga qiziqish. Bu tur ham quyidagi yo‗nalishlarni o‗z tarkibiga oladi: Tabiat muzeylari va tabiat haykallari, O‗lkashunoslik muzeylari, milliy xalq hayoti tarixi muzeylari, Qoyatoshlaridagi qadimiy rasmlar 5. Hayvonot bog‗lari. Milliy hunarmandchilik turizmi. Milliy hunarmand- chilikning turlari, milliy hunarmandchilikdagi yo‗nalishlar, xalq–me‘mor, xalq - usta shiori va reklamasi, milliy hunarmandchilik buyumlarining mukammal va mo‗jizakor- ligiga qiziqish. Bu turizm turi quyidagi tarmoqlarga bo‗linib ketadi: Xalqaro polvonlar bellashuvi turizmi. Vatanimizda xalq polvonlari o‗yinlari va xalqaro polvonlarning bellashuviga qiziqish. Hayot uchun xavfli sport o„yinlari turizmi. Bu turlar asosan xorij mamlakatlarida rivojlanib bormoqda. Hayot uchun xavfli sport o‗yinlari turizmdagi ba‘zi bir turlar faqat jahonda faqat bitta davlatda rivojlangan (masalan, korrido Portugaliyada, asov otni jilovlash Ispaniyada) bo‗lib turizm mavsumida bu hayot uchun xavfli o‗yinlarni millionlab turistlar hayajon, qo‗rquv va qiziqish bilan tomosha qiladilar. Bu turlarni ba‘zida ekstremal turizm turlari deb ham atashadi. ―Uzbekistan travel workshop - 2013‖ mintaqaviy turistik forumiga mamlakatimiz sayyohlik sohasining yetakchi mutaxassislari yig‗ildilar. Ushbu tadbirda yurtimizda sayyohlikni rivojlantirish istiqbollari va sohaning dolzarb masalalariga e‘tibor qaratildi. Yurtimizda turizm sohasida mintaqaviy brending, xorijiy sayyohlar uchun turistik mahsulotlar yaratish ishlarida o‗z yechimini kutayotgan muammolar, chet ellik sayyohlarni yurtimizga keng jalb etish mexanizmini kuchaytirish, sayyohlikning an‘anaviy va muqobil turlarini rivojlantirish sayyohlik xizmatini yaxshilash hamda hududlarda ekologik va qishloq turizmini rivojlantirish kabi boshqa masalalar forum kun tartibidan keng o‗rin oldi. Baxshi-shoirlar va oqinlarning an‘anaviy respublika ko‗rik-tanlovida esa Qoraqalpog‗iston Respublikasi va viloyatlardan tashrif buyurgan ellikdan ziyod baxshi-shoirlar, oqinlar va xalfalar o‗z dasturlari bilan qatnashib, festivalga ko‗tarinki ruh hamda o‗ziga xos fayzu tarovat olib kirdilar. Mazkur tanlov yurtimizdagi nomoddiy madaniy merosimizning noyob durdonalari hisoblangan baxshichilik va dostonchilik san‘atini rivojlantirish, baxshi-shoirlar, oqinlarning ijodiy ishlari bilan yaqindan tanishish, yangi iste‘dodlarni kashf etish va ularning ijodini keng targ‗ib qilishda muhim ahamiyat kasb etishi bilan ajralib turadi. Madaniyat va san‘at bayramiga aylangan tadbir so‗nggida ―Xorazm madaniyati kunlari‖ festivalida faol qatnashgan ishtirokchilarni taqdirlash marosimi bo‗lib o‗tdi. Ularga Madaniyat va sport ishlari vazirligi, Respublika xalq ijodiyoti va madaniy- ma‘rifiy ishlar ilmiy-metodik markazi, viloyat hokimligining diplomlari hamda esdalik sovg‗alari topshirildi [7]. Turistik xo‗jalik jahon iqtisodiyotining eng serdaromad tarmog‗i hisoblanadi. Hozirgi kunda jahon sav- do aylanmasining 7% i xalqaro turizmga to‗g‗ri keladi. Jahonning ko‗p mamlakatlari uchun turizm tashqi savdo aylanmasi daromadning muhim moddalaridan biriga aylangan. Turistik biznes Meksikaga valyuta daromadining 44%, Portugaliya 28%, Avstriyaga 23%, Italiyaga 41% beradi. Xalqaro turizm sohasining yetakchi kichik tarmog‗i bo‗lib, ichki infrastruktura, servis va ko‗rsatiladigan xiz- matlar sifatiga bog‗liq bo‗ladi. «Ommaviy madaniyat» o‗tgan asrning o‗rtalariga kelib jahonda, ayniqsa, ijtimoiy- madaniy taraqqiyoti yuksalayotgan davlatlarda keng tarqal- di. Ommaviy axborot vositalarining rivojlanishi va jahonda ijtimoiy-iqtisodiy, madaniy integratsiyaning kengayishi «ommaviy madaniyat»ni umumplanetar hodisaga aylantirdi. O‗zbek etnik madaniyatini rivojlantirish xalqimizning nafaqat tarixiy madaniy qadriyatlarni sevishi, ulardan xa- bardor bo‗lishi, xuddi shuningdek, ularning etnomadaniy hayotda faol subyektlar sifatida qatnashishini ta‘minlaydigan ijtimoiy omillarga ham bog‗liqdir. Bo‗sh vaqt va undan foydalanish ijtimoiy hayotga jalb etishning eng muhim yo‗nalishlaridan biridir. Vaqtga munosabat - hayotga munosabat, kishining o‗z burchiga, hayotiy maqsadlariga munosabatidir. «Vaqtimizning bir qismini tortib oladilar, - deb yozgan edi bundan ikki ming yil oldin Seneka,- bir qismini o‗g‗irlaydilar, bir qismi esa behuda o‗tadi. Biroq hammasidan uyatlisi, uni o‗zimizning befarqligimiz tufayli yo‗qolganidir» Vaqtning ijtimoiy ahamiyati oshib borayotgan va shaxsning faol hayot tarzi uchun imkoniyatlar kengaygan hozirgi paytda vaqtning qadriga yetmaslik mumkin emas. Chunki, vaqt borliqni, o‗z navbatida insonning ham o‗zgarishini belgilovchi me‘yordir. Shuning uchun ham madaniyatshunoslar bo‗sh vaqtni inson ijodiy faoliyatidagi jarayonlar bilan dialektik bog‗liqlikda o‗rganadi va insondagi ijodiy kuchlarning ro‗yobga chiqishini bo‗sh vaqtning hajmi va undan foydalanish ko‗nikmalari bilan bog‗laydi. Xalqimiz tafakkuri va etnopsixologiyasida o‗z xalqiga xos an‘analarni saqlab qolish, hatto turmush qiyinchiliklari- ga chidab bo‗lsa-da, ajdodlarimiz tarixiy-madaniy merosini asrash, uni kelgusi avlodlarga yetkazish xususiyati mavjud. Etnik madaniyat, xalq an‘anaviy ijodi hozir zamonaviy san‘at bilan uyg‗unlashib, modernizatsiyalashib, o‗z navbatida xalq ijodi ham zamonaviy san‘atni xalqqa, ko‗pchilikka yaqin, tushunarli qilish orqali rivojlanish yo‗lidan bormoqda. Shuning uchun etnik madaniyatni faqat uzoq o‗tmishga taalluqli, o‗zgarmaydigan san‘at, ijod tur- lari, marosimlar, an‘analar, bayram va tomoshalar deb qaramaslik, balki, uni xalq ijtimoiy hayoti bilan mudom dialektik bog‗liq, u bilan birga transformatsiyaga uchrab, kishilarning ma‘naviy-madaniy qiziqishlari va innovatsiya- lar ta‘sirida modernizatsiyalashib keladigan voqelik sifatida qarash kerak. Etnik madaniyatning rivojlanishini oilaviy yoki mahalla doirasi bilan cheklab, chegaralab bo‗lmaydi, aks holda etnik madaniyat oilaviy-maishiy marosimlardangina iborat bo‗lib qoladi. U butun jamiyatni, xalqni, millatni ijodiy madaniy jarayonlar subyektiga aylanishini hamda maxsus ijtimoiy- madaniy institutlar (ma‘naviyat va madaniyat saroylari, xalq ijodiyoti uylari, teatrlar va b.) ning turizmda faol ma‘naviy-ma‘rifiy va targ‗ibot ishlarini talab etadi [5]. Turizmda turistlarning hayot faoliyati xavfsizligi mehnat muhofazasining huquqiy qonuniy asosini O‗zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi, O‗zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmonlari, O‗zbekiston Repsublikasi qonunlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va turli vazirliklarning ko‗rsatmalari va buyruqlari tashkil etadi [5]. жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|