Научно-методический журнал Серия: Естественно-технические науки. Социальные и экономические науки. Филологические науки
жүктеу/скачать 4,81 Mb. Pdf көрінісі
|
2-сан 2023 (1-серия)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ádebiyatlar sholıwı.
| Ilim h
á m jámiyet. №2.2023 44 4. Ekonomikalıq rayonlardıń hár biriniń ózine tán rawajlanıw perspektivalarınıń bolıwı. 5. Ekonomikalıq rayonnıń belgili oraylarǵa – social- ekonomikalıq uzeller hám yadrolarǵa iye bolıwı, islep shıǵarıw hám social infrastrukturanı esapqa alıw. 6. Xalıqtıń milliy ózgeshelikleri, salt-dástúri, mádeniyatı hám basqalardı esapqa alǵan jaǵdayda adamlardıń aymaqlıq toparların rawajlandırıw. Ádebiyatlar sholıwı. Qaraqalpaqstandı ekonomikalıq rayonlastırıw máseleleri menen, ótken ásirdiń 60-70- jıllarınan baslap belgili ilimpazlar Z.M.Akramov, T.Tadjimov, E.Umarov, A.S.Soliev hám basqalar shuǵıllanǵan. Respublikamızda túrli dáwirlerde ekonomikalıq rayonlar túrlishe muǵdarda ajıratılǵan hám dáslep bul másele tikkeley awıl-xojalıq tárepten rayonlastırıw menen baylanıslı jaǵdayda alıp barılǵan. Belgili geograf ilimpaz A.S.Soliev Qaraqalpaqstandı tómendegi ekonomikalıq rayonlarǵa (aymaqlıq islep shıǵarıw komplekslerine) ajıratadı: 1. Batıs ekonomikalıq rayonı (Qońırat hám Shomanay rayonları) 2. Shıǵıs ekonomikalıq rayonı (Qaraózek, Shımbay, Taxtakópir) 3. Oraylıq ekonomikalıq rayonı (Nókis qalası, Nókis, Kegeyli, Qanlıkól, Xojeli rayonları) 4. Arqa ekonomikalıq rayonı (Moynaq rayonı) 5. Qubla ekonomikalıq rayonı (Ámiwdárya, Beruniy, Tórtkúl, Ellikqala) [3:317]. Qaraqalpaqstanlı belgili geograf ilimpaz E.Umarov Qaraqalpaqstan aymaǵın ekonomikalıq geografiyalıq rayonlastırıwda tómendegi 4 rayondı ajıratıp kórsetedi. Bular: 1. Aral ekonomikalıq rayonı – Moynaq rayonı; 2. Arqa ekonomikalıq rayonı – Qońırat, Shımbay, Qaraózek, Taxtakópir rayonları; 3. Oraylıq ekonomikalıq rayonı – Shomanay, Qanlıkól, Xojeli, Nókis, Kegeyli rayonları hám Nókis qalası; 4. Qubla ekonomikalıq rayonı – Ámiwdárya, Beruniy, Ellikqala, Tórtkúl [4:59]. Qaraqalpaqstandı ekonomikalıq rayonlarǵa ajıratıw máselesinde A.Soliev hám E.Umarovtıń rayonlastırıw máselelerinde pikirleri búgingi kún ushın aktuallıǵın joytqan. Mısalı, A.Soliev rayonlastırıwında Arqa, E.Umarov rayonlastırıwında Aral dep Moynaq rayonı óz aldına ekonomikalıq rayon sıpatında ajıratıp kórsetilgen. Negizinde bolsa, Moynaq administrativlik rayon, yaǵniy ekonomikalıq rayonlastırıwdıń ekinshi basqıshında turıwshı aymaqlıq birlik bolıp, óz aldına ekonomikalıq rayon sıpatında basqa ekonomikalıq rayonlardan xalıq sanınıń azlıǵı, ekonomikasınıń tómen rawajlanǵanlıǵı menen ajıralıp turadı. Qaraqalpaqstandı ekonomikalıq rayonlastırıwda hár bir ekonomikalıq rayonnıń awıl xojalıǵı, sanaatı, xızmet kórsetiw tarawlarınıń basqa ekonomikalıq rayonlardan júdá úlken muǵdarda parıq etpewine, hár bir ekonomikalıq rayonnıń qánigelesken tarawǵa iye bolıwına itibar beriw kerek. Sebebi, respublikamızdıń regional siyasatı kóbirek usı kólemde ámelge asırılmaqta. Eger eki yamasa onnan da kóbirek rayondı bir ekonomikalıq rayonǵa birlestirsek, bunda bir ekonomikalıq rayondaǵı kemshilikler anaǵurlım kemeyip, rayonlardıń qánigelesken tarawlar boyınsha ele de rawajlanıwına imkaniyat jaratadı. жүктеу/скачать 4,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|