Наурыз: Т‡ркілік д‡ниетаным мєуесі


Науша – 1. жаңа. 2. жас жігіт,бозбала.3.Ауыспалы мағына: бойшаң, бойжеткен, сымбатты – жігіт (қыз). 2- сөздік: Науша



бет8/20
Дата06.02.2022
өлшемі1,18 Mb.
#39002
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20
Науша – 1. жаңа. 2. жас жігіт,бозбала.3.Ауыспалы мағына: бойшаң, бойжеткен, сымбатты – жігіт (қыз).
2- сөздік:
Науша – балиғатқа толмаған өрімдей жас.

Жоғарыда қарастырылған «нау» түбіріне қатысты сөздердің барлығы дерлік “жас”, “соны” немесе “мол”, “жаппай” деген мағынаға саяды. Осыны ескере отырып, мынадай жорамал жасауға болады. О баста жыл мен мүшелдің қабат алмасуы қарастырылған ежелгі түркілік мағынасында, мереке «нау ырыс» (ну ырыс) аталған болуы керек. Бірақ «нау» немесе “ну” сөзі соны, тың, жас, жасыл деген ұғымдардың әуелгі айтылымы болған. Оған жоғарыда келтірілген «нау» түбіріне қатысты бірнеше сөздің түсіндірімі куә. Өйткені, ежелгі адамдарда «жаңа» ұғымы болды деу қыйсынға келмейді. Ал, түркілерде кез келген үдерістің басы сонылық, жастық ретінде мойындалып, жаңа құбылыс есебінде қабылданған. Олардың пайымында істің, құбылыстың барысы оның басталуына байланысты болып саналған. Құбылыс пен іс-әрекеттің басына зор маңыз беретін түркілерде мұны дәйектейтін сан алуан көріністер жеткілікті.


«Руз» сөзінің өзі «ырыздық» таратылатын «жаңа күн, соны сәт» ұғымы ретінде «ырыс» (ырыз) сөзінен туындауында шүбә аз. Бұл уәжіміз, ежелгі адамзаттық өмір салты мен ғұрыпқа осы заманғы «жаңа жыл» рәсімінің қарабайыр ұғымын тықпалаудан гөрі жөндірек болар деген ойдамыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   20




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет