1.6.4 Митохондриялар Митохондриялар (грекше
митос — жіп және
хондрион — түйіршік)
- сопақша және таяқша пiшiндi қос мембраналы органоидтар. Барлық
эукариотты жасушалардың құрамында болады. Сыртқы мембранасы тегiс,
ал iшкiсi кӛптеген қатпарлар - кристалар түзедi (31 сурет). Жасушаның
қызметiнiң қарқындылығына байланысты митохондриялар саны (150-ден
1500-ге
дейiн) ауытқып отырады. Митохондрияның матриксiнде
ферменттер, рибосомалар, ДНҚ, РНҚ болады. Қызметi АТФ-тi синтездеу,
жасушаның тыныс алу және энергетикалық орталығы болып табылады. Ол
автотрофты және гетеротрофты организмдердің цитоплазмасында кездеседі.
Митохондрияларды ең бірінші 1850 жылы P. А. Келликер насекомдардың
бұлшық еттерінен байқады, оны «саркосома» деп атады. Бұлшық еттегі
митохондриялар осы кезге дейін осылай аталады. Альтман (1890 жылы)
