Негіздері
жүктеу/скачать 8,4 Mb. Pdf көрінісі
|
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.
- Бұл бет үшін навигация:
- Тығыз байланысу
- Жасуша аралық байланыстың тҥрлері
| десмосомалық байланыс
– кӛрші орналасқан екі жасушалар мембранасында пішіні түймеге ұқсас ӛсінділер. Бұл байланыс эпителий жасушаларында кездеседі. Екі кӛршілес жасушалардың ара қашықтығы 25 - 30 нм, ондағы белоктардан диаметрі 0,5 нм болатын тығыз пластинка түзіледі, оны десмосома деп атайды. Десмосомадан цитоплазмаға жіңішке жіпшелер тарайды, олар цитоқаңқаның филаменттерімен байланысады. Десмосома эпителиоциттер плазмолеммалары аралығында (22-сурет А), олардың механикалық байланысын қамтамасыз етеді Эпителий жасушалары десмосома арқылы жартылай базальді мембранамен байланыста болады. - Тығыз байланысу — ұлпалар жасуша аралық саңылауларын қоршаған ортадан оқшаулау арқылы, олардың ішкі ортасын сыртқы ортадан бӛледі. Кӛрші жасушалар плазмолеммаларының интегральды протеиндері бір-бірімен байланысып, жасуша аралық қосылу аймақтарын түзеді. Тығыз жанасу арқылы иондар мен молекулалар ӛте алмайды (23-сурет А,Б). Тығыз жанасу эпителий жасушаларының апикальды ұштары аралығында болады. Саңылаулы байланыс немесе нексус - 0,5-3 мкм жасуша арлық аймақты қамтиды. Кӛрші жасушалардың плазмолеммалары аралығында 21 – сурет. Жасуша аралық байланыстың тҥрлері 1 — жәй жасуша аралық байланыс; 2 — құлып тәрізді байланыс; 3 — саңылаулы байланыс (нексус); 4 — тығыз байланыс; 5 — десмосома. 50 2-3 нм саңылау қалады (22 сурет Б). Нексус аймағындағы кӛрші жасушалар плазмолеммасында арнайы протеиндік кешеннен түзілген, арналары 1,5-2 нм ӛзекшелер болады. Олар плазмолеммалар аралығындағы саңылауда бір- бірінің ұштары арқылы ӛзара түйісіп, әртүрлі иондар мен ұсақ молекулаларды бір жасушадан екінші жасушаға ӛткізетін ӛзектік бірліктер — коннексондарды түзеді. Коннексондар жасушалардың зат алмасуы мен электрлік әрекеттесуін қамтамасыз етеді. Коннексондар арқылы протеиндер мен амин қышқылдарының ірі молекулалары ӛтпейді. Нексус қозу процесі жүретін ұлпалар мен мүшелерде кездеседі; жүктеу/скачать 8,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|