Негіздері

- кесте Центромераларының орналасуына тәуелді

жүктеу/скачать 8,4 Mb.

Pdf көрінісі

бет	71/228
Дата	21.11.2022
өлшемі	8,4 Mb.
	#159250
түрі	Оқулық

1 ... 67 68 69 70 71 72 73 74 ... 228

Байланысты:
tұңғyshbaeva-z.b.-czitologiya-zhәne-gistologiya-almaty-2015-274-bet.

1-деңгей. Нуклеосомдық жіпше.
Хромосомалар типі Метацентрлік Субметацентрлік Акроцентрлік Спутниктік Телоцентрлік Метацентрлік

5 - кесте
Центромераларының орналасуына тәуелді
хромосомалардың 5 типі
Хромосомалар компонентінің ең кіші құрылымдары нуклеопротеидті
микрофибрилдер
болып табылады.
Интерфазалық хромосомалар

- интерфаза кезеңінде микроскоппен
борпылдақ жіңішке жіп тәрізді түзілістерге және түйіршіктер жиынтығы
түрінде кӛрінетін
хроматинге
сәйкес келеді.
Нуклеопротеидті микрофибрилдер

- ДНҚ мен гистонды белоктардың
қосылысы. Микрофибрилдер хромосома бойында орналасқан, спиральды
ширатылып, жұп немесе бірнеше жұп
хромонемалар
жіпшесін түзеді.
Гистонды емес белоктар қатарына структуралық, реттеуші белоктар және
фермент молекулалары, аз мӛлшерде РНҚ, Са, Mg, Fe иондары жатады.
1-деңгей. Нуклеосомдық жіпше.
Хромосоманың бұл ұйымдасу
деңгейі нуклеосомдық гистондардың 4 түрімен қамтамасыз етіледі: Н
2А
, Н
2В
, Н
3
, Н
4
. Олар нуклеосома түзейді. ДНҚ молекуласы нуклеосомалармен
№
Хромосомалар типі
Сипаттамасы
1
Метацентрлiк
иiндерінің ұзындығы тең
2
Субметацентрлiк
иiндерінің ұзындығы біршама тең емес
3
Акроцентрлiк
бір иiні кішкентай, екіншісі ұзын
4
Спутниктік
екiншi буылтық пайда болады,
хромосоманың ол бӛлігін спутник деп
атайды
5
Телоцентрлiк
бiр
иiнi
бар,
центромерасы
хромосоманың шетінде орналасады
Хромосомалар типі
Метацентрлік Субметацентрлік Акроцентрлік Спутниктік Телоцентрлік
Метацентрлік

Субметацентрлік Акроцентрлік Спутниктік Телоцентрлік

84
комплекс құрып, оларға жанасып ширатыла оралады. Осы жағдайда әр
нуклеосомаға 146 жұп нуклеотидтен тұратын ДНҚ бӛлігі оратылады,
оратылғаннан кейін ДНҚ тізбегінің ұзындығы 5 есе қысқарады. Тығыздалу
коэффициенті - 6-7. Орташа ұзындығы 5 см диаметрі 2 нм болатын ДНҚ-
ның қос тізбегі, хроматиннің нуклеосомдық құрылымын түзу нәтижесінде
ұзындығы 2 см диаметрі 10 – 11 нм жетеді.

жүктеу/скачать 8,4 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 67 68 69 70 71 72 73 74 ... 228