Физиология 9 апта
№ 1 есеп. Тәжірибе жүзінде жануардың жұлыны кесілді.
Сұрақтар:
Жұлын шокы өткеннен кейін жануарда қандай белгілер (симптомдар) пайда болады?
Жауап: Жұлын бағанының бүйір бөлігінен өтіп,жанасу сезімдерін өткізеді
Байқалған симптомдардың пайда болу механизмдері қандай?
Жауап: Флексиг жолы бойынша ет,сіңір,жалғауыштар қабылдағыштарының серпіністерін және терінің қысым,жанасу сезімдерін өткізеді.
Жұлынның қызметтерін атап өтіңіз.
Жауап:
Жұлын екі түрлі қызмет атқарады: рефлекстік және өткізгіштік.
Рефлекстік қызметі: жұлынның әр жерінде жүйке орталығы бар. Жүйке орталығы деп жұлынның түрлі бөлімінде орналасқан қандай да болмасын мүшенің жұмысын реттейтін жүйке жасушаларының жиынтығын айтады. Мысалы, тізе рефлексі орталығы жұлынның бел бөлімінде; зәр шығару орталығы сегізкөз бөлімінде; көз қарашығын үлкейтетін орталық арқа бөлімінде және т. б. орналасқан. Жұлынның жүйке орталықтары рецепторлар және мүшелермен тығыз байланысты. Қозғалтқыш нейрондары - дене, аяқ-қол бұлшықеттері, тыныс алу еттерінің жиырылуына әсер етеді. Жұлынның қатысуымен қозғалу рефлексі жүзеге асады. Жүрек, тыныс алу, ішкі мүшелер жұмысында өзгерістер болады.
Өткізгіштік қызметі орталыққа тебетін (өрлеу, қозуды миға жеткізу) және орталықтан тебетін (қозуды мидан жұлын арқылы мүшелерге жеткізу) өткізгіш жолдардан тұрады. Орталыққа тебетін өткізгіш жолдармен қозу миға беріледі. Орталықтан тебетін өткізгіш жолдар арқылы қозу мидан жұлынның төменгі бөлімдеріне, одан мүшелерге өтеді. Жұлынның қызметі тікелей мидың бақылауында болады.
2 есеп.
Бақа жұлынының жүйке орталықтары қызметін зерттеу үшін жұлынды шетпен байланыстыратын жүйке тамырлары дәйекті түрде кесілді.
Сұрақтар:
Жұлынның алдыңғы және артқы тамырларының қызметі қандай?
Жауап: Жүйке жүйесі орталық және шеткі бөлімдерден тұрады . Омыртқа лы жануарларда алғашқысының қатарына жұлын мен ми , ал екіншісінің қатарына жұлын түйіндеріндегі және ағзалар ішіндегі ( интрамуральдық ) нейрондар жатады.
Достарыңызбен бөлісу: |