Ожа ахмет яссауи қ Қожа Ахмет Яссауи

Түп нұсқасы
сақталмаған
Түп нұсқасы
сақталмаған
XV ғ-дың орта кезінде
Ең ескі нұсқасы араб әрпімен көшірілген 
XV ғ-дың орта кезінде
Ең ескі нұсқасы араб әрпімен көшірілген 
(1887–1901)
Қазанда
(1887–1901)
Қазанда
1901
Ыстамбұл
1901
Ыстамбұл
(1902–11) 
Ташкент баспаларынан жарық көрген
(1902–11) 
Ташкент баспаларынан жарық көрген

хикметтерінің жазылу 
тарихын, поэтикасын, 
сопылық-философиялық 
идеясын, қоғамдық-
әлеуметтік мән-
мағынасын, ислам дінін 
таратудағы рөлін
ғалымдар жан-жақты зерттеді
М.Ф.Көпрүлуз
аде
Н.С.Банарлы
Э.Р.Рустамов
В.И.Зохидов
Е.Э.Бертельс 
А.К.Боровков

 Қожа Ахмет Ясауи «Диуани хикметте» «Аллаға жақындай түсу үшін» әрбір адам 
өзінің өмір жолында төрт басқыштан өтуі керектігін айтады.
Қожа Ахмет Ясауи «Диуани хикметте» «Аллаға жақындай түсу үшін» әрбір адам 
өзінің өмір жолында төрт басқыштан өтуі керектігін айтады.
«Шар
иғат» 
«тариқа
т»
«мағриф
ат»
«хақиқа
т»
Ақынның айтуы бойынша, Хаққа жету 
жолындағы әрбір асудың он-оннан мақамы 
(тоқтамы) бар. Демек, осы төрт асудың 
қырық мақамын игерген пенде ғана 
аталатын рухани дүниенің сырын 
пайымдауға мүмкіндік алады.
●
(адам мен табиғат арасындағы үйлесімділік)
«жабарут»
«жабарут»

Адамның өз бойындағы ізгі 
адамгершілік қасиеттерді 
ұдайы жетілдіріп отыруы 
немесе бүкіл адамгершілік 
қасиетінен жұрдай болуы сол 
кісінің 
имандылығына
 
байланысты деген түйін 
жасайды. Ал имандылық 
дегеніміздің өзі Алланың құлына 
ғана тән, 
адамгершілік
 
қасиеттерді тәрбиелеп, оны 
құдай жолына салып 
отыратын киелі күш деп 
түсіндіреді. Ақынның айтуы 
бойынша, имандылықтың ең 
басты көрінісі – 
мейірімді, 
кешірімді, өзгелерге 
жанашырлықпен қарау 
болып 
табылады. 
«Диуани хикметте» әрбір 
адамға қажетті 
қанағат-
ынсап
 сезіміне ерекше мән 
беріліп
, нәпсіні тыя 
білу
 мұсылмандықтың басты 
шарттарының бірі екенін ақын 
оқырманға қайта-қайта 
ескертіп отырады. «Ақыл 
кітабы» адамның ішкі жан-
дүниесінің түрлі теріс ой-
пиғылдардан, 
жаман 
ниеттерден таза болу
ын 
талдап, Алла алдында 
пәк, 
кіршіксіз болуға шақырады

Назарлары ыз а
ң
ғ
рахмет!