Ойлау мəдениеті Ойлау
Қазіргі өркениет оның өзгешелігі және қарама-қайшылықтары
жүктеу/скачать 247,86 Kb.
|
Философия лекция
| 3.Қазіргі өркениет оның өзгешелігі және қарама-қайшылықтары
Өркениет (лат. сіvіlіs – азаматтық) – қоғамның материалдық және рухани жетістіктерінің жиынтығы. Ежелгі римдіктер бұл ұғымды “варварлықтар” деп өздері атаған басқа халықтар мен мемлекеттерден айырмашылықтарын көрсету мақсатында қолданған. Олардың түсініктері бойынша “Өркениет” азаматтық қоғам, қалалық мәдениет, заңға негізделген басқару тәртібі қалыптасқан рим империясының даму дәрежесін білдірген. Өркениет мәдениет ұғымымен тығыз байланысты. Ғасырлар бойы қалыптасқан Өркениет пен мәдениет ұғымының мағыналарын төмендегідей топтастыруға болады: мәдениет пен Өркениет бір, олар синонимдер (И.Гердер, Э.Тайлор); Өркениет – мәдениеттің ақыры, оның “кәрілік” шағы, руханилықтың антиподы (Ж.Ж. Руссо, Ш.Фурье, О.Шпенглер); Өркениет – мәдениеттің прогресі, болашаққа бой сермеуі, қоғамның парасаттылық деңгейі (Вольтер, Д.Белл); Өркениет – тағылық пен варварлықтан кейінгі тарихи-мәдени саты (Л.Морган); Өркениет – этностар мен мемлекеттерге тән мәдениеттің оқшау түрі (А.Тойнби, Н.Я. Данилевский, т.б.); Өркениет – мәдениеттің техникалық даму деңгейі, оның материалдық жағы. Қазіргі заманғы өркениеттің басты ерекшелігі әлемдік экономикалық жүйелердiң, процестердiң, ынтымақтастық, экономиканың шоғырлану және жаһандану, саясат, ғылым және мәдениет құру болып табылады. Қазіргі заманғы капитализм - әлемдегі экономикалық жүйелердің соңғы. Ол шамамен 500 жыл бар, бірақ әлемдік империясының айналады ешқашан. Трансұлттық корпорациялар бірыңғай мемлекеттік бақылау тыс болып табылады. Олар ұлттық шекаралар арқылы еркін үлкен капитал көшіп жатыр. Өркениет және жаһандану процестері тұрақты динамикасы болып табылады, және олардың сипаттамаларын білу теріс салдарын алдын алуға көмектеседі. Қазіргі заманғы өркениеттің келбеті өзінің көптүрлігімен, кереғарлықтарымен, қайшылықтарымен және ғылым мен техниканың мейлінше жетілуімен айқындалады. Оның негізгі бағыттарына автоматтандыру және ЭЕМ, материалдардың жаңа түрлерін шығару, энергияның жаңа көздерін ашу, ғарышты игеру жатады.Қазіргі замандық өркениетің ғаламдық проблемаларына планетаны мекендеген күллі адамзат қоғамына, сондай-ақ биосферада тіршілік ететін жанды организмдердің бәріне және Жердің өзінің табиғи ресурстарына тура қатысты дүниежүзілік мәні бар проблемалар жатады. Олардың бастылары мыналар: -дүниежүзілік ядролық соғысты болдырмау; -дүниежүзілік экологиялық дағдарыстың бетін қайтару; -дүниежүзілік демографиялық ахуалды, халықтардың қоныстауын реттеу; -ұлтаралық кикілжіңдерді шешу; -экономикалық даму қарқыны жоғары және артта қалған елдер арасындағы алшақтықты қысқарту. Ғылым мен технологияның мүмкіндіктері даму өркениетінің дамуына өз үлесін қосуда. Өркениет адамдық қадір-қасиет пен қарым-қабілеттің бүршік жарып бой түзеуіне ыңғайлы жағдай туғызады. Осылайша, адам қоғамда өзіне тиесілі құрметті орнын табады. жүктеу/скачать 247,86 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|