«Қолданбалы биология және топырақтану негіздері»
жүктеу/скачать 3,34 Mb. Pdf көрінісі
|
toleubaev-koldanbaly-biologia
- Бұл бет үшін навигация:
- Егістік жерге себілегін пиязды сақтау.
| Салқын жерде сақтау.
Салқындықта пиязды сақтаудың әр тҥрлі тиімді тәсілдері бар. Бірақ оның ішінде пиязшықтың ірі-ҧсақтығына сақтау шаруашылыққа тиімді. Пиязшық диаметрі 1см болса, 0-2ºС температурада сақталады. Егерде пиязшық диаметрі 1-2см немесе ірілігі 2 сантиметрден артық болса сорттарына қарай әр тҥрлі температурада яровизацияланады. Репка пиязы салқын жерде сақталғанда, кҧрамындағы кҧрғақ зат 17%, қант-10%-ке жуық жылы жерде сақталғандардың пиязшық кҧрамында -15% кҧрғақ затпен қант болғандығын байқатты. Салқын жерде сақталған пиязшықтан жарамсыздары аз, жылы жердегіде бҧған карағанда кӛп болады. Егістік жерге себілегін пиязды сақтау. Егістік жерге себілетін пиязшық қыс бойы арнаулы орында сақталып, сонан кейін кӛктемнен бастап себілетіндігі белгілі. Себілетін пиязшықтар 1-5°С салқындықта сақталып және де екінші жерде ±10 °С сақталғанда, ауаның ылғалдылығы 75-80% болды. Бҧлардың әрқайсысын сақталу жағдайына байланысты бӛлек егілгенде жылы жерде сақталған пияздар тегіс, бірдей уақытта гҥлдеп ерте тҧқымын береді. Анықтау қорытындыларында салкын болмай жылылау орында сақталып егілген пиязшқ шаруашылыққа тиімді болғандығын кӛрсетті. Мҧнан басқа пияз сақталатын жердегі пиязды, 1-1,5м қалыңдыққа жауып та сақтау тәсілдері бар. Ол жерге 30-50см қалыңдықта пияз салынып, беті кӛрсетілген қалыңдыққа жауып тасталады. Мҧндай жерде сақталатын пияз бір-екі жеті кептріледі. Кептірудің соңғы кезінде жылылық температура +40 градусқа дейін жоғарылатылады. Мысалы: кептірілген пияз + 1 6 ° С сақталынса, ол жердің температурасын 10-15 кҥн +40-42°С дейінгі жылылықта ҧстауға болады. Мҧнан кейін пиязшығы тегіс кеуіп қалса, артық кептіруге болмайды. Тегіс кеппесе, кептіру уақытын созуға болады. Кептіруге қойылған пияздарды желдетіп тҧрсақ кейбір микроорганизмнің дамуына жол берілмейді де, пияздың сактау тӛзімділігі артады. Пиязды екі-ҥш топ етіп жинауға болады. Ең тӛменгі топқа жататын қатарлардың қалыңдығы 40-45см, ең ҥстіндегі катардағы топтың қалыңдығы 30-35 сантметрден артпауы қажет. Мҧндай сақталған пияз арасының температурасы +2-3°С ҧсталады. Беті жабылып сақтауға койылғаннан кейін термометр қойылып, арасының температурасы бақыланып тҧрылады Жақсы сақталса наурыз айында немесе сақталуы айтарлықтай болмаған жағдайда қаңтар, ақпан айларында ақ тамыршалары шыға бастайды. Сарымсақ сақталатын жердің едені цементтелсе қалындығын 10 - 20см, егер де қҧрғақ қҧм еденді жер болса 20-40см қалыңдықта жайып қойылады. Ал жәшікке салып сақталғанда әр жәшіктің ішіне 8-12кг салып рет-ретімен орналастырылады. Сарымсақ салынған жәшікке ауа еркін еніп тҧруы ҥшін бірінің ҥстіне бірі қиғаш етіп орналастырылады. Сарымсақ кҥз бен қыста, кӛктем кезінде тӛменгі температурада (0-3°С) ауаның ылғалдылығы 70 -85% жерде жақсы сақталады. Сақтауға, қойылған кезде ауа температурасы --2°С артық ауысуына болмайды. Сақталатын жердің жылылығы артқан сайын салмағының кемуі артады. Кӛктем мен жазда сарымсақ тоңазытқышта сакталғаны дҧрыс. Оның температурасы -1-3ºС ҧсталынады. Оңтҥстік облыстарда кҥзде себілетін пиязшықтар себілгенге дейін +16- 20ºС, ауаның ылғалдылығы 50- 70% сақталып себілсе, ӛсу қабілеті жаксарып, суыққа тӛзімділігі артады. Сақталатын жердің ылғалдылығы жоғары болса +2ºС кӛктейді. жүктеу/скачать 3,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|