Қолданылатын әдебиеттер: Негізгі әдебиеттер



бет3/9
Дата06.06.2024
өлшемі0,66 Mb.
#203211
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
3.Антикалық философия 1

Фалес (б.з.д.611-545 ж.ж. шамасы, "Бастама туралы", "Күн туралы", "Күн мен түннің теңесуі туралы", "Теңіз астрологиясы" т.б. еңбектері бар, бірақ біздің кезге дейін жетпеген ) дүниедегінің бәрі судан пайда болады және суға айналады деген пікір ұсынады. Су, оның ойынша, барлық заттардың, барлық құбылыстардың негізі. Ол әлемдегі барлық заттардың өмір сүруінің алғы шарты-мыс. Күн және басқа әлемдік денелер судың буымен қоректенеді. Фалестің философиялық көзқарасы тұрпайы, балаң болғанымен, табиғат құбылыстарын, олардың пайда болу, даму заңдылықтарын табиғи тұрғыдан танып-білуге ұмтылған алғашқы талпыныс болды. Оның ілімі өзінен кейінгі талай ғұламаларға сара жол сияқты бастама болып, философиялық ой-пікірдің одан әрі қарай дамуына үлкен үлес қосты.

  • Фалес (б.з.д.611-545 ж.ж. шамасы, "Бастама туралы", "Күн туралы", "Күн мен түннің теңесуі туралы", "Теңіз астрологиясы" т.б. еңбектері бар, бірақ біздің кезге дейін жетпеген ) дүниедегінің бәрі судан пайда болады және суға айналады деген пікір ұсынады. Су, оның ойынша, барлық заттардың, барлық құбылыстардың негізі. Ол әлемдегі барлық заттардың өмір сүруінің алғы шарты-мыс. Күн және басқа әлемдік денелер судың буымен қоректенеді. Фалестің философиялық көзқарасы тұрпайы, балаң болғанымен, табиғат құбылыстарын, олардың пайда болу, даму заңдылықтарын табиғи тұрғыдан танып-білуге ұмтылған алғашқы талпыныс болды. Оның ілімі өзінен кейінгі талай ғұламаларға сара жол сияқты бастама болып, философиялық ой-пікірдің одан әрі қарай дамуына үлкен үлес қосты.

Фалестің философиялық афоризмдері

  • Бәрінен жүйрік – ақыл, өйткені ол бәрінен озады.
  • Бәріне күшті – Қажеттілік, өйткені ол бәріне билігін жүргізеді.
  • Бәрінен данышпан – Уақыт, өйткені ол бәрінің сырын ашады.
  • Бәріне ортақ –Үміт, өйткені ештеңесі жоқ адамның өзінде үміт бар.
  • Не қиын? – Өзіңді-өзің тану қиын.
  • Не оңай? – Өзгеге ақыл айту оңай.
  • Кім бақытты? – тәні сау, жаны сезімтал болып, бойындағы барды дамыта білсе, сол бақытты.
  • Ата-анаңа не көрсетсең, балаңнан соны күт.
  • Жақсылыққа үйрет, өзің де үйрен.
  • Надандықтан өткен сорақылық жоқ.
  • Ел билеу үшін әуелі өзіңді билеп ал.
  • Ең дұрыс нәрсе не? – Табиғатпен үндестік, мөлшермен іс қылу, өйткені кейде артық рахаттың өзі де мезі қылады.
  • Тәннің ләззаты – саулығында, Жанның ләззаты – білімінде.

Анаксимандр (шамамен б.д.д. 610-546 ж.ж.) – ежелгі гректің материалист – философы, стихиялы диалектик, Фалестің бас шәкірті. Грекиядағы «Табиғат туралы» атты тұңғыш ғылыми шығарманың авторы, бірақ бұл шығарма бізге жеткен жоқ. Анаксимандр дүниенің негізі, бастамасы ретінде – «архе» («негіз») ұғымын енгізді, дүниенің негізі - апейрон (шексіз нәрсе) деп есептеген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет