Оралтаева А. С. Аналитикалық химия. Зертханалық практикумы

Потенциометриялық әдістің анализі электрод потенциалы өлшеуге негізделген және оның анықтау шамасы ерітіндінің концентрациясымен анықталатын компонентін потенцияал активтілігіне байланысты. 1922 жылы орыс ғылымы Писаржевский зерттелетін заттың құрамын тотығу-тотықсыздану реакция бойынша анықтаған. Ол ғылымның теориясы бойынша металл пластинкасын электролизге ұшыратсақ металл-пластикасының бетінде тотығу-тотықсыздану процессі жүреді және қатты-сұйық фазаның арасында тепе-теңдік орнайды.

Ме Ме²⁺ + ze

Тотығу-тотықсыздану реакция мына түрде жазылады:

ОХ₁ + z₁e Red₁

Red₂ - z₁e OX₂

_______________________

OX₂ + Red₂ Red₁ + ОХ₁

Сонда Red₂ – тотықсыздандырғыш тотығады

ОХ₁ – тотықтырғыш тотықсызданады

Жүйедегі тотығу-тотықсыздану реакция нәтижесінде пайда болған потенциал өзгерісін Нернст теңдеуі арқылы анықтаймыз:

Мұндағы: Е – тепе-теңдік потенциал, В;

Е⁰ – стандартты потенциал, В;

Т – абсолют температурасы, К;

Z – заряд (электрон) саны;

R – универсал газ тұрақтысы, 8,3144 Дж/к∙моль

F – Фарадей саны, 96500 Кл

Егер ондық логарифмге оттек Нернст теңдеуі мына түрде жазылады:

A_OX + mH⁺ + ze = 1/2m Н₂О

Қорытындысында потенциометриялық титрлеу әдісімен боялған, лайлы ерітінділер және тұтқыр (вязкий) пасталардың құмындағы зерттелетін компонентерді, олардың қосындыларын, қоспаларын бөлмей-ақ анықтауға болады.

№ 15 зертханалық жұмыс