Ордабекова Хафиза Арысбайқызы тіл біліміне кіріспе



бет99/129
Дата17.10.2023
өлшемі0,73 Mb.
#186199
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   129
Байланысты:
Ордабекова Хафиза Арысбайқызы-emirsaba.org

Белорус

Поляк

Болгар

Серб

Чех
Голова
голова
галава
Glowa
Глава
глава
Hlava
Сердце
серце
сэрца
Еrce
Сьрце
Срце
Srdce
Рука
рука
рука
Reka
Рька
Рука
Ruka
Нога
нога
нага
Noga
Нога
Нога
Noha

Іс-әрекет атаулары 

Орыс
Украин
Белорус
Поляк
Болгар
Серб
Чех
Есть
ïсти
усци
jeść
ям
Ести
jisti
Пить
пиць
пиць
рić
ия
Ити
piti
Работать
праца-
ваць
робити
праца-
ваць
робiць
praco-
wać
работя
радити
pracovati
Ходить
ходити
хадзiць
chodzić
ходя
ходити
сhoditi
Торговат
ь
торгу-
вати
тарга-
ваць
гандля-
ваць
targować
handlo
wać
тьргувам
трговати
obchodo-
vati

148
Берілген етістіктердің ішінен «работать» сөзі ерекше назар аудартады,


өткені орыс тіліне ең жақын туыс тілдер саналатын украин, белорус тілдерінде
работать етістігі «праца» (еңбек) зат есімінен туындаған, сондай-ақ говорить 
және торговать етістіктерін таңбалауда да бірізділік жоқ.

§2.3 тарауша бойынша орындалатын практикалық тапсырмалар 
Берілген тілдік фактілерді өзара салыстыра отырып, жалғамалы 
және даралаушы типті тілдердің арасындағы негізгі ерекшелікті 
айқындаңыз.
Орыс: подруга, подруги, подруге; брат, брата, брате, братья и т.д.
Түрік: ev (үй), evler (үйлер), evlerin (үйлерің), evlerinde (үйлерінде).
Қазақ: қала, қалалар, қалаларының, қалаларында, қалаларымен т.б.
Қытай: хао жень (жақсы адам), сию хао (қайырымдылық жасау), дэно хао
(ежелгі достық), жень хао во (адам мені жақсы көреді), гунжень (жұмысшы),
шанжень (саудагер), цзюньжень (әскери адам).
Ағылшын тілі ‒флективті типті аналитикалық тілдер қатарына 
жататыны белгілі. Төменде берілген мәтінді қазақ тіліне аударыңыз және 
ағылшын 
тіліндегі 
аналитикалық 
құралдардың 
қазақ 
тіліндегі 
синтетикалық құралдармен берілуіндегі ерекшелікті көрсетіңіз. 
Once on a dark winter's day a little girl sat with her father in cab wich was
slowly driving along the streets of London. She sat looking out of the window at the
passing people with her big serious eyes.
It was an odd look for such a little girl because Sara Crewe was only seven. But
she was an unusual girl and she was always dreaming and thinking about grown-up
people and the world they belonged to (A Little Princess).

Флективтіжәнеагглютинативтітілдердегіфлексиялардыңжалғануере
кшелігіненазараударыңыздар. 
Орыс: чита-ю, чита-ет, чита-ем, чита-ют, чита-л, чита-л-а, чита-л-и.
Қазақ: терезе, терезе-лер, терезе-ге, терезе-нің, терезе-де, терезе-ден, терезе-
мен.1
Ф.Боастың «Руководства по языкам американских индейцев» 
еңбегінен алынған тұжырымданы негізге ала отырып, чинук тіліндегі 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   95   96   97   98   99   100   101   102   ...   129




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет