Өзіндік бақылау сұрақтары :
Көмірсуларға жіктеу негізіне байланысты мысалдарын келтір
D фруктозаның сақина-тізбекті таутомериясын көрсет
D-Маннозадағы қандай реакциялар ашық формасы бойынша өтеді ?
Сахароза неліктен тотықсызданбайтын дисахаридке жатады?
Крахмал және клечатканың құрлысымен қасиетіндегі айырмашылық неде?
Гликогеннің сипаттамасы және биологиялық ролі
Әдебиеттер:
Петров, Х.В. Бальян, А.Т. Трощенко, Органическая химия –М.,Высшая школа. 1981
Грандберг И.И. Органическая химия. -М.,1980 г.
Дәріс №28,29,30Гетероциклдер.
Мақсаты: карбо және гетероциклдердің жіктелу негізімен , номенклатурасымен танысу, химиялық қасиеттерін қарастыру, , маңызды гетероциклдерге тоқталу
Негізгі сұрақтары
Карбоциклді қосылыстардың ерекше қасиеттері және құрлысы
Гетероциклді қосылыстардың ерекше қасиеттері және құрлысы
Бесмүшелі гетероциклдер
Алты мүшелі гетероциклдер
Табиғи азотты және оттекті гетероциклдер
Қысқаша мазмұны
ГЕТЕРОЦИКЛДІ ҚОСЫЛЫСТАРДЫҢ ЕРЕКШЕ ҚАСИЕТТЕРІ ЖӘНЕ ҚҰРЛЫСЫ
Құрамында бір немесе бірнеше гетероатомдары бар моноциклдердің атауын гетероатомның атына сәйкес номенклатуралық жұрнақты (кесте 4) сақина мүшесінің санын білдіретін (кесте 4.) жалғауға қосып айтады. Бір гетероатомның қайталануын ди, үш т.б. көбейткіш жұрнақтармен көрсетеді.
Мысалы:
N
NН О NН
N
азиридин оксирон азолидин 1,3-диазин
Қосылыстарды тарихи атаулары сақталған.
N
О S NH NH
фуран тиофен пиррол имидазол
 
N NH
пиридин индол
Кесте 4. әр түрлі гетероатомға сәйкес номенклатуралық жалғау
Сақинадағы элементтер саны
|
Азоты бар сақина
|
Азоты жоқ сақина
|
қанықпаған
|
қаныққан
|
қанықпаған
|
қаныққан
|
3
|
-ирин
|
-иридин
|
-ирен
|
-иран
|
4
|
-ет
|
-етидин
|
-ет
|
-етан
|
5
|
-ол
|
-олидин
|
-ол
|
-олан
|
6
|
-ин
|
*
|
-ин
|
-ан
|
*-толық қаныққандығын сәйкес қанықпаған гетероциклдің атауына «пергидра» жалғауын қосу арқылы көрсетеді.
БЕСМҮШЕЛІ ГЕТЕРОЦИКЛДЕР
 
Достарыңызбен бөлісу: |
