Бүйрек тасы ауруы (тынжытас) кезінде ураттардан, оксалаттардан, фосфаттардан түзілген (соңғы екеуінің қүрамыңда кальций болады) және аралас тастар табылады. Балаларда цистинді жөне ксантинді тастар кездеседі, олар осы белоктар алмасуының туа пайда болған бұзылуынан хабар береді. Несепағар таспен тығындалып қалғанда несеп бүйрек түбекшелерінде жиналып қалып, әсте-әсте гидронефроз үрдісі, оған инфекция қосылса, пионефроз дамиды.
Клиникалық маңызы. Тастар жолдарға тығылып өте қатты ауыру (шаншу) шақырады, ауырудың күштілігінен кейде адам есінен танып қалады. Тастар кейде өз ауырлығымен ағза қабырғасын некроздап, кейде тесіп жіберуі мүмкін. Мысалы, өт қалтасымен ұлтабар арасыңда осы жағдайға байланысты саңылау пайда болып өт тасы ұлтабарға түседі, егер осы тас көлемі үлкен болса ол ішектің жедел түйілуімен асқынады. Бұл кезде жедел операция жасау керек болады. Өт, бүйрек тастары осы ағзалардың қабынуында себеп болады. Қазіргі кезде тастарды сол тұрған жерінде ұнтақтап жою әдістері практикада кең қолданылады.
Қорытынды
Минералды алмасу бұзылуларының ең маңыздылары кальций, калий, мыс, темір болып табылады. Кальций алмасуы кальциноздар, ол ізбестену деп аталып, ол өз ішінде метастаздың, дистрофиялық, метаболизмдік болып бөлінеді. Олар жалпы және жергілікті түрде дамиды. Соңы ауыр асқынуларға әкеп соғуы мүмкін. Калий, мыс, темір алмасу бұзылулары тұқымқуалаушылық ауруларымен сипатталады. Тастың түзілуі де жалпы және жергілікті факторларға байланысты. Зат алмасу бұзылуы мен тұқымқуалау түрлері де болады. Тастардың түзілуі айтарлыктай зардапты болуы мүмкін. Несеп тас, өттас аурулары, секрет дұрыс шығарылмаса, жаолпы және жергілікті ауыр зардаптары байқалады.
Пайдаланылған әдебиеттер:
- А.И.Струков, В.В.Серов. Патологиялық анатомия: оқулық. -5бас., стереотип, М.Т.Айтқұловтың аудармасы. – М.: «ГЭОТАР-Медиа»,2013. 117-122бб.
- Ахметов Ж.Б. Патологиялық анатомия: оқулық.-Алматы: Эверо, 2014. 57-61бб.
- В.В.Серов, Н.Е.Ярыгин, В.С.Пауков. Патологическая анатомия Атлас. Москва «Медицина» 1986 54-56стр.
- Патологическая анатомия: атлас: учеб.пособие; под.ред О.В.Зайратьянца.-М.:ГЭОТАР-Медиа, 2014. 97-103стр.
- Алан Г.Роуз. Атлас Патологии: макро и микроскопические изменение органов. М.: «ГЭОТАР-Медиа» 2010, 96стр
Достарыңызбен бөлісу: |