Ұсынылатын новизна: мейірбике ісінің ұйымдастырушылық құрылымын өзгертудің заманауи ерекшеліктері және мейіргерлік күтімнің модельдері қарастырылады.
Мейірбике ісі жүйесінің рөлі және замануи ғылым негізі
Мейірбике ісі – бұл пациенттің денсаулығына байланысты мәселелерді медициналық жетік білуімен анықтауы және оларды шешуге кәсіби көмек көрсетуі.Медицина мейіргерінің маңызды құралы қамқорлық жасау, күту болып табылады.
Ендігі кезекте мейірбике ісінің қалыптасуы мен қажеттіліктеріне оған қоса қабілеттіліктеріне тоқталатын болсақ:
«Медицина мейірбикесінің қабілеттілігін,оның атқаратын қызметін В.Хандерсонның: «Мейірбике аяғы жоқтың – аяғы, көзі көрмей қалғанның –көзі,әлсіздерге – сүйеніш, сөйлей алмайтындарға – ауыз», — деген сөзінен айқын байқауға болады.
Медициналық қызметкерлердің әлеуметтік топтарының кешенді құрылымында мейірбикелер әрдайым ерекше орынға ие болды. Алайда заманауи дәуір мейірбике кәсібіне, ең алдымен, жаңа медициналық технологияларды игеру саласында жаңа талаптар қояды.
Қазіргі таңда медицина дамуы, денсаулық сақтау жүйесінде медбикелердің орны мен рөліне деген көзқарастың өзгеруі, тәуелсіз мамандық ретінде мейірбикенің қалыптасуы мейірбике ісінің модельдерін құруға әкелді, оны пайдалану теорияны ғана емес, сонымен қатар мейірбике практикасын да дамытуға мүмкіндік берді.
Мейірбикелік процесс-қазіргі американдық және батыс еуропалық,римдік іс моделінің негізгі ажыртылмайтын түсінігі. Бұл реформаторлық концепция ХХ ғасырдың 50-ші жылының ортасында АҚШ-та пайда болып,клиникалық жағдайда төрт он жылдық ішінде өзінің нәтижелілігін дәлелдеді.Қазіргі кезде медбикелік процесс әлемнің 50 елінде медбикелік көмектің теориялық,ғылыми базасын құрып, медбикелік білім мен тәжірибенің өзегі болып саналады.
1.1 Дамушы елдердегі мейіргер ісінің заманауи жағдайы
Мейірбике бүгінгі күні науқастарды оңалту үшін және олардың өмір сүру сапасын жақсарту үшін нақты функционалдық міндеттері бар денсаулық сақтаудың тәуелсіз саласы болып табылады. Мысалы, дамыған алғашқы медициналық-санитарлық көмек жүйесі бар елдерде медбикелер көптеген созылмалы аурулары бар науқастармен жұмыс жүргізуді басқарады.
Шет елдерде мейірбикелік күтімнің әртүрлі модельдері дамыған, ол бастапқы медициналық-санитарлық көмек деңгейінде және аурухана секторында мейірбикелік істі кеңейтуді қарастырады. Мейірбикелік практиканың шекарасын кеңейту медициналық қызмет көрсету сапасы мен қолжетімділігін арттыруға, пациенттердің қанағаттануына, медицина жұмысын ұтымды пайдалануға және мейірбикелік кәсібінің беделін арттыруға ықпал етеді.
Көптеген еуропалық елдерде медбикелер алғашқы медициналық көмек көрсетудің негізін құрайды. Осылайша, шведтік денсаулық сақтау жүйесінде медбикелер созылмалы және күрделі аурулармен (қант диабеті, бронх демікпесі, жүрек жеткіліксіздігі, психикалық аурулар) ауыратын науқастарға жоғары білікті медициналық көмек көрсетеді; Швед медицина орталықтарында науқасты алдымен медбике тексереді, ол кейін науқасты жалпы тәжірибе дәрігеріне немесе ауруханаға жатқызады.
Финляндияда науқастардың 80%-ы алдын-ала бірінші медбикелерге, ал қажет болған жағдайда дәрігерлерге барады, ал пациенттердің тек 20% дәрігерлерге тікелей барады. Қалалық және ауылдық жерлердегі скандинавия елдеріндегі барлық медициналық орталықтарда медбикелер жетекші рөл атқарады. Нидерландыда дәрігерлердің жұмыс уақытынан тыс уақытта пациенттерге көмек көрсету туралы шешімді мейірбике белгіленген критерийлер негізінде қабылдайды. Өз жұмысында медбикелер клиникалық хаттамаларға сүйенеді және осы протоколдарда дәрілік терапия режимін өзгертуге құқылы.
Англияда белгілі бір аурулармен ауыратын адамдарға (қант диабеті немесе бронх демікпесі) көмекке мамандандырылған мейірбикелер, күнделікті қызметінде олар жалпы практика дәрігерлерінің орнын алмастырады - пациенттерді қадағалауда амбулаториялық тағайындауларды жүзеге асырады немесе басқа медициналық және әлеуметтік қызметкерлердің біліктілігін арттыруға бағытталған білім беру іс-шараларын жүргізеді.
Алғашқы медициналық-санитариялық көмек көрсетудің қазіргі заманғы моделі қарапайым медициналық тексерулерді, иммундауды, науқастарды бастапқы қабылдауды, аналардың және балалардың денсаулығын бақылауды, қарттарға көмектесуді, мейірбике ісі саласында жұмыс істейтін дәрілік заттардың шектеулі тізбесін (препараттарды қоспағанда) алдын-алу шараларын жүргізуде кеңінен қатысуға мүмкіндік береді және созылмалы аурулары бар науқастарға күтім жасау, психикалық бұзылулар, үй жағдайында күтім жасау, интеграцияланған ұйымдастыру прогресс және кейінгі күтім, сау және созылмалы аурулардың топтары және т.б. қарастырады.
Достарыңызбен бөлісу: |