Кейс-стади - проблемалық оқыту әдісі ретінде

 

Кейс-стади әдісінің шығу тарихы 

Сase-study әдісі

 немесе  нақты жағдаят  әдісі (ағыл.тілінен case – оқиға, 

жағдаят) –  оқытуға негізделген нақты жағдаятты (кейсті) шешу әдісі.  

Нақты  жағдайлар  әдісі  (Кейс-study  әдісі)  оқудағы  ойын  түрінде  емес 

жағдай барысындағы белсенді тәсіл қатарына жатады. 

Кейс-study әдісінің тікелей мақсаты - жағдаятты студенттердің саралап 

және  топпен  талқылаудың  нәтижесінде  оның  тәжірибелік  шешімін  табу. 

Кейстің  шешімінің  мазмұны  ұсынылған  алгоритмді  бағалауға  негізделген 

және ұсынылған мәселенің мән мазмұнындағы ең дұрыс шешім.  

Кейс-әдісінің  негізгі  міндеті  -  жүйелі  түрде  талдау  жүргізу,  мәселелер 

және қабылдауларды дәлелді шешу. 

Кейс-study

әдісі шет елдерде экономика және бизнес ғылым салаларын 

оқыту  барысында  кеңінен  қолданылады.  Ең  алғашқы  рет  бұл  тәсіл  оқыту 

үдерісінде, 1870 жылы Гарвард университетінің заң мектебінде қолданылған; 

ал бұл тәсілді Гарвардтың заң мектебіне енгізу 1920 жылы басталған еді. Ең 

алғашқы  рет  кейс  жинағы  1925  жылы  Гарвард  университетінің  бизнес 

жөніндегі есеп беру топтамасында жарық көрді.  

Қазіргі  уақытта  кейс-стадидің  екі  классикалық мектебі  бар:  Гарвардтық 

(Америкалық) 

және 

(Еуропалық). 

Олардың 

негізгі 

- Американдық кейтер көлемі жағынан үлкен: 20-25 бет мәтіні, сонымен 

қатар  8-10  бет  иллюстрациялары  болады.  Көбінесе  жалғыз  дурыс  шешімді 

табуды көрсетеді. 

-  Еуропалық  кейтер  американдыққа  қарағанда  1,5-2  есе  қысқа.  Жалғыз 

дурыс шешімі емес, бірнеше шешімі болады. 

22  жоғарғы  оқу  орындарының  қалауы  бойынша  1973  жылы  құралған 

The  Кейс  Clearing    House  of  Great  Britain  and  Ireland  кейстерді  таратумен 

жинақтаудың үздігі болып табылады; 1991 жылдан бастап ол European  Кейс 

Clearing  House  (ECCH)  деп  аталады.  ECCH  коммерциялы  емес  ұйым  болып 

табылады, бұл өзге елдерде орналасқан, кейстерді қолданып және тарататын 

ұйым  мүшелерімен  байланысты.  Нақ  осы  шақта  ECCH  –нің  құрамына 

шамамен  340  ұйым  өкілдері  кіреді,  олардың  құрамында  The  Business  School 

Publishing, 

Лозаннадағы 

менеджмент 

дамыту 

Институты 

(IMB), 

Швейцарияда,  INSEAD,    Франциядағы  Фонтенбло,  IESE  Испаниядағы 

Барселонада, Англиядағы Лондондық бизнес мектебі, оған қоса Кранфилдегі 

менеджмент  мектебінде.  Әр  бір  осы  айтылған  ұйымдарда  өзіндік  кейс 

топтамасы, оларды таратуға ECCH –ның құқығы бар.  

17 

 

Бүгінгі таңда Кейс-study әдісі білім беру жүйесінде үздік орынға ие, шет 

елдің  бизнес  оқыту  тәжірибесінде  қарқынды  түрде  қолданады  және 

студенттердің  қарапайым  мәселенің  шешімін  табуға  деген  дағдысын 

дамытып,  оқытуға  арналған  ең  тиімді  тәсілдердің  бірі  болып  саналады. 

Осылайша Гарвардтық бизнес оқу уақытының 90 % -дан астам бөлігін нақты 

кейстерді талқылауға береді,  бизнес оқытудағы кейс-стади әдісінің маңызды 

мазмұнын сақтайды. Гарвардтың орта статисткалық студенті немесе басқа да 

кез-келген  бизнес-мектебінің  студенті  өзінің  осы  мекемеде  оқу  барысында 

жүзден астам кейс түрлерін жүзеге асырып «қалыптастырады».  

Кейс-study әдісін жоғары кәсіби білім беру практикасына енгізу мәселесі 

қазіргі уақытта өте өзекті болып табылады, бұл екі үрдіске негізделген: 

-  біріншісі,  білім  беруді  дамытудың  жалпы  бағыттарынан,  оның  нақты 

білім  алуға  ғана  емес,  кәсіби  құзыреттілікті,  ойлау  іс-әрекетінің  дағдылары 

мен  іскерлігін  қалыптастыруға,  жеке  тұлғаның  қабілеттерін  дамытуға 

бағытталуынан туындайды; 

-  екіншісі,  маманның  сапасына  қойылатын  талаптарды  дамытудан 

туындайды,  ол  бірінші  үрдістің  талаптарын  қанағаттандырудан  басқа,  әр 

түрлі  жағдайларда  оң  шешім  табу  қабілетіне  ие  болуы,  дағдарыс 

жағдайындағы іс-әрекеттердің жүйелілігі мен тиімділігімен ерекшеленуі тиіс. 

Білім  беру  үрдісінде  case-study  әдісін  қолдану  оқытылатын  пәндерге 

танымдық  қызығушылықты  арттыруға,  экономикалық  заңдарды  түсінуді 

жақсартуға, 

шешім 

қабылдаудың 

зерттеу, 

коммуникативтік 

және 

шығармашылық  дағдыларын  дамытуға  мүмкіндік  береді.  Case-study  әдісінің 

ерекшелігі нақты өмірдің фактілерінің негізінде проблемалық жағдайды құру 

болып табылады.  

жүктеу/скачать 1,58 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: