Орта ғасырларда қазақ жеріндегі рухани мәдениеттің дамуы әлменова Нұргүл Айкөргенқызы
жүктеу/скачать 5,17 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Таһир Мұхаммад ат – Тарази
- Шамс Тарази
- ІV.Жаңа материалды бекіту. А) Сәйкестендіру тесті
- Ә) Бейне суреттерді шешу. V. Сабақты қорытындылау. «Кім көп біледі»
- VІ.Оқушыларды бағалау.
Тараздан даналар. ТаһирМұхамұд ат–Тарази.Махмұд білімін Таразда алса да, сол кездегі ғылым, білім тілі - араб тілінде өз шығармаларын туындатқан. Таһир Мұхаммад ат – Тарази туралы мәліметтер тек Йақұт еңбегінен кездеседі. . Бұл жерде өз аты Әбу Таһир Мұхаммад. Ал ат – Тарази барлығымыз білетіндей туған жерінің Тараз екенін білдіреді. Әбу Таһир Мұхаммад туралы Йақұт: «Исфаһан қаласында Тараз атты махалла бар. Шығу тегі жағынан ол Таразға тікелей қатысты. Онда бәлкім Тараз қаласынан шыққан көпестер тұрған. – Тарази шыққан. Ол сонда күн кешкен. Ол «Һаджир» (келімсек) деген атпен белгілі» - дейді. Оны келімсек деп атағынан, біз жерлесіміздің Исфаһанда тұрғанымен түбі Тараздық екенін анық білеміз. 
Қазақ жеріне моңғол шапқыншылығынан кейін қазақ қалаларына халық қайта орала бастаған. Бұл Отырарға ғана емес Шу алқабындағы қалаларға да қатысты. Ал Аспара, Мерке, Құлан, Тараз, Шелжі, Садырқорған, Науакент сияқты қалалар маңында егіншілік пен бау-бақша кең өріс алды. Сол аймақтан өтетін сауда-керуен жолдары қалалардың гүлденуіне септігін тигізді. Шамс Тарази- сияқты басқа да ойшыл, ақын, әдебиетшілерді өмірге әкелген Тараз мәдени өмірін жалғастыра берді. Тараз қақпаларын ашып, қалада күмбезді ғимараттар, моншалар салынды.Дегенмен де, дастан қазақ жерінде, Таразда дүниеге келген. Себебі Отырар мен Сайрам, Тараз бен Баласағұннан шыққан азаматтар кейде Ташкентке соқпай-ақ Отырар, Нұрата арқылы Бұхара мен Самарқанға барып білімін толықтырған. Тараздан шыққан, аты мұсылман әлеміне таныс Ж.Баласағұн, Махмұд бин Әлі ат-Тарази, Әбу Таһир, Шамс Таразилар қазақ, Тараз атын жаңғыртып, арттарына өшпес мұра, рухани қазына қалдырған ұлы тұлғалар. 
ІV.Жаңа материалды бекіту. А) Сәйкестендіру тесті 1)Әбу Насыр әл Фараби Ақиқат сыйы 
2)Қожа Ахмет Иассауи Жаһанама 3)Ахмет Йүгінеки Даналық сөздер 4)Жүсіп Баласағұни Құтадғу білік 5)Махмут Хайдар Дулати Жылнамалар жинағы 6)Қыдырғали Қасымұлы Жалайри Даналық жауһарлары Ә) Бейне суреттерді шешу. V. Сабақты қорытындылау. «Кім көп біледі» сұрақтары арқылы бекіту 1.Қазақстандағы атақты, дамыған қалалар және қандай сәулет өнері дамыды? 2.Қандай діни нанымдар болды? VІ.Оқушыларды бағалау. Сабақ барысында белсенді араласып отырған студенттерді бағалау. VIІ.Үй тапсырмасы. «§22 Орта ғасырларда қазақ жеріндегі рухани мәдениеттің дамуы» тақырыбында реферат жазу жүктеу/скачать 5,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
