Сабақтың мақсаты: Оқушылардың туындыға қатысты білімін, туынды ережелерін қолдану шеберлігін, дағдыларын бақылау, тексеру.
а) білімділік: Туынды ұғымы бойынша оқушының ойлауын дамытуға, пәнді оқып үйренуге қажетті білім, білік және іскерлік дағдыларын меңгеруді бекітуге бағытталған;
ә) дамытушылық: Оқушының жеке тұлғалық қасиеттерін қалыптастыру, логикалық ойлауын, математикалық дүниетанымын кеңейту;
б) тәрбиелік: Оқушылардың бір-біріне көмектесу адамгершілігін, өзіндік дүниетанымын қалыптастыру.
Сабақтың типі: білімді бекіту
Сабақтың түрі: саяхат сабақ
Сабақтың әдістері: ұжымдық оқыту, өзара оқыту, жұппен жұмыс, оқыта үйрету, топтық жұмыс.
Сабақтың көрнектілігі: Туынды ережелері жазылған плакат, семантикалық карта, үлестірме қағаздар.
Пәнаралық байланыс: Тарих, география, қазақ тілі.
Сабақтың барысы.
І. Ұйымдастыру кезеңі: 1-2 минут
Оқушылармен сәлемдесу; түгелдеу; назарларын сабаққа аудару; топқа бөлу, топ басшыларын сайлау, баға қою критерийлерімен таныстыру.
ІІ. Негізгі бөлім: 2 топқа бөлу:" туынды әлеміне саяхат"
( Функцияның өсімшесінің аргумент өсімшесіне қатынасының аргумент өсімшесі нөлге ұмтылғандығы шегі бар болса, онда ол функцияны нүктесіндегі туындысы деп аталады.)
(мұнда мұғалім саяхатшыларға тапсырма береді. (карточка). Әр топтың капитандары орындайды).
Туындысын тап
Жауаптары
y=2x3+x2-
y=x2-3x-
y=x2-3x4+ -
(х2+5).(х2-4)
y=
y`(х)=0 теңдеуін шешіңдер:
f(х)=x3-3x2+7
І топ
Туындысын тап
Жауаптары
y=x4-2x-
y=x3+4x2-
y=x3-4x3+ -
(х2+4).(2x-1)
y=
f`(х)=0 теңдеуін шешіңдер:
f(х)=x4-2x2+1
Тексер: ІІ топ
ІІІ. «Есептер» станциясы 4-5 мин
(мұнда мұғалім саяхатшыларға тапсырма береді. (карточка). Әр топтың капитандары орындайды).
Тексер: І топ
Тексер: ІІ топ
ІV. «Ғалымдар» станциясы 7-8 мин
Бұл станцияда оқушылар сұрақтарға жауап береді.
Функцияның туындысын флексия деп атаған кім?
(И.Ньютон)
Айнымалы шамалардың өсімшелерін белгілеу үшін гректің әріпін қолданған кім?
(Леонард Эйлер)
Туынды ұғымын, у және f белгіленулерін енгізген қай ғалым?
(17-ғасырда Лагранж)
Туындыны дифференциалдау деп атаған кім?
(Готфрид Лейбниц
V. «Туындыны қолдану» станциясы семантикалық карта 6-7 минут.
Мұнда кестеде тігінен тапсырмалар берілген, ал көлденеңінен жауаптары берілген. Тапсырма мен дұрыс жауап сәйкес келетін клеткадағы әріптерді тізіп жазсақ, туындының көмегімен қандай есептеулер жүргізуде болатыны шығады. Соны табайық,
Жауап
8х3-10х
25х4
7х2+24х
5
-
x+6
Тапсырма
f(х)=5x5
Б
З
Ғ
Д
Р
А
Ң
f(х)=2х4-5х2
Е
П
І
С
Ы
Ә
Х
f(x)=5x+C
У
М
Я
Ю
Р
П
О
f(x)= +12x2
Э
Ш
Т
І
В
Ұ
И
f(x)=
Е
М
Ж
Қ
Ү
Т
Ь
f(x)=2
Л
Э
С
Е
Щ
Н
М
f(x)=
Я
В
Ф
Ю
һ
Ц
У
І карта
Жауап
12х2-15х2
6х2+30х
8
-
30х4
10х3
Тапсырма
f(x)=6x2
А
М
Б
Қ
С
Ж
Е
f(x)=3x4-5x3
Р
У
Г
Ө
А
И
Ә
f(x)=8x-10
С
Ұ
Т
Ы
Я
В
Ғ
f(x)=
Д
П
Х
Т
Қ
П
Ң
f(x)=
И
Ы
Ф
А
Ң
Л
Т
f(x)=
Ұ
Х
А
Э
Ч
О
З
f(x)= 6
У
Ө
Ф
Ж
Б
Ү
Ы
ІІ карта
Топтар
Балл
Ортақ
балл
1
2
3
4
5
ІІІ. Сабақты қорытындылау: 5-6 минут
Қосындының туындысының ережесі.
Көбейтіндінің туындысының ережесі.
Бөліндінің туындысының ережесі.
ІV. Оқушылардың білімін бағалау: 2-3 минут.
Бағалау парағы арқылы жеңімпаз топты анықтау, марапаттау.
