|
Өскемен қаласындағы химия-биология бағытындағы Назарбаев Зияткерлік мектебі
|
| Дата | 08.09.2017 | | өлшемі | 15,23 Kb. | | #30738 | | түрі | Лекция |
| - Химия пәнінің мұғалімі Адиканова Зейнегуль Коксегеновнаның алкандар тақырыбындағы сабағының үлгі жоспары
Сабақтың тақырыбы Сабақтың мақсаты: - Алкандар,жалпы формуласы, гомологтық қатары, изомерлері, атаулары ,алкандарды алу және химиялық қасиеттері мен қолданылуы туралы жалпы түсінік беру
- Көмірсутектер туралы білімдерін,ойлау, есте сақтау дағдыларын дамыту
- Тапсырмаларды орындай отырып , ұқыптылыққа, жауапкершілікке тәрбиелеуге ұмтылу
Сабақтың түрі, формасы,әдіс-тәсілдері - Лекция формасындағы жаңа білімді меңгеру сабағы
- Лекция,репродуктивті, кітаппен жұмыс, инсерт кестесі
Сабақтың жоспары: - I . Ұйымдастыру
- II. Өткенді қайталау
- III. Жаңа сабақ
- Қаныққан көмірсутектердің жалпы формуласы, анықтамасы.
- Гомологтық қатары.
- Изомерия түрлері.
- Атом құрылысы.
- Физикалық қасиеті.
- Алыну жолдары.
- Химиялық қасиеті.
- Қолданылуы.
- IV. Сабақты бекіту
- V. Қорытындылау
- VI. Үйге тапсырма
Алкандар. (қаныққан көмірсутектер. Парафиндер..) - Алкандар – көміртектің барлық атомдары дара (σ-) сигма байланыспен байланысқан жалпы формуласы мынандай көмірсутектер
Метанның гомологтық қатары - СН4 метан
- С2H6 этан
- C3H8 пропан
- C4H10 бутан
- C5H12 пентан
- C6H14 гексан
- C7H16 гептан
- C8H18 октан
- C9H20 нонан
- C10H22 декан
- Гомологтар – құрылысы мен қасиеті ұқсас ,бір немесе
- бірнеше СH2. тобына айырмасы бар жалпы формуласы
- бірдей заттар
Радикалдар – жұптаспаған электроны бар бөлшектер. - Құрылымдық:
- CH3 – CH - CH2 - CH3
- │
- CH3
- Алгоритм.
- Негізгі тізбекті таңдап алу:
- CH3 – CH - CH2 - CH3
- │
- CH3
Алкандардың Изомериясы және номенклатурасы - 2. Негізгі тізбектегі атомдарды нөмірлеу және радикалдың орнын анықтау
- 1 2 3 4
- CH3 – CH - CH2 - CH3
- │
- CH3
Алкандардың Изомериясы және номенклатурасы - 3. атау:
- 1 2 3 4
- CH3 – CH - CH2 - CH3
- │
- CH3
-
- 2 - метилбутан
Метанның құрылысы - алкандарға sp³-гибридтену тән;
- байланыс ұзындығы С-С = 0,154 нм
- орбиталдар арасындағы бұрыш= 109° 28´
- .көміртегі және сутегі орбитальдарының қабысуы
Метан қатары гомогтарының құрылысы Алкандардың құрылысы Метанның кеңістік пішіні Этанның пішіні Физикалық қасиеттері - Салыстырмалы молекулалық массаларының өсу ретіне қарай қайнау, балқу температуралары артады
- СН4…C4Н10 – газдар
- Tқайнау:
- -161,6…-0,5 °C
- T балқу:
- -182,5…-138,3 °C
- С5Н12…C15Н32 –сұйықтар
- T қайнау:
- 36,1…270,5 °C
- Tбалқу:
- -129,8…10 °C
Алынуы - Өнеркәсіпте
- а) мұнай өнімдерін крекингілеу :
- C16H34 → C8H18 + C8H16
- 2) Зертханада:
-
- в) карбон қышқылының натрий тұздарын декарбоксилдеу
- СН3СООNa + 2NaОН → СН4 ↑ + Nа2СО3
-
- C2H5Cl + 2Na → C4H10 + 2NaCl
- Al4C3 +12 H2O = 3 CH4 + 4 Al(OH)3↓
Метанды алу Химиялық қасиеттері Химиялық қасиеті 1. Орын басу реакциялары - СН4 + Сl2 CH3Cl + HCl + Q
- Реакция радикалды механизм бойынша жүреді.
- 3.Су буында жүретін реакциялар:
- Қаныққан көмірсутектер оттегі жеткілікті болғанда
- көмірленбей жанады)
- Катализаторт қатысында тотығады:
- 4СН3 (СН2)16СООН +2Н2О + Q
6. Жану тотығу: CH4 + 2O2 → CO2 + 2H2O + Q алкандардың қолданылуы қолданылуы - 1-3 – өндірісте күйе
- (1 – картрижи;
- 2 – резина;
- 3 – типографиялықбояу)
- 4-7 – органикалық заттар
- (4 – еріткіштер;
- 5 – тоңазытқыштарда;
- 6 – метанол;
- 7 - ацетилен)
Бекіту.Бағалау - Гептанның барлық изомерлерін құрып ата.
- Пентанның екі жақын гомологын жазып ата.
- Ауа бойынша тығыздығы 2 –ге тең көмірсутекті анықта.
Қорытындылау - «INSERT» кестесінің белгілерін қоя отырып сабақты қорытындылау .
-
Үй тапсырмасы - Гептанның мысалында алкандардың химиялық қасиеттерін көрсететін реакция теңдеулерін жаз.
Достарыңызбен бөлісу: |
|
|
