Оңтүстік Қазақстан облысының географиясы Орындаған: Теберикова Назерке Оңтүстік Қазақстан — батыстағы Арал теңізінен шығыстағы Жетісу Алатауына дейінгі және солтүстіктегі Балқаш көлі мен Бетпақдала шөлінен Қазақстанның оңтүстіктегі шекарасына дейінгі үлкен алқапты алып жатқан өңір. Құрамына Алматы, Жамбыл, Түркістан, Қызылорда облыстары жатады. Ірі қалалары - Алматы, Шымкент, Тараз, Қызылорда, Талдықорған Аумағының 80%-ы дерлігін шөлді жазықтар және біраз бөлігін Тянь-Шань мен Жетісу Алатауының батыс және солтүстік сілемдері мен тауалды қырқалары алып жатыр. - Аумағының 80%-ы дерлігін шөлді жазықтар және біраз бөлігін Тянь-Шань мен Жетісу Алатауының батыс және солтүстік сілемдері мен тауалды қырқалары алып жатыр.
Тауалды қырқалары Оңтүстік Қазақстанның экономикалық маңызды ауданы болып табылады:ол жерлерде халықтың көп бөлігі шоғырланған. Бетпақдаланың, Арал маңы Қарақұмының және Қызылқұмының шөлді жерлері сирек қоныстандырылған. - Тауалды қырқалары Оңтүстік Қазақстанның экономикалық маңызды ауданы болып табылады:ол жерлерде халықтың көп бөлігі шоғырланған. Бетпақдаланың, Арал маңы Қарақұмының және Қызылқұмының шөлді жерлері сирек қоныстандырылған.
Мұнда ірі көлдердің қатарына Арал, Балқаш жатады Теміржол және автомобиль жолдары Оңтүстік Қазақстанды Орта Азия республикаларымен, Батыс Сібірмен және Ресейдің еуропалық бөлігі аудандарымен байланыстырады Облыс жерінің көпшілік бөлігі Тұран плитасының құрамына кіреді. Жер қойнауынан полиметалл, қоңыр көмір, темір, уран кентастары, фосфорит, вермикулит, тальк, барит, гипс, отқа төзімді саз, әктас, гранит, мәрмәр, кварц, т.б. кен байлықтары барланған. - Жер қойнауынан полиметалл, қоңыр көмір, темір, уран кентастары, фосфорит, вермикулит, тальк, барит, гипс, отқа төзімді саз, әктас, гранит, мәрмәр, кварц, т.б. кен байлықтары барланған.
Облыстың климаты континенттік. Қысы қысқа, жұмсақ, қар жамылғысы жұқа, тұрақсыз. Қаңтар айының жылдық орташа температурасы солтүстігінде –7 – 9°С, оңт-нде –2 – 4°С. Жазы ұзақ, ыстық, қуаң және аңызақты. Шілде айының жылдық орташа температурасы 25 –29°С. Оңтүстік Қазақстан облысында республика халқының 15%-ы тұрады (2011). Тұрғындарының орташа тығыздығы 1 км²-ге 18,6 адамнан келеді. Оңтүстік Қазақстан облысының аудандары Арыс ауданы Кентау қаласы Бәйдібек ауданы Қазығұрт ауданы Мақтаарал ауданы Ордабасы ауданы Отырар ауданы Сайрам ауданы Сарыағаш ауданы Созақ ауданы Төле би ауданы Түлкібас ауданы Түркістан қаласы Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |
