ОңТҮстік диалектісі


Сәрсен Аманжолов оңтүстік диалектісінің ерекшеліктері туралы



бет3/4
Дата10.06.2020
өлшемі1,5 Mb.
#72899
түріПрезентация
1   2   3   4
Байланысты:
ОҢТҮСТІК ДИАЛЕКТІСІ(2)

Сәрсен Аманжолов оңтүстік диалектісінің ерекшеліктері туралы


Грамматикалық ерекшеліктері:

Етістіктің жекеше ІІ-жақ бұйрық райының –ғын,-гін, -қын, -кін,



-ың, -ің қосымшалары арқылы жасалатын түрі: суырғын-суыр.

Бұйрық райлы етістіктің көпше І-жағының –лы, -лі қосымаша-

лары арқылы жасалған түрі: баралы-барайық.

Қалау райдың бар, жоқ сөздері арқылы жасалған түрі: барғым

бар-барғым келеді, барғым жоқ-барғым келмейді.

Көмектес септігінің –мынан, -бынан, -пынан қосымшалары ар-

қылы жасалған түрі: атпенен келу-атпен келу.

Сәрсен Аманжолов оңтүстік диалектісінің ерекшеліктері туралы


Лексикалық ерекшеліктері:

С. Аманжолов оңтүстік диалектісінің лексикалық ерекшеліктерін 20 салаға бөледі. Берілген материалдар оңтүстік диалектісі мен әдеби тіл лексикасы арасындағы айырманы айқын көрсетеді. Оңтүстік диалектісінің лексикалық ерекшелігі халық өмірінің барлық жағын да қамтыған. Егіншілік пен бау - бақшаға байланысты сөздер өте ерте замандардан сақталып қалған, басқа жерде кездеспейтін сөздер де аз емес. Кейбірі баспасөз арқылы әдеби тілге еніп, бүкіл халық пайдаланатын сөзге айналып отыр. Қазақ тілі лексикасының тарихын тексеруде бұлардың зор мәні бар. Оңтүстік диалектісіндегі лексикалық ерекшелік- тердің бәрін бірдей беру мүмкін емес.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет