Оқу жылының қысқы емтихан сессиясының жазбаша емтихан сұрақтарының тізімі «Информатика және білімді ақпараттандыру»

1.Вербалды коммуникация құралады.

1.комунакативтік

1.Шебер сөйлеу ережелері мен заңдарды білу қонақ үй ішінде өте маңызды. Қонақжайдағы қызмет көрсетуде келесідей сөйлеу принциптері есепке алынады: қол жетерлік, экспресивтілік, қабылдағыштық, интенсивтілік.

Паньшина, Т.В. Педагогикалық менеджментАлматы, 2012.- 141 бет

Қазақстан Республикасының президенті Н.А.Назарбаевтың 2030 стратегиялық даму жоспарында алыс-жақын шетелдік университеттермен тығыз байланыс орнатып, тәжірибе алмасу мақсатын алға қойды.

Шетелдік білім жүйесіне қарағанда инновациялық даму жолында отандық білім жүйесі бірнеше жылға артта қалуда. Осы проблеманы шешу мақсатында мынадай негізгі бағыттарды ұстануды атап өтті:

1. Білім беру үдерісін басқаруда СМЖ-нің принциптерін негізге алу;

4. Ішкі бірлескен бәсекелестік орта мәдениетін қалыптастыру;

5. Ғылым, білім кеңістігіндегі әлемдік ынтымақтастық;

6. СМЖ түрлі бағыттағы басқару деңгейінде пайдалану.

Қазіргі таңда менеджмент саласындағы сапа жүйесіне арналған орыс тілінде бірнеше оқулықтар, мақалалар, методологиялық нұсқаулықтар жарық көрген.
2008 жылы ҚР Парламенті Мәжілісінің Депутаты В.Киянскийдің басшылығымен «Сапа менеджменті – бәсекеге қабілет философиясы» атты мемлекеттік тілдегі оқулығы жарық көрді.

• 
  Ал ЖОО-ның білім беру үдерісі механизімінің күрделігі мен сапасының
  

2000 жылдан бері ЖОО-ның білім сапасын басқарудың тиімді механизімін қалыптастыру аясында, әсіресе педагогика ілімі мен оның ғылыми тәжірибелік жұмыстары барысында бірталай нәтижелерге қол жеткізгендігін көреміз. Мәселен, 2004 жылдың қыркүйек айында ректордың № 48 бұйрығымен СМПИ-да СМЖ-ны қарқынды енгізу бойынша Үйлестіру Кеңесі құрылды. Соған сәйкес «ҚР СТ ИСО 9001:2001 халықаралық стандарттарының талаптарына сәйкес сапа менеджмент жүйесін енгізу» атты бағдарламасы әзірленді. Қазіргі уақытта СМПИ-ның сапа саласындағы мақсаты мен саясаты, стратегиялық даму жоспары, білім беру үдерісінің ландшафттық картасы әзірленді. Сонымен қатар институтта 5 деңгейлі СМЖ құжаттарын басқарудың иерархиясы дайындалып, сол бойынша үдеріс қызметтері жүзеге асырылуда.

1. Педагог мамандарын дайындау бағыттары бойынша Қазақстан Республикасының білім беру қызметтерін ұсыну саласында танымды көшбасшы болуға талпыну.

2. Құрам жауапкершілігі мен өкілділікке шек қоюды жүзеге асырушы басқару құрылымын жетілдіру, себепті механизмдерді енгізу және қажетті ресурстармен қамтамасыз ету.

3. Материалды-техникалық базаны және институттың инфрақұрылымын тұрақты түрде жетілдіру.

4. ҚР ИСО 9001:2001 талаптарына сәйкес институттағы сапа менеджментінің барлық үрдісін жүзеге асыруға кепілдік беретін ақпараттық, әдістемелік және материалдық базамен сапа менеджменті жүйесін қамтамасыз ету.

5. Тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыруды қамтамасыз етуші: сыртқы – мемлекет, әр түрлі меншіктегі кәсіпорын, студенттер мен қоғам тұтастығы; ішкі – институт оқытушылары мен қызметкерлері.

6. Білім берудің жалпыға міндетті мемлекеттік стандарттары талаптарын орындау негізіндегі білім беру қызметтері сапасын көтеру кепілдігімен қамтамасыз ету, Қазіргі заманғы білім беру технологияларын енгізу, оқытушылардың ғылыми және педагогикалық біліктілігін үздіксіз көтеру жүйесін дамыту.

7. Оқытушылар мен студенттерді ғылыми-зерттеу қызметіне тартуды қамтамасыз етуші себепті механизмдерді құру есебінен іргелі және қолданбалы зерттеулердің көлемін кеңейту.

8. Институт мәртебесін көтеру есебінен оқытушылар мен қызметкерлердің материалдық тұрақты жағдайының өсуін қамтамасыз ету, сапалы білім беру қызметтерін көрсету және еңбек төлемі жүйесін жетілдіру.

9. Білім беру қызметтері жағдайын зерттеуге бағытталған маркетинг жүйесін құру және нарық талаптарының өзгерісіне икемділікпен қарау.

ЖОО-ныңбілім беру үдерістерін қажетті ресурстармен қамтамасыз етуді жетілдіру үшін ЖОО-ға сапа менеджмент жүйесін енгізу бойынша шаралар кешенін даярлаудан тұрады. Демек, қойылған мақсатқа қол жеткізу үшін келесі міндеттер айқындалды:

• 
  «кадрлік», «материалды-техникалық», «ақпараттық ресурстар» түсініктерінің білім беру үдерістерінде алатын орнын анықтау;
  
• 
  «қызмет сапасы», «сапа менеджмент жүйесі» түсініктерінің мәнін анықтау арқылы қажетті ресурстарын даярлау үдерісіне тұтынушылардың талаптарын қанағаттандыруға бағытталған сапа менеджмент жүйесін қалыптастыру қажеттілігін негіздеу;
  

Жалпы ішкі аудиттік сараптау барысындакелесі әдістерді қолдану ұсынылады: интерактивті, статистикалық, сараптама, есептік-конструктивтік, модулді, эксперт-аудиттік және т.б.

Мақсаты: Жоғары білікті кадрлармен білім беру жүйесін қамтамасыз ету, мемлекеттік қолдауды күшейту және педагог қызметкерлердің еңбегін ынталандыру.

Мақсатты индикаторлар:

-Педагогтің орташа жалақысы экономикадағы орташа жалақыға жетеді

-Педагогтердің 70%-ы ваучерлік қаржыландыру принципі бойынша біліктілігін арттырудан өтеді.

Аталған мақсатқа қол жеткізу үшін мынадай міндеттерді шешу қажет:

-педагогтерді даярлау және олардың біліктілігін арттыру сапасын қамтамасыз ету

педагог кәсібінің беделін арттыру

-кәсіби шеберлік деңгейі бойынша педагогке қойылатын талаптарды арттыру

Білім сапасы бірінші кезекте сапалы даярланған педагогтермен айқындалады, олар бұл білімдерін әртүрлі әдістер арқылы білім алушыларға береді.

Паньшина, Т.В. Педагогикалық менеджментАлматы, 2012.- 110 бет

Паньшина, Т.В. Педагогикалық менеджментАлматы, 2012.- 44 бет

П. И. Третьяков «Нəтижелер бойынша мектеппен басқару»

кітабында [104] басқарудың келесі функцияларын бөлді:

1. ақпараттық-талдау;

2. уəждеу-мақсаттық;

3. жоспарлы-болжамдық;

4. ұйымдастырушылық-атқарушы;

5. бақылау-диагностикалық;

6. реттеу-түзету.

Ол басқарудың функциялық буындары қызметінің салыстырмалы

дербес түрлері ретінде қарастырылса да, олардың барлығы өзара бай-

ланысты жəне бірыңғай басқарушы циклді құрай отырып, бірін-бірі

кезең-кезеңімен ауыстыратынын көрсетті.

Ақпараттық-талдау функция үш деңгейдегі ақпарат ағысын

көздейді:

– əкімшілік-басқарушы (директор, оқу-тəрбие жөніндегі орынбаса-

ры, сыныптан тыс жəне мектептен тыс жұмыс жөніндегі орынбасары,

əкімшілік-шаруашылық бөлімі бойынша орынбасары, диспетчер жəне

басқалары);

– ұжымдық-алқалық басқару деңгей (мектеп кеңесі, педкеңес,

əдістемелік кеңес, қоғамдық ұйымдар);

– оқушылардың өзін-өзі басқару деңгейі.

Ақпараттық-талдау қызметінің тиімді жүйесі П. И. Третьяковтың

пікірі бойынша, біріншіден, жүйелі болуға тиіс; оның құрылуы жəне

қызмет етуі кезінде мазмұнын, көлемін, дереккөздерін, ол кімге

арналғанын анықтау маңызды.

Уəждеу-мақсаттық функция өзіне басқарудың бірінші кезеңі,

оның шығармашылық құрамдас бөлігі болатын мақсаттың таңдауын

енгізеді. Мақсаттар дереккөзі жəне пайда болу тəсілі бойынша адам-

мен немесе əлеуметтік жүйемен өздігінен қалыптасатын не ішкі, егер

сырттан берілсе, сыртқы болу мүмкін. Педагогикалық жүйелерде

сыртқы мақсаттар ең маңызды жəне жаһандық болады, өйткені

қоғаммен байланысты. Білім беру мекемесінің мақсаттық бағдарларын

анықтағанда «мақсат», «міндет», «мұрат» деген ұғымдарды саралау

қажет.

«педагогикалық ұжымның барлық мүшелері оларға жүктелген

міндеттер мен жоспарға сəйкес, сондай-ақ жеке жəне ұжымдық

мақсаттарға жетуде қажеттіліктері бойынша жұмысты нақты атқаруға

тиіс. Мектеп менеджерлерінің басты міндеті – педагогикалық үдерістің

барлық қатысушылары үшін тəсілдерді, керек-жарақты қамтамасыз

ету, осы қажеттіліктерді қанағаттандыру» [104, 23 б.].

Жоспарлы-болжамдық функциясы - болжау мен идеалды

жəне нақты мақсаттардың оңтайлы таңдауына, оларға қол жеткізу

бағдарламаларын əзірлеуге бағытталған қызмет ретінде жоспарлау

да кіреді. Жоспарлы-болжамдық функциясының жетілуі мектептің

өзекті («айқайлап тұрған») мəселелерін шешуге бағытталған кешендік-

мақсаттық жоспарлауды енгізуімен байланысты.

Ұйымдастырушылық-атқарушы функция – білім беру мекемесінің

жұмыс сапасына тікелей əсер ететін ерекше кезең.

Жоспарланғанды жүзеге асыру үшін көзделгенді атқаратын адам-

дарды белгілеу, яғни басқару субъектілерін атау, əр субъект нені атқару

керектігін тұжырымдау қажет, басқалай айтқанда, оның функционал-

дық міндеттерін анықтау керек.

Автор осы функцияның жүзеге асыруының тиміділігін арттыруы-

ның негізгі бағыттарына келесілерді жатқызады:

– қызметті ұйымдастыруға жеке-бағдарлық көзқарастарды жүзеге

асыру;

– мектеп басшыларымен жəне педагогикалық ұжым мүшелерімен

жəне тəжірибелік негіздемелік бөлу;

– еңбекті тиімді ұйымдастыру;

– мектепішілік басқарудың қатыстық автономдық жүйелерін

қалыптастыру.

Бақылау-диагностикалық функция немесе мектепішілік бақылау

– «диагностикалық негізде мектептің оқу-тəрбие жұмысының

бүкіл жүйесінің қызмет етуі мен дамуының жалпы мемлекеттік

талаптарға (нормативтерге) сəйкестігін анықтау бойынша қоғамдық

ұйымдардың өкілдерімен бірге басшылардың қызмет түрі» [104, 25

б.].

Мектепішілік басқарудың бақылау-диагностикалық функциясы

терді бергенде, демек оның жауапкершілігін арттырғанда мұғалім мен

оқушының қызметін ынталандыру мақсаттарында бұрынғыдан да

айрықша орын алуға тиіс.

 - педагогтердi және басшыларды аттестаттаудың және қайта аттестаттаудың, мұғалiмнiң педагогикалық қызметiн сертификаттаудың жаңа жүйесiн әзiрлеу;

 -   бiлiм берудiң жаңа мазмұнын, оқыту технологиялары мен сабақ беру әдiстемелерiнiң өзгергенiн ескере отырып, мұғалiмдер мен бiлiм беру ұйымдарының басшыларын қайта даярлауды және олардың бiлiктiлігін арттыруды жүзеге асыру;

Мектептердің көбі төрт деңгейлі басқару құрылымын қолдануда:

Басқарымды жүйеде оқушылар ұжымы маңызды орынға ие. Бұл ұжымда басқару екі деңгейде жүргізіледі: біріншісі- жалпы мектептік жəне сынып ұжымы; екіншісі- оқушылардың қоғамдық ұйымдары, спорттық бөлімдер, шығармашыл бірлестіктер, үйірмелер, оқу-үйрену топтары (бригадалары) жəне т.б. Педагогикалық жəне оқушылар ұжымдарының өзара бірлестік іс-əрекеттері Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы мен жалпы білім беруші мекемелер Жарғысы негізінде реттеліп барады.

1.Басқару құрылымын модельдеу. Білім бері мекемелерін басқару құрылымын анықтайтын факторлар.

Басқару іс-əрекеттері процесінде төмендегідей қызметтер орындалады:
- мақсаттар айқындау (бүкіл жүйенің, сонымен бірге əр кезеңінің соңғы нəтижесін болжастырып, ой-санада нақтылау);

- жоспарлау (мектеп жұмыстарының барша бағыттары бойынша ұзақты болашақ пен əр жылға жоспар түзу);

- ұйымдастыру (қызметтік міндеттерді сауатты бөлістіру жəне бағыну мен жауапкершілік жүйесін қалыптастыру);

- реттеу (қабылданған шешімдерді іске асыру мақсатында əрқилы бағыттағы түрлі қызмет жүйелерінің іс-əрекеттерін үйлестіру);

- ынталандыру (шығармашылық істерге, ғылыми-зерттеу жұмыстарына, инновациялық жобаларға қатыстыру үшін жағдайлар жасау;

- мұғалімдердің рухани бірлік сезімін қалыптастыру, олардың əлеуметтік белсенділігіне дем беру; жетістіктеріне орай бағалау жəне мадақтау);

- педагогикалық талдау (оқу процесін, тəрбие жұмыстарын, білім мекемесінің материалдық қорын, қаржы-экономикалық жағдайын педагогикалық мамандар мен тəрбиеленушілер құрамын жетілдіруге байланысты зерттеулер жəне

талдаулар, нақты қорытындылар жасап, ұсыныстар беру).

Жоғарыда аталған қызметтер жөнін талдау арқылы басқару мазмұнын екі жікке келтіруге болады:

түсіндіру.

әдебиеті мен мәдениетін ,еліміздің және өлкеміздің тарихы бойынша

кітаптарды насихаттап, тереңдету.

5.әлемдік және бүгінгі  балалар әдебиетінің байлығын  оқырмандарға

таныту, тереңдету.

үйрету.

6.Бастауыш сыныптарда әдебиеттерді оқудың негізгі  мақсаты: Оқушыларды дүниені танып  білуге көмектесетін қазақ, орыс  және басқа тілдердегі әдебиеттермен  таныстыру.

Мектеп кітапханасы - мектептің жүрегі, бір бөлігі. Жаңа заман компьютер дәуірі болғанымен рухани азық іздеген, көзі ашық, көкірегі ояу әрбір адамның келер шаңырағы-кітапхана.Сондықтан да , мектеп кітапханасын - білім беру мекемелерінің ақпараттық орталығы деп айтамыз.

ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚҰЖАТТАР ТУРАЛЫ

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ БЕРУ ЖҮЙЕСІ.
Мұғалім - өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім, ал оқуды, ізденуді тоқтатқанмен оның мұғалімдігі де жойылады.К.Д.Ушинский.
Білім беру жүйесі - сабақтастығы бар білім беру бағдарламалары мен әр түрлі деңгей мен бағыттағы мемлекеттік білім беру стандарттары жүйесінің, оларды әртүрлі ұйымдастыру құқықтық формадағы, типтегі және түрдегі білім беру мекемелерінде іске асырушы тармақтардың, сонымен бірге білім беруді басқару органдары жүйесінің жиыны.
Бiлiм беру жүйесi қоғамның әлеуметтiк – экономикалық дамуында жетекшi роль атқарады, сондай – ақ оны әрi қарай айқындай түседi. Ал бiлiмнiң қалыптасып, дамуының жалпы шарттары философияның негiзгi мәселесi – рухтың материяға, сананың болмысқа қатынасы тұрғысынан зерттелетiн iлiм таным теориясы деп аталады. Таным теориясының басқа ғылыми теориялардан түбiрлi айырмашылығы – ол бiлiмнiң қалыптасуы мен негiзделуiнiң жалпы ұстанымдарын, объективтiк қатынастарды қалыптастырады.

Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңының 8-бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі – оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп атап көрсеткен.

Қазақстандағы білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы жобасында Қазақстанда оқитындарды сапалы біліммен қамтамасыз етіп, халықаралық рейтингілердегі білім көрсеткішінің жақсаруы мен қазақстандық білім беру жүйесінің тартымдылығын арттыру үшін, ең алдымен, педагог кадрлардың мәртебесін арттыру, олардың бүкіл қызметі бойына мансаптық өсуі, оқытылуы және кәсіби біліктілігін дамытуды қамтамасыз ету, сондай- ақ педагогтердің еңбегін мемлекеттік қолдау мен ынталандыруды арттыру мәселелеріне үлкен мән берілген.

• 
  нұсқау-əдістемелік,
  

• 
  əдістемелік бірлестіктер
  

• 
  теориялық семинар
  

• 
  педагогикалық оқулар
  

• 
  педагогикалық кеңестер
  

• 
  оқушылар ұжымының отырыстары
  

• 
  ұстаздық, мектеп конференциялары
  

• 
  ата-аналарды педагогикалық жаппай сауаттандыру
  

Тұтас педагогикалық үрдісті басқарудың маңызды бір функциясы педагогикалық талдау болып табылады. Басқару және мұғалімдердің педагогикалық іс-әрекеті тиімділігі мектеп жетекшісінің педагогикалық талдау әдістемесін меңгеруі дәрежеіне байланысты.

Мектеп директоры іс-әрекетінде талдау дұрыс жүргізілмесе, ол қойылған мақсат, міндеттердің толық орындалмауына алып келуі мүмкін.

Педагогикалық талдау: параметрлік, тақырыптық және қорытынды талдаулар болып бөлінеді.

Параметрлік талдаулар білім беру үрдісі ақпараттары негізінде байқалатын құбылыстардың себеп-салдарын анықтауға мүмкіндік береді. Параметрлік талдау жасауда мектеп директоры мен оның орынбасарлары сабақтарға және сыныптан тыс сабақтарға қатысуды жоспарлайды. Параметрлік талдау нәтижелерін тіркеп, оларды жүйелеу және саналы меңгеру тақырыптық педагогикалық талдауға өтуді негіздейді.

Тұтас педагогикалық процестi басқару функцияларының бiрi педагогикалық талдау болып табылады.

• 
  зерттеу объектiсiн бөлшектеудi,
  
• 
  оның әрқайсысының орны мен ролiн бағалауды,
  
• 
  жеке бөлiктен тұтас объектiнi тани алуды,
  
• 
  жүйе құрушы факторлердiң байланысын анықтауды қамтиды.
  

• 
  талдаудан басталып,
  

• 
  талдаумен аяқталады.
  

Педагогикалық талдау педагогикалық басқару процесiнде тiкелей емес, оқу-тәрбие барысында iске асырылатын болғанықтан мұғалiм сабақ, тәрбиелiк туралы өткiзер алдында соған тiкелей қатысты болатын педаго-гикалық жағдайдың негiзгi элементтерiн ескеруi және жан-жақты талдауы тиiс.

Уақытынан кеш немесе шала-шарпы жүргiзiлген талдау мектеп директорының мақсатын белгiлеп, мiндеттердi айқындау кезеңде қателiкке,шашыраңқылыққа, көбiне негiзсiз шешiм қабылдауға душар етедi. Педагогикалық немесе оқушылар ұжымында шынайы жағдайды бiлмеу педагогикалық процесте және өзара қарым-қатынастарда дұрыс жүйе қалыптастыруда қиындықтар тұғызады.

Педагогикалық талдаудың түрлерi мен мазмұны

Мектепiшiлiк басқарудың теориясы мен практикасында Ю. А.Конаржевский, Т. И. Шамова және т.б.) педагогикалық талдаудың негiзгi түрлерi анықталған.

Талдаудың субъектiсiне (не талданады) қарай оның көптеген түрлерi кездеседi. Солардың арасынан үш түрдi бөлiп атауға болады:

• 
  параметрлiк,
  
• 
  тақырыптық және
  
• 
  қорытынды талдау деп аталады.
  

• 
  зерттеу объектiсiн бөлшектеудi,
  
• 
  оның әрқайсысының орны мен ролiн бағалауды,
  
• 
  жеке бөлiктен тұтас объектiнi тани алуды,
  
• 
  жүйе құрушы факторлердiң байланысын анықтауды қамтиды.
  

• 
  талдаудан басталып,
  

• 
  талдаумен аяқталады.
  

Педагогикалық талдау педагогикалық басқару процесiнде тiкелей емес, оқу-тәрбие барысында iске асырылатын болғанықтан мұғалiм сабақ, тәрбиелiк туралы өткiзер алдында соған тiкелей қатысты болатын педаго-гикалық жағдайдың негiзгi элементтерiн ескеруi және жан-жақты талдауы тиiс.

Уақытынан кеш немесе шала-шарпы жүргiзiлген талдау мектеп директорының мақсатын белгiлеп, мiндеттердi айқындау кезеңде қателiкке,шашыраңқылыққа, көбiне негiзсiз шешiм қабылдауға душар етедi. Педагогикалық немесе оқушылар ұжымында шынайы жағдайды бiлмеу педагогикалық процесте және өзара қарым-қатынастарда дұрыс жүйе қалыптастыруда қиындықтар тұғызады.

Педагогикалық талдаудың түрлерi мен мазмұны

Мектепiшiлiк басқарудың теориясы мен практикасында Ю. А.Конаржевский, Т. И. Шамова және т.б.) педагогикалық талдаудың негiзгi түрлерi анықталған.

Талдаудың субъектiсiне (не талданады) қарай оның көптеген түрлерi кездеседi. Солардың арасынан үш түрдi бөлiп атауға болады:

• 
  параметрлiк,
  
• 
  тақырыптық және
  
• 
  қорытынды талдау деп аталады.
  

Студенттердің өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудың көптеген формалары бар. Оның ішінде ЖОО-нда студенттердің өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудың формаларының бірі – «портфолио».  

Портфолиода студент семестр бойы атқарған жазба жұмыс үлгілерін сақтап, семестр аяғында үйренгені туралы есебін жинақтайды.

Жалпы айтқанда портфолио – студенттің  оқу үдерісіне  қалайша қатысатындығын көрсететін жұмыстарының жиынтығы ретінде оқудың тиімділігі деңгейін айғақтайды, оқу үдерісінің студент үшін қандай нәтиже беретіндігін көрсетіп, олармен кері байланыс құру тәсілі болып табылады. Бұған қоса портфолио студенттердің бірлесе жұмыс жасап, оқытушылармен әрекеттесуге мүмкіндік береді, өйткені студенттердің жетістіктері мен дамуының динамикасын талдау жұмысына студенттердің өздері мен оқытушының қатысуын талап етеді. Портфолио студенттердің пән бойынша үлгерімін нақты бағалауға мүмкіндік береді.

Портфолио - бағалау тәсілі ретінде алғаш 1980 жылдары АҚШ-та қолданылды.

Портфолио ұғымы итальян тілінен аударғанда «құжаттар салынған папка», «маман папкасы» деген мағынаны білдіреді.

Портфолионы қолдану:

-  студенттің таңдаған бағыты бойынша үздіксіз өзін-өзі жетілдіруге ұмтылысын талаптандыруға;

-  студенттің танымдық қабілеттерін дамытуға, ізденімпаздыққа баулуға;

- студент өзінің іс-әрекетінің барысы мен нәтижесін, жеткен жетістігін бақылап, бағалауға, яғни рефлексиялауға;

- студент өзінің пән бойынша нені біліп, енді нені меңгеруі қажет екендігі туралы қорытынды жасауға мүмкіндік береді. 

Сузанна Саффкова портфолионы қолдану мынадай мүмкіндіктерге жол ашатындығын көрсеткен:

- оқытушы үшін – студенттің жетістіктерімен танысып, олардың маңыздылығын айқындау мен бағалауға негіз болады;

- студент үшін – тұлғалық тұрғыдан дамып, мотивация мен өзіндік жетістіктер, кемшіліктер мен мүмкіндіктер туралы түсініктерінің өзгеруіне байланысты әрі қарай жетістіктерге жетуіне мүмкіндік береді;

- оқу орны үшін – студенттердің мүмкіншіліктерін айқындап, соған бацланысты оқу бағдарламалары, сабақ беру әдістемесі мен оқу үдерісін ұйымдастыруды студенттердің мүмкіншіліктеріне байланысты өзгертуге бағыт жасайды.

Портфолио бірнеше қызмет атқарады:

- жинақтаушы – студенттердің жұмыстарының жиынтығы;

- үлгі (модель) – студенттің жеке оқу траекториясын қалыптастырудың құралы, өйткені ол әр студентке оқудың өзіндік стратегиясын айқындап, қажетті материалдар мен жұмыс түрлерін таңдау мүмкіншілігін береді;

- ой-толғаныс пен шығармашылық – студенттерге оқу/үйрену және кәсіби тұрғыдан қажетті әдістер мен тәсілдердің  қолдануын ұғынып, оларды қолдану мен өзгерту мүмкіншіліктерін береді.

Әдетте портфолионың екі түрі бар екендігін атауға болады: өсу портфолиосы (мұнда студенттің жеке тұлғалық және кәсіби дамуы көрсетіледі) және нәтижелер портфолиосы (жыл бойы қол жеткізген ең елеулі нәтижелері). Алайда портфолионың түрі студент пен оқытушының мақсаттарына орай таңдалатындықтан, оны әр түрлі тұрғыдан қарастыруға болады.

Портфолионың құрылымы алдын-ала анықталып, оның қандай жұмыстар мен құжаттардан тұратындығы белгілеп алған орынды. Портфолионың қандай  бөлімдер мен рубрикалардан тұратындығын студенттің өзі таңдауы керек, бұл жерде оқытушы оған бөлімдер мен рубрикалардың тізімдерін ұсынып, олардың ішінде қандай материалдар болуы керектігі айтылады.

Портфолионы құрастыруда басты ескерілетін мәселе пәннің ерекшелігі мен әр студенттің жеке даралық ерекшеліктері. Жалпы қорыта келгенде портфолионы студенттің өзбетінше жұмыстарын ұйымдастыру мен оны бақылап, бағалау үшін қолданылады.

Құжаттар портфолиосы:

1)педагог туралы жалпы мәлімет

2 бөлім) педагогтың кәсіби жетістігінің нәтижесі

«ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ» ПОРТФОЛИОСЫ

1 бөлім. Педагогикалық іс-тәжірибесі туралы құжаттары.

2 бөлім. Педагогтың ғылыми-әдістемелік қызметі.

3 бөлім. Кәсіби қызметінің нәтижесін сараптық бағалау

Бүгінгі қоғам алдындағы мақсат – өмірдің барлық саласында белсендішығармашылық іс әрекетке қабілетті, еркін тұлға тәрбиелеу. Ол үшін бала тәрбиесімен айналысатын отбасы, бала-бақша, мектеп, оқу орындары, қоғам және жұртшылықтың тәрбие ісі кіріктіріліп жүзеге асуы тиіс. Өйткені, отбасына оқу орны  тарапынан ата-анамен тығыз байланысу қажет.

Педагогтар мен ата-аналардың өзара әрекетінің арқасында ғана оқушы тұлғасын дамыту мәселелерін табысты шешуге болады. Қазіргі жаңа мемлекеттік бағдарламаның негізгі бағыттарының бірі:

– электрондық Он-лайн оқыту жүйесін іске асыруда. Осы мақсатта жоспарларын, электрондық дәптерін, сынып журналын, хабарландыру қызметін, жиналыстар мен кездесулер туралы оқушылардың ата-аналарына e-mail немесе sms-хабарламалар жіберуге болады.

Ата-аналар қауымы тәрбие мәселесі бойынша кеңестер алу, сондай-ақ қашықтықтан баласының сапалы орта білім алуымен жетістіктері туралы ақпараттық хабарлама алу мүмкіндігіне ие бола алады\

Топтық ата-аналар жиналысы. Бұл-топ жетекшісінің жанұямен байланысының аса-маңызды бір түрі. Топтағы оқу-тәрбие жұмысының жайымен және міндеттерімен ата-аналарды таныстырып отыру үшін мұндай оқу жылының басында және әрбір семестр  аяғында өткізіледі. Олардың мақсаты ата-аналарды нақтылы педагогикалық біліммен қаруландырып, жанұяда бала тәрбиелеудің алдыңғы қатарлы тәжірибесімен таныстырып отыру болып табылады. Біз, топ  жетекшілері ең бірінші өзіміздің жетекшілік етіп отырған тобымыздың ата-аналарына арналған педагогикалық білімдерді насихаттау үшін әңгімелер мен лекциялар өткізуіміз керек. Олардың мазмұны ата-аналардың талаптарына, оқу-тәрбие жұмыстарының нақтылы міндеттеріне байланысты болуы керек. Әңгімелер мен лекциялар жүйелі түрде белгілі бағдарлама бойынша өткізіліп отырса ғана көздеген мақсатына жете алады. Мысалы: «Ата-аналардың бала тәрбиелеудегі жауапкершілігі туралы», «Балаларды ұқыптылыққа үйрету», «Үлкендерді сыйлауға үйрету», «Баланың мінез-құлқын тәрбиелеу туралы», «Топтан тыс оқуға қалай басшылық жасау керек» т.б

Ата-ана жиналысының жоспарының мазмұны

• 
  (Айы, күні, жылы)
  
• 
  Кімдер қатысты: Тақырыбы: 
  
• 
  Күн тәртібі: Ата — аналар жиналысының шешімі: қабылданады соңында.
  

1) Ата-аналар комитетін сайлау

2)Ата-аналарды мерекелік іс-шараларға қатыстыру

3)Ата-аналарды сабаққа қатыстыру

4)«Алғашқы қоңырау-алғашқы қызықтау» ата-аналардың білім күніне қатысуы

5)Баяндама «Жанұядағы тәрбиенің ерекшеләктері»

6)«Сіз қандай ата-анасыз? Психолог

(Өз-өздерін тест арқылы тексеру)

7)Ата-аналар комитетінің есеп беру қайта сайлау жиналысы

8)Әңгімелеу. Жылдық қорытынды

Жалпы ата-аналар саны – 20

Қатысқаны – 19

Қатыспағаны – 1

Себептісі – 1

І.Ұйымдасыру.

Қаралған мәселелер:

1. Баяндама . Баланың басты ұстазы ата –ана.

2. Жаңа оқу жылының басталуы. Ата-аналар комитетин сайлау.

3. Ағымдағы мәселелер.

1- Мәселе

1. Баяндама

II. Топтық тапсырма:

1- мәселе:психологиялық - педагогикалық тұрғыдан берілетін кеңес

2-мәселе: Ата-аналар комитетин сайлау.

3- мәселе: Ағымдағы мәселер

1. «Баланың басты ұстазы ата –ана» атты баяндама тыңдалды.

2. Ата-аналар комитеті төмендегі құрамда сайланды.

Күрделі педагогикалық жүйе ретінде танылған осы заман мектебін басқару əрбір басшыдан біртұтас басқару жүйесін түзіп, оны даму жолына бағыттауда жоғары ғылыми дайындықты талап етеді. Бұл үшін түрлі деңгейдегі мектеп жетекшілері төмендегілерді білуі міндетті:

- мектеп түрі мен мақсаты;

- ақпараттық жабдықталуы( оқушылар қызығулары мен мүмкіндіктері , ата-аналар тапсырыстары);

- мамандар, материалдық-техникалық, психологиялық жағдайлар (анықталған қажеттіктерді қамтамасыз ету үшін);

- оқу жоспарының мектептік баламасы;

- оқу жүйесі жеке-дара, сынып-сабақтық, дəрісбаян-тəжірибелік, мектептің əрқилы сатылары мен оқушы топтарына арналған циклды-ағымдық жəне т.б.);

- оқу-тəрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мерзімдік тəртібі (бес-алты күндік, апта, түске дейінгі не күннің екінші жартысында);

- мектептің белгілеген мақсаттарға жетудегі басты шарттары (мамандар, материалды-техникалық, қаржылық, ғылыми-əдістемелік, əлеуметтік-психологиялық).

Мектептердің көбі төрт деңгейлі басқару құрылымын қолдануда:

Басқарымды жүйеде оқушылар ұжымы маңызды орынға ие. Бұл ұжымда басқару екі деңгейде жүргізіледі: біріншісі- жалпы мектептік жəне сынып ұжымы; екіншісі- оқушылардың қоғамдық ұйымдары, спорттық бөлімдер, шығармашыл бірлестіктер, үйірмелер, оқу-үйрену топтары (бригадалары) жəне т.б. Педагогикалық жəне оқушылар ұжымдарының өзара бірлестік іс-əрекеттері Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы мен жалпы білім беруші мекемелер Жарғысы негізінде реттеліп барады.