Орта мектеп көлеміндегі қазақ тілінен лексикалық, граматтикалық минимумдары игеру жөніндегі базалық білімнің болуы.
Оқытудың мақсаты
Құжаттар фактілерді, оқиғаларды, қоғам өмірінің құбылыстарын дәлелдейтін айғақ қызметін де атқарады.
Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу және оның әлеуметтік қызметін кеңейту.
Студенттерді мемлекеттік тілде іс қағаздарын сауатты жазып, оның түрлерін білуге үйрету.
Студенттердің мемлекеттік тілде іс қағаздарды сауатты жазып, оның түрлерін ажырата білуге құжаттарды толтырудың жалпы ережесін, оларға қойылатын талаптарды, олардың безендірілуін, жете меңгерту.
Мазмұны
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Елімізде Тіл туралы заң қабылданып, 1990 жылдың шілденің 1-нен бастап күшіне енуіне және Қазақстан Республикасы Президентінің 1998 жылғы 5 қазандағы ғ 4106 Жарлығымен бекітілген Тілдерді қолдану мен дамытудың мемлекеттік бағдарламасымен жасалуына байланысты Республикада мемлекеттік тіл-қазақ тілін ресми қолдану, іс қағаздарын осы тілде жүргізілуіне ерекше мән беріліп, жүзеге асырылуда.
Тәуелсіз мемлекетімізде ана тілінің деңгейін көтеру, оның қолдану аясын кеңейту-қазақ тілінің мемлекеттік тіл ретінде қызмет етуіне жарқын жол ашпақ.
Оқу жұмысының қорытындысы/ қорытынды бақылау түрі
Мемлекеттік тілде іс құжаттарын сауатты толтыру.
3 курс
6 семестр
Модуль атауы
Электронды үкімет
Модульдің қысқаша атауы
ЕР3117
Оқу ісі шаралары оқу пәндерінің курсы
(бар болса)
Практикалық сабақ
Семестр
5 семестр
Модульге жауапты
Жапбарова Г, Сариева Т.
Доцент / оқытушы
Доцент, аға оқытушы
Оқыту тілі
Қазақ тілінде
Оқу жоспарына қатысты
ЖБП Таңдау компоненті.
Оқу түрі / академиялық сағат саны
ПС-15, ОБСӨЖ-15, СӨЖ-15
Еңбек сыйымдылығы
45сағ
Кредиттер / сынақтар бірлігі
1 кредит
Оқытудың модуль ішіндегі қабылдау шарттары
Орта мектеп көлеміндегі қазақ тілінен лексикалық, граматтикалық минимумдары игеру жөніндегі базалық білімнің болуы.
Оқытудың мақсаты
Іс қағаздарын мемлекеттік тілде жүргізу және оның әлеуметтік қызметін кеңейту.
Студенттерді мемлекеттік тілде іс қағаздарын сауатты жазып, оның түрлерін білуге үйрету.
Студенттердің мемлекеттік тілде іс қағаздарды сауатты жазып, оның түрлерін ажырата білуге құжаттарды толтырудың жалпы ережесін, оларға қойылатын талаптарды, олардың безендірілуін, жете меңгерту.
Мазмұны
Жалпы халықтық тіл негізгі қатыс құралы ретінде өмірдің барлық саласында пайдаланылады. Сондықтан да адамдарды күнделікті тіршілігінде жазба тілдің қалпына түскен бір көрнекті ретінде іс қағаздардың немесе ресми құжаттардың маңызы айрықша. Өйткені, әр адамның қоғамнан өз орнын табуы, өз мүддесін еркін қоғамның өзге мүшелерімен жеке адамдармен, мекемелермен, өндіріс орындарымен байланыстыра алуы негізінен осы іс қағаздарына байланысты.
Ресми құжат немесе іс қағаздар дегеніміз-адамдар мен қоғамдық мекемелерді өзара байланыстырып, олардың тіршілігі үшін қажетті мәселелер мен мақсат-мүдделерді шешуге көмектесетін қажеттілік материалдар.
Іс қағаздарының қоғамдық барлық мүшелері үшін ортақ, қолдануға лайық қалыптасқан тілдік нормасы, өзіндік белгілері бар.
Іс қағаздарының әрқайсысында нормалар мен белгілер әр түрлі болады. Сондықтан іс қағаздар сол белгілері бойынша бір-бірінен ажыратылады, өзіндік тиісті орындарына жұмсалады.
Мысалы: өтініш, хабарландыру, қолхат, анықтама, сенімхат, хаттама, міндеттеме, тағы да басқа іс қағаздарының белгілері - қалыптасқан стилі (өлшемдік, жүйе, схеманың болуы).
Ауызша және жазбаша түрде әр түрлі жанрдағы диалогтық және монологтық мәтіндердің өз ойын ұтымды жеткізе білуге, ғылыми мәтінді баяндама жасай білу қабілетті болу. Ресми іс қағаздары мәтіннің коммуникативтік прагматикалық функциясы. Ресми іс қағаздарындағы жазу мәдениеті мен этикет формулалар. Іс қағаздарын жазудың жалпы тәртібі, іс қағаздарының үлгілері.
Оқу жұмысының қорытындысы/ қорытынды бақылау түрі
Мемлекеттік тілде іс құжаттарын сауатты толтыру.
3 курс
6 семестр
Пәннің аталуы
Синтаксис
Қысқартылған атауы
СТ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
«Қазіргі қазақ тілі" пәні- жоғары оқу орындарының филология факультетерінде оқылатын лингвистикалық пәқдердің негізгісі. Курстың мақсаты -қазіргі қазақ әдеби тілінің синтаксистік жүйесін ғылымда әбден зерттеліп тұрақталған көзқарас тұрғысынан таньш білу, сипаттау; студенттің әдеби тіл нормаларын игеруіне көмектесу; болашақ мұғалімдерге қажет тілдік әдістемелік білімдермен қаруландыру.
Мазмұны
Синтаксис морфология тәрізді грамматиканың өзекті саласының бірі. Грек тілінен алынған синтаксис термині о баста сөз бен сөздің бір қосақталу деген ұғымда болғандығы; біріншісі - сөйлем құраудың жүйесі деген мағынада, екіншісі - тілдің синтаксистік құрылысын зерттейтін ғылым деген мағынада қолданылғандығы. Ғылым деген мағынада жұмсалғанда, әдетте, грамматика ғылымының морфология тәрізді өзекті саласы ретінде ұғынылатындығы. Зерттеу обьектісінің сипатына қарай синтаксис ілімі төрт салаға бөлінетіндігі: Сөз және оның формасының синтаксисі.
Сез тіркесі синтаксисі.
Сөйлем синтаксисі.
Сөйлем синтаксисінің өзі іштей жай сөйлемнің синтаксисі, құрмалас сөйлемнің синтаксисі болып бөлінетіндігі.
4. Мәтін синтаксисі.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
емтихан
3 курс
6 семестр
Пәннің аталуы
Қазіргі қазақ әдебиеті
Қысқартылған атауы
ҚҚӘ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, семинар,ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә.
Нұрпейісов Н.Ж.
Доцент/оқытушы:
Ф.ғ.к. доцент
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық пәндер міндетті компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер -30. семинар-30,ОСӨЖ-60,СӨЖ-60
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы -180 сағат.
Кредиттер/сынақ бірліктері
4 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Қазіргі кезең қазақ әдебиетінде жарық көрген, көркем шығармалар мен көрнекті қаламгерлердің өмірбаянын, шығармашылық ізденістерін, олар туралы іргелі зерттеулер мен еңбектерді барынша толық қамту болып табылады. Сондай-ақ аталған кезеңдегі әдеби даму мен дәстүрдің диалектикалық үйлесімінің қаншалықты дәрежеде болғандығына назар аударылады.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Қазіргі кезеңцегі қазақ әдебиетінің тарихын жүйелей оқыту мен зерттеудің басты принциптері. Қазіргі казақ прозасының жанрлық байлығы мен стильдік көп қырлығы. Прозалық шығармаларды жүйелеу. Тарихи прозаның түрлері. Әлеуметгік-философиялық, психологиялық, публицистикалық, лирикалық проза, хроникалық проза, биографиялық проза, документальды проза. Қазіргі қазақ лирикасы. Қазіргі қазақ лирикасының басты даму сатылары мен ерекшеліктері. Қазіргі қазақ драматургиясы: жанрлық сипаты, тақырырып тереңдігі мен проблематикасы. Көркемдік-идеялық ізденістерді білу.
Мазмұны
Дәрістер: Қазіргі қазақ әдебиеті ХХ ғасырдың 20 жылдарына бастап 2000 жылдарға дейінгі аралықты қамтиды. Бұл кезең әдебиетінің негізін салушылар қатарында С.Сейфуллин, Б.Майлин, І.Жансүгіров, М.Әуезов, М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов, С.Мұқановтан бастап кейінгі дәуірдегі Қ.Мырзалиев, Ә,Нұрпейісов, М,Мақатаевқа дейінгі аралықты толық қамтиды. Бұл кезең әдебиеті толықтай кеңестік жүйе кезеңін қамтиды, сол себепті дәуір әдебиетін оқытудың өзіндік ерекшеліктері мен бағыт-бағдарлары бар, әсіресе осы кезеңде өмір сүріп, жазықсыздан-жазықсыз «халық жауы» деген жаламен атылып кеткен тұлғалар М.Жұмабаев, Ж.Аймауытов сынды белгілі әдебиетшілердің әдебиет аренасына қайта оралуына байланысты деп айтуға болады. Осы және бүкіл жүйенің өзгеруі, ең бастысы қазақ халқының азаттыққа, тәуелсіздікке жетуі жаңаша пайымдаулар жасауға жетелейді. Қазіргі қазақ әдеби процестің негізгі бағыттары: дәстүрлі формалардағы реализм және «жаңа толқын» әдебиеті. Реалистік және реалистік емес әдебиеттің әр түрлі бағыттарының, ағымдарының және счтильдерінің өзара сипаты. Әр түрлі көркемдік жүйелерінің болмыстық әр қилы концепциялары мен жанрлық құрылымдарының трансформациясының көрінісі ретінде байқалуы. ХХ ғасыр аяғындағы прозаның белгілік құрбылыс ретіндегі орны.
Семинар сабақтар: Жаңа рухани танымдық бейнесі ретіндегі шындықпен қақтығыс. ХХ ғасыр әдебиетінің өзіне тән сан алуан ерекшеліктері бар. Соның ішінде әдеби жанрлардың ерекше қарқынмен дамуы, дәстүрлі поэзиямен қатар проза, драматургияның кеңінен қанат жаюы, әдебиеттану ғылымының жаңа бағытпен дамып, әдебиет тарихымен қатар сын және теорияның жанрлық тұрғыдан қалыптасуы қазіргі қазақ әдебиетін өркендетуге өз ықпалын айтарлықтай тигізді. Қазақ әдебиетінің кеңестік кезеңдегі дамуына айтарлықтай үлес қосқан С.Сейфуллин, І.Жансүгіров, Ж.Аймауытов, т.б. шығармалры әлі осы уақытқа дейін өздерінің құндылығын жойған жоқ. Ж.Аймауытовтың қазақ роман жанрын жаңа сапаға көтерудегі ролі, сонымен қатар М.Әуезовтің «Абай жолы» роман-эпопеясы арқылы туған әдебиетімізді әлемдік деңгейге көтеріп, жаңа халықаралық аренаға шығаруы жайында талдаулар жасау.
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
Қазіргі қазақ әдебиетін білу. Қазіргі әдеби шығармаларға талдау жасай білу.
3 курс
6 семестр
Пәннің аталуы
Балалар әдебиеті
Қысқартылған атауы
Б Ә
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Пререквизиттер: Қазақ балалар әдебиеті; балалар әдебиетінің даму бағыты, өкілдері.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Қазақ балалар әдебиетінің сипаты. Балалар әдебиетінің өзіне тән рекшелігі. Балалар әдебиетінің қалыптасу, даму жолдарына шолу. Балалар фольклорын танып білу.
Нәтижесінде: Балалар әдебиетімен таныса отырып, бастапқы дағыды негізінде балалар әдебиетіне шолу жасау.
Мазмұны
Дәрістер: Қазақ балалар әдебиетінің сипаты. Балалар әдебиетінің өзіне тән рекшелігі. Балалар әдебиетінің қалыптасу, даму жолдарына шолу. Балалар фольклоры. Балаларға арналған халықтық өлеңдер. Бесік жыры, тұсау кесу жырындағы эстетикалық идеял, оның тәрбиелік мәні. Төрт түлік мал, жан-жануарлар туралы өлеңдердің маңызы. Жаңылтпаш, мақал-мәтел, жұмбақтар. Бала тілін дамытудағы жаңылпаштың ролі. Халық даналығына баулуда мақал-мәтелдердің маңызы. Балалардың ойлау қабілетін қабілетін қалыптастырудағы жұмбақтардың мәні. Ертегілер туралы түсінік. Ертегілердің халық даналығының айнасы екені. Олардың қоғам өміріне адамның дүниетанымына байланысы, ертегілердің түрлері. Ы.Алтынсарин – балалар әдебиетінің атасы. Алтынсариннің қазақ балалар әдебиетін қалыптастырудағы еңбегі. Абай Құнанбаевтың өнер-білімге үндеген өлеңдері, қара сөздерінің тәрбиелік мәні. ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ балалар әдебиеті. Ш.Құдайбердиев, М.Жұмабаев, С.Көбеев, С.Торайғыров, С.Дөнентаев сияқты ақын-жазушылардың балаларға арнаған шығармаларына шолу. Кеңес дәуірінің алғашқы жылдарындағы балалар әдебиеті. Кеңестік балалар әдебиеті туралы қазіргі пікір. Социализмнің жасампаздығын жырға қосу. «Жаңа мектеп» журналында 1927 жылы арияланған «Жас балалар кітабына» қойылатын шарттар» атты Қазақстан Оқу комиссариатының нұсқау хаты. С.Сейфуллин, Б. Майлин, І.Жансүгіров шығармаларының өзіндік ерекшеліктері. М.Әуезов, С.Мұқанов, А.Тоқмағамбетов шығармаларының қазақ балалар әдебиетіндегі алатын орны .
Семинар сабақтар: Жаңылтпаш, мақал-мәтел, жұмбақтар. Ертегілер туралы түсінік. Ы.Алтынсарин – балалар әдебиетінің атасы. А.Құнанбаевтың балалар әдебиетіне қосқан үлесі.ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ балалар әдебиеті.Кеңес дәуірінің алғашқы жылдарындағы балалар әдебиеті. С.Сейфуллин, Б. Майлин, І.Жансүгіров шығармаларының өзіндік ерекшеліктері М.Әуезов, С.Мұқанов, А.Тоқмағамбетов шығармаларының қазақ балалар әдебиетіндегі алатын орны Ұлы Отан соғысы жылдарындағы балалар әдебиеті. (1941-1945) Ғ.Мүсіреповтың «Қазақ солдаты» романы. М.Иманжановтың Ұлы Отан соғысы тақырыбына арналған шығармалары.Ұлы Отан соғысынан кейінгі дәуірдегі балалар әдебиеті (1949-60жж)
Оқу жұмысының нәтижелері/ Қорытынды бақылау түрлері
