Өсімдік ағзаларындағы тасымал. Тамырдың топырақтан қоректік
заттарды сіңіретін мүше екенін білесіңдер. Оған өсімдікке қажет су мен
онда еріген минералды және органикалық заттар жатады. Органикалық
(минералды) заттар – азот, калий, фосфор мен микроэлементтер болмаса
өсімдік тіршілік ете алмайды. Топырақта органикалық зат – қарашірік
болмаса өсімдік қандай да бір уақыт өседі, бірақ ол нашар дамиды.
Сондықтан
топырақ құнарлылығы деген түсінік бейорганикалық заттар
мен қарашірік мөлшерімен байланысты.
Тамырдың рөлі топырақтан заттарды сіңіру ғана емес, оны өсімдіктің
жерүсті мүшелеріне – сабақ, жапыраққа өткізу. Тамыр жасушалары
арнайы құрылысына байланысты ерітіндіні сабаққа итеру қабілетіне
ие. Бұл күш
тамыр қысымы деп аталады.
Сабақ – тамыр мен жапырақ арасында заттарды өткізетін басты
мүше. Сондықтан өсімдіктің барлық бөлігінің қажет заттарды алуы
сабақтың өткізгіштік жүйесіне байланысты.
Жапырақтың өткізгіштік шоғыры – жүйкесі туралы білесіңдер.
53-сурет.
