Оқулық Алматы, 012 ƏӨж ббк ə Қазақстан Республикасы Білім



Pdf көрінісі
бет85/99
Дата28.12.2023
өлшемі8,87 Mb.
#199740
түріОқулық
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   99
Байланысты:
abilmajinova-jalpy-jertanu

ҚОСЫМШАЛАР
Жер
 
туралы
 
жалпы
 
мəліметтер
Жерден
Күнге
дейінгі
қашықтық
149 598 000 
км
немесе

астрономиялық
бірлік
Жерден
Күнге
дейінгі
ең
үлкен
қашықтық
(
афелий
, 5 
шілде
)
152 083 701 
км
0,01 
астрономиялық
бірлік
Жерден
Күнге
дейінгі
ең
кіші
қашықтық
(
перигелий
, 3 
қаңтар
)
147 017 074 
км
немесе
0,98 
астрономиялық
бірлік
Жердің
өз
білігі
(
ось

бойынша
айналу
периодының
уақыты
23 
сағат
56 
минут
4,1 
секунд
немесе
күн
тəулігі
Жердің
өз
орбитасы
бойымен
Күнді
айналу
периодының
уақыты
365 
күн

сағат
48 
минут
46 
секунд
немесе
астрономиялық
жыл
Жер
орбитасының
ұзындығы
940 000 000 
км
Жердің
Күнді
айнала
қозғалу
жылдамдығы
29,765 
км
/
секунд
Экватор
бойындағы
нүктенің
орташа
қозғалу
жылдамдығы
465 
м
/
секунд
Жер
бетінің
орташа
температурасы
14
0
С
Жердің
Күнді
айнала
қозғалу
орбитасы
жазықтығына
еңкіштігі
66 
градус
33 
минут
Жер
білігінің
эклиптика
жазықтығына
еңкіштігі
23 
градус
27 
минут
08 
секунд
Жердің
экваторлық
радиусы
6378,160 
км
Жердің
полярлық
радиусы
6356,777 
км
Жердің
орташа
радиусы
6371,032 
км
Жер
экваторының
ұзындығы
40 
075,696 
км
Жердің
жалпы
массасы
5,9736·10
34
кг
Жердің
орташа
тығыздығы
5,5153 
г
/
м
3
Жердің
жалпы
көлемі
1,083209·10
12 
км
3
Жер
ғаламшарының
беткі
ауданы
510 072 365 
км
2
Жер
бетіндегі
құрлық
ауданы
148 772 355 
км
2
Жер
бетіндегі
судың
жалпы
ауданы
360 722 010 
км
2


328
Дүниежүзіндегі__ең__биік__шыңдар_№_Шың_Тау__жүйесі'>Дүниежүзіндегі
 
ең
 
биік
 
шыңдар
№ Шың
Тау
 
жүйесі
Биіктігі

м
1
Эверест
(
Джомолунгма
)
Гималай
8848
2
Чогори
Қарақорым
8611
3
Канченджанга
Гималай
8598
4
Дхаулагири
Гималай
8167
5
Нангапарбат
Гималай
8126
6
Конгур
Куньлунь
7719
7
Тирич
-
Мир
Гиндукуш
7690
8
Гунгашань
Тибет
7556
9
Исмаил
Самани
Памир
7495
10
Жеңіс
Тянь
-
Шань
7439
Дүниежүзіндегі
 
ең
 
биік
 
жанартаулар

Жанартау
Географиялық
 
орны
Биіктігі

м
1
Невадо
-
Охос
-
дель
-
Саладо
Оңтүстік
Америка
6887
2
Бонете
Оңтүстік
Америка
6872
3
Сахама
Оңтүстік
Америка
6780
4
Льюльяйльяко
Оңтүстік
Америка
6723
5
Чимборасо
Оңтүстік
Америка
6262
6
Сан
-
Педро
Оңтүстік
Америка
6159
7
Сан
-
Пабло
Оңтүстік
Америка
6118
8
Антофалья
Оңтүстік
Америка
6100
9
Гуальятири
Оңтүстік
Америка
6060
10
Такора
Оңтүстік
Америка
5950
Ең
 
үлкен
 
шөлдер

Шөлдер
Географиялық
 
орны
Ауданы

мың
 
км
2
1
Сахара
Солтүстік
Африка
8600
2
Арабия
Оңтүстік
-
Батыс
Азия
2300
3
Гоби
Моңғолия
-
Қытай
1170
4
Патагония
үстірті
Аргентина
673
5
Үлкен
Виктория
шөлі
Батыс
жəне
Оңтүстік
Аустралия
647


329
6
Үлкен
Алап
шөлі
АҚШ
-
тың
батысы
492
7
Чиуауа
Солтүстік
Мексика
450
8
Үлкен
Құмды
шөл
Батыс
Аустралия
400
9
Такла
-
Макан
Батыс
Қытай
330
10
Тар
(
Тхар
)
Үндістан
-
Пəкстан
300
Ең
 
үлкен
 
теңіздер

Теңіз
Географиялық
 
орны
Ауданы
,
мың
 
км
2
1
Филиппин
Тынық
мұхиттың
батысы
5726
2
Арабия
Үнді
мұхитының
солтүстігі
4832
3
Маржан
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
батысы
4791
4
Оңтүстік
Қытай
Тынық
мұхиттың
батысы
3537
5
Тасман
Тынық
мұхиттың
оңтүстігі
3336
6
Фиджи
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
батысы
3177
7
Уэдделл
Антарктика
сулары
2910
8
Кариб
Атлант
мұхитының
батысы
2777
9
Жерорта
Атлант
мұхитының
шығысы
2505
10
Беринг
Тынық
мұхиттың
солтүстігі
2315
Ең
 
терең
 
шұңғымалар

Шұңғыма
Географиялық
 
орны
Тереңдігі
,
м
1
Мариана
Тынық
мұхиттың
солтүстік
-
батысы
11 022
2
Тонга
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
батысы
10 822
3
Филиппин
Тынық
мұхиттың
батысы
10 265
4
Кермадек
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
батысы
10 047
5
Изду
-
Огасавара
(
Бонин
)
Тынық
мұхиттың
c
олтүстік
-
батысы
9 810
6
Куриль
-
Камчатка
шұңғымасы
Тынық
мұхиттың
c
олтүстік
-
батысы
9 717
7
Пуэрто
-
Рико
Атлант
мұхитының
батысы
8 742
8
Оңтүстік
Сандвичев
шұңғымасы
Атлант
мұхитының
оңтүстігі
8 265


330
9
Чили
шұңғымасы
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
шығысы
8 180
10
Романш
Атлант
мұхитының
шығысы
7 856
Ең
 
үлкен
 
шығанақтар

Шығанақ
Географиялық
 
орны
Ауданы

мың
 
км
2
1
Бенгаль
Азия
2172
2
Мексика
Солтүстік
Америка
1555
3
Үлкен
Аустралия
Аустралия
1335
4
Аляска
Солтүстік
Америка
1327
5
Гудзон
Солтүстік
Америка
848
6
Гвинея
Африка
753
7
Карпентарий
Аустралия
328
8
Сиам
Еуразия
288
9
Калифорния
Солтүстік
Америка
272
10
Əулие
Лаврентий
Солтүстік
Америка
249
Ең
 
үлкен
 
аралдар

Арал
Географиялық
 
орны
Ауданы

мың
 
км
2
1
Гренландия
Атлант
мұхитының
солтүстігі
2176
2
Жаңа
Гвинея
Тынық
мұхиттың
оңтүстік
-
батысы
793
3
Калимантан
Тынық
мұхиттың
батысы
734
4
Мадагаскар
Үнді
мұхиты
587
5
Баффин
Жері
Атлант
мұхитының
солтүстігі
507
6
Суматра
Үнді
мұхитының
солтүстік
шығысы
427
7
Ұлыбритания
Солтүстік
-
Батыс
Еуропа
230
8
Хонсю
Жапон
теңізі
227
9
Виктория
Канада
Арктикалық
архипелагы
217
10
Элсмир
Канада
Арктикалық
архипелагы
196


331
Ең
 
үлкен
 
түбектер

Түбек
Географиялық
 
орны
Ауданы

мың
 
км
2
1
Арабия
Оңтүстік
-
Батыс
Азия
2730
2
Үндістан
Оңтүстік
Азия
2050
3
Үндіқытай
Оңтүстік
-
Шығыс
Азия
2000
4
Лабрадор
Солтүстік
Америка
1320
5
Скандинавия
Солтүстік
Еуропа
800
6
Сомали
Шығыс
Африка
750
7
Пиреней
Оңтүстік
-
Батыс
Еуропа
582
8
Балқан
Оңтүстік
Еуропа
505
9
Кіші
Азия
Батыс
Азия
400
10
Таймыр
Ресейдің
солтүстігі
400
Ең
 
терең
 
үңгірлер

Үңгір
Географиялық
орны
Ұзындығы

км
1
Флинт
-
Мамонт
АҚШ
288
2
Оптимист
Украина
212
3
Хеллох
Швейцария
124
4
Көлді
үңгір
(
Озерная
)
Украина
117
5
Емил
Раковица
(
Золушка
)
Молдова
-
Украина
90
6
Джевел
АҚШ
88
7
Гринбрайер
/
Орган
АҚШ
71
8
Үлкен
Жаңғақ
Ресей
58
9
Кап
-
Кутан
Орта
Азия
57
10
Айсризенвельт
Австрия
52
Ең
 
ұзын
 
өзендер

Өзен
Географиялық
 
орны
Ұзындығы
,
км
1
Нил
(
Кагерамен
бірге
)
Африка
6671
2
Амазонка
(
Укаялимен
бірге
)
Оңтүстік
Америка
6437
3
Янцзы
Азия
6300


332
4
Миссисипи
(
Миссури
жəне
Ред
-
Рокпен
бірге
)
Солтүстік
Америка
5971
5
Хуанхэ
Азия
5464
6
Обь
(
Ертіспен
бірге
)
Азия
5410
7
Парана
(
Риу
-
Гранде
жəне
Ла
-
Плата
эстуарийімен
бірге
)
Оңтүстік
Америка
4876
8
Конго
(
Луалабамен
)
Африка
4700
9
Амур
(
Аргуньмен
бірге
)
Еуразия
4444
10
Лена
Еуразия
4400
Ең
 
үлкен
 
көлдер

Көл
Географиялық
 
орны
Ауданы
,
мың
 
км
2
1
Каспий
теңізі
Еуразия
396,0
2
Жоғарғы
көл
Солтүстік
Америка
82,4
3
Виктория
Африка
69,5
4
Гурон
Солтүстік
Америка
59,7
5
Мичиган
Солтүстік
Америка
57,8
6
Арал
теңізі
Еуразия
33,6
7
Танганьика
Африка
32,9
8
Байкал
Еуразия
31,5
9
Үлкен
Аюлы
көлі
Солтүстік
Америка
31,3
10
Ньяса
Африка
29,6
Ең
 
биік
 
сарқырамалар

Сарқырама
Географиялық
 
орны
Құлау
 
биіктігі

м
1
Анхель
Венесуэла
1054
2
Тугела
Оңтүстік
Африка
Респ
-
сы
933
3
Бельбе
Норвегия
866
4
Йосемит
АҚШ
728
5
Кукенан
Венесуэла
610
6
Мтарази
-
Фолс
Зимбабве
610
7
Утигард
Норвегия
610
8
Кауаи
Гавай
аралдары
600


333
9
Тальник
Ресей
600
10
Сатерленд
Жаңа
Зеландия
580
Ең
 
үлкен
 
мұздықтар

Мұздық
Географиялық
 
орны
Ауданы


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   99




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет