Оқулық Алматы, 013 Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігінің «Оқулық»


-кесте Гендердің өзара əрекеттесуінің əртүрлі типтері жағдайында Ғ



Pdf көрінісі
бет61/142
Дата10.03.2022
өлшемі4,14 Mb.
#134958
түріОқулық
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   142
Байланысты:
burunbetova genetika neg

16-кесте
Гендердің өзара əрекеттесуінің əртүрлі типтері жағдайында Ғ
2
-дегі 
дигибридті фенотиптік кластарының арақатынасы
А жəне В гендерінің 
əрекеттесулері
Генотиптер
ААВВ ААВв АаВВ
АаВв
ААвв
Аавв
ааВВ
ааВв
аавв
Толық 
доминанттылық. 
Əдеттегі ажырау 
қатынасы
9
3
3
1
аа>В-, аа>вв 
рецессивті эпистаз
3
3
3
1
А->В-, аа>вв,
вв>А-, вв>аа қос 
рецессивті эпистаз
12
3
1
А->В-, А->вв, 
В->А-, В->аа 
қос доминантты 
эпистаз
15
1
Қос кумулятивті 
əрекеттесу
9
6
1
Доминантты 
жəне рецессивті 
əрекеттесу А->В-, 
А->вв вв>А-, вв>аа
13
3
1
16-кестеден гендер əрекеттесуінің түрлі типтерінің Мен-
дель анықтаған дигибридті будандастыру кезінде фенотип 9:3:3:1 


118
қатынасындай болып ажырауының классикалық формуласының 
өзгеретіндігін көреміз. Дегенмен ажыраудың барлық келтірілген 
типтері ажыраудың гентикалық механизмінің бұзылуының салдары 
емес жеке даму барысында гендердің өзара əрекеттесуінің нəтижесі 
болып есептеледі.
5.4 Плейотропия
Ағзалардың жеке дамуы барысында кейбір гендердің бір немесе 
бірнеше белгілердің дамуына əсерін тигізуі анықталған. Табиғатта 
кең таралған бұл құбылыс гендердің 
плейотропиялық
əсері деп ата-
лады.
Плеотропияға мысалдар келтірейік: сабақтары қызыл 
өсімдіктердің гүлдері қызыл, ал сабақтары көк өсімдіктердің 
гүлдері көбінесе ақ түсті болады. 
Қоғыр
(
шөмішгүл
) өсімдігінде 
болатын бір ғана ген, оның бірнеше белгілерінің – гүлінің қызыл 
түсін, жапырағының екі жағының да боялуының, тұқым қабығының 
түссіздігін, эндосперманың қоңыр болып дамуын анықтайды. 
Дрозофиланың ақ көзділігін анықтайтын рецессивтік ген, оның 
кейбір ішкі мүшелерінің пішініне, өсімталдығының кемуіне, өмір 
сүру ұзақтығының қысқаруына, т.б. əсерін тигізеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   142




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет