Фонетикалық типология 1. Тілдер дыбыс құрылысты және буын құрылысты болып
бөлінеді. Дыбыс құрылысты тілдерді сөздер дыбыстардан
құралса, буын құрылысты тілдерде буындардан құралады.
Буындар одан әрі бөлшектенбейді, ол тек инициаль (буынның
басы) және финальға (буынның соңы) бөлшектенеді. Мысалы,
еуропалық тілдер дыбыс құрылысты, Қытай тілі буын
құрылысты. Дыбыс құрылысты тілдерде дыбыстар болады
да, әріптермен жазады, буын құрылысты тілдерде дыбыстар
болмайды, олар иероглифтермен жазады.
2. Монотониялық және политониялық тілдер.
Монотониялы тауыс тоны сөз мағынасын ажыратпайды.
Политониялы тілдерде сөздің мағынасын ажырататын дауыс
тоны. Яғни сөздің айтылу әуені оның мағынасын көрсетеді.
Политониялы тілдерге мысалы, Қытай, Вьетнам тілдері жатады.
Онда сөздің мағынасын айтылу әуені анықтайды. Монотониялы
тілдерде сөздің мағынасын оның құрамындағы дыбыстар
анықтайды. Мысалы ағылшынғ орыс, қазақ, араб тілдері.
